Tayyorlash va ularning malakasini oshirishni tashkil etish bosh ilmiy metodik markazi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

Download 3,31 Mb. Pdf ko'rish
bet	35/74
Sana	23.05.2024
Hajmi	3,31 Mb.
	#251667

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 74

Bog'liq
ba599f45c395a4899ef9bf40544d90a5

Kitob fondlari statistikasi
Fonddan foydalanish koeffitsenti

Kundalik o„rtacha qatnash

(KO„Q) –bu abonement yoki o„quv zaliga yil
davomida qatnash (Q) miqdorini ish kunlari (I) miqdoriga bo„lish vositasida
chiqariladigan bir kunlik qatnashlarning o„rtacha miqdori.
Q
KO„Q=------
I
Mazkur ko„rsatkich abonement yoki o„quv zallaridan foydalanganlikni,
kutubxona xodimlarining ish bilan ta‟minlanganligini xarakterlaydi. U abonement
hamda o„quv zallarining ish quvvatini o„rganish va yangi binolarni loyixalash
uchun kerak.
Kitob fondlari statistikasi
Kitob fondlarining statistik xisobi kutubxonalardagi bosma asarlar miqdori,
ularning xarakati va har xil belgilariga ko„ra taqsimlanishini aniqlash imkonini
beradi. Hozirgi paytda kutubxona fondining quyidagi xisob birligidan
foydalanilmoqda:
bosma birlik
(yoki tom, jild) – poligrafik jixatdan mustaqil
rasmiylashtirilgan har bir bosma asar (kitob yoki broshyura, kitobning qayta
nashri, jurnalning alohida soni, plakat varag„i, nota, standart va shu kabilar); ilmiy
kutubxonalarda
yillik

komplekt
vaqtli nashrlar xisobining qo„shimcha birligi
bo„lib xizmat qiladi.
Kutubxonada xisob birligiga nushalarning soni, qayta nashrlardan qat‟iy
nazar, har biri alohida nashr deb qabul qilinadi. Kitob fondlari bilim sohalari, tili,
nashr turlari bo„yicha guruxlanadi.
Fonddan

foydalanish koeffitsenti
. Kitob fondlarining shiddatli o„sishi
adabiyotlar bilan to„ldirish va undan foydalanish o„rtasidagi nisbatni aniqlash
uchun ularni statistik taxlil qilish talab qilinmoqda. Bunday taxlil predmeti sifatida
kitob fondlaridan foydalanish koeffitsenti (ba‟zan uni fond bilan kitob
berilishining mosligi koeffitsenti deb ham aytishadi) qo„llaniladi. Koeffitsent
quyidagi tarzda xisoblanadi. Avvalo kitob fondi va kitob berilishi tarkibidagi turli
soxa adabiyotlarining salmog„i (ya‟ni foizlardagi ulushi) xisoblanadi. So„ngra
kitob berilishining turli xil bo„limlarining salmog„i kitob fondining tegishli

III. NAZARIY MATERIALLAR
41
bo„limlari salmog„iga bo„linadi. Bunda kitob fondidan foydalanish koeffitsenti
xosil bo„ladi. Normativ koeffitsent “1” sanaladi, bu fondning mazkur bo„limi
miqdori uning foydalanish xajmiga muvofiq kelishini bildiradi.
Koeffitsentni boshqacha usul bilan ham xisoblash mumkin. Dastlab umumiy
aylanish hamda umumiy kitob berilishini (yoki soxaviy) kitob fondining tegishli
bo„limi xajmiga bo„lish yo„li bilan har bir bo„lim bo„yicha alohida xisoblab
chiqiladi. So„ngra soxaviy aylanish ko„rsatkichi umumiy aylanishga bo„linadi va
kitob fondining shu bo„limida foydalanish koeffitsenti xosil bo„ladi.

Download 3,31 Mb.

1 ... 31 32 33 34 35 36 37 38 ... 74

Download 3,31 Mb.

Pdf ko'rish