|
Tashkent State Transport UniversityBog'liq modifikatsiyalangan serobitumni tayyorlash texnologiyasi va uningTashkent State Transport University
Volume 3 | TSTU Conference 1 | 2022
Google Scholar indexed
Prospects for Training International
Specialists in the Field of Transport
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-570-573
370
April 21-22
https://tstu.uz/ International Scientific and Practical Conference
mahalliy hom'ashyo bo'lgan oltingugurt va bitum modifikatsiya qilinadi.
Oltingugurtni modifikatsiya qilishda texnika-xavfsizligi qoidalariga rioya qilinishi
talab etiladi. Oltingugurtni 135
o
C temperaturadan oshirmasdan qizdiriladi va
qizdirish jarayonida oltingugurt quyuq va qizg'ish tusga kirguncha aralashtiriladi. Bu
jarayon 30-40 minutdan kam vaqt bo'lmasligi kerak. Oltingugurt qizdirilish
jarayonida 135-140
o
C dan yuqori haroratgacha qizdirib yuborilsa o'zidan zaharli hid
chiqaradi. Shuning uchun zaharli hiddan zararlanmaslik uchun maxsus niqob taqib
ishlash tavsiya etiladi. Oltingugurt eritib olingandan so'ng unga modifikator qo'shiladi
va aralashtiriladi. Oltingugurt va modifikator birikishi uchun aralashtirish jarayoni
30-40 minut davom ettiriladi. Modifikator sifatida "modifikator FZG dan
foydalanamiz. Modifikatorni oltingugurt og'irligiga nisbatan 2 % olamiz.
Boshqa idishda BND 60/90 markali bitumni 160
o
C dan yuqori bo’lmagan
holatda (agar temperatura 160
o
C dan oshib ketsa bitumdagi bog’lovchilik xossalari
yo’qoladi) suvsiz holatga kelguncha qizdiriladi va shundan so'ng modifikatsiyalangan
oltingugurt
bilan
aralashtiriladi.
Bitum
qizdirib
bo'lingandan
so'ng
uni
modifikatsiyalangan oltingugurt ustiga quyiladi va 30-40 daqiqa aralashtirib turiladi.
Barcha jarayonlar uchun aralashtirishlar chastotasi 100-120 marta/minut dan
oshmasligi kerak. Aralashtirish jarayoni normadan ortib ketsa serobitum xususiyatlari
salbiy tomonga o’zgaradi. Modifikatsiyalangan oltingugurt va bitum o'zaro kimyoviy
reaksiyaga kirishadi. Buning natijasida bitum o'z xossalarini o'zgartiradi.
Oltingugurtni bitum bilan 20-80 % nisbatda olish eng maqbul nisbat hisoblanadi.
Serobitumdagi oltingugurt miqdorining 10 % gacha ko'payishi yoki kamayishi undagi
yopishqoqlikning ya'ni plastiklikning pasayishiga olib keladi, hosil bo'lgan serobitum
standart talablarga javob bermaydi. Serobitumni olish usullarining aksariyati reaksiya
aralashmasini uni bitum bilan keyingi aralashtirish bilan faollashtirishga asoslangan.
130-135 °C haroratda oltingugurt va bitumdan faollashtirilgan reaksiya aralashmasini
aralashtirish orqali serobitumni olish oltingugurt va bitum tarkibiy qismlari o'rtasida
kimyoviy o'zaro ta'sirni amalga oshirilishini ta'minlaydi. Harorat rejimi
oltingugurtning zarur bo'lgan erish nuqtasi (pastki chegara) va gaz chiqindisi bo'lgan
oltingugurt va vodorod sulfidini (135 °C gacha) chiqarish uchun normal harorat
hisoblanadi.
Oltingugurtni modifikator bilan faollashishi, u qo’shimcha sifatida 0,3-3,0 %
miqdorida ishlatiladi. Oltingugurtga nisbatan modifikatorni eritilgan oltingugurtga
kiritish orqali (130-135 °C haroratda) amalga oshirish mumkin,
bitum 130-150 °C haroratda qizdirilib aralashtiriladi. Usulni
amalga oshirish uchun siz har qanday yo'l sinfidagi bitumdan
|
| |
