|
Telekommunikatsiya texnologiyalari fakulteti 417-20 guruh talabasi
|
| bet | 1/4 | | Sana | 19.11.2023 | | Hajmi | 198,1 Kb. | | #101214 |
Bog'liq 1-Amaliy ish
Toshkent axborot texnologiyalari universiteti
Telekommunikatsiya texnologiyalari fakulteti
417-20 guruh talabasi
QURBONOV TEMURning
“Optik aloqa tizimlari”
fanidan bajargan
1-amali ishi
Toshkent — 2023
Optik kanallarni zichlashtirish usullariga oid asosiy tushunchalar
REJA:
1. Optik aloqa tizimlari haqida umumiy ma’lumotlar.
2. Optik aloqa tizimlarining tuzilishi va uni tashkil etish usullari.
3. Optik aloqa tizimlarida liniyalarni zichlashtirish usullari.
4. Optik aloqa tizimlarining O’zbekistondagi istiqbollari.
Optik aloqa tizimlari haqida umumiy ma’lumotlar.
Optik tolali aloqa-bu optik tolali infraqizil nurlarning impulslarini yuborish orqali ma'lumotlarni bir joydan ikkinchi joyga uzatish usuli. Yorug'lik - axborotni tashish uchun modulyatsiya qilingan tashuvchi to'lqin shakli.Elyaf yuqori o'tkazuvchanlik, uzoq masofa yoki elektromagnit shovqinlarga qarshi immunitet zarur bo'lganda elektr kabeliga qaraganda afzalroqdir.Bu turdagi aloqa mahalliy tarmoqlar orqali yoki uzoq masofalarga ovoz, video va telemetriyani uzatishi mumkin.
Optik tolali ko’p modali kabel.
Optik aloqa tizimlari tolalar orqali optik ma'lumotlarni uzatadi. Bu lazer yoki yorug'lik chiqaruvchi diodli yorug'lik manbalaridan foydalangan holda dastlabki elektron signallarni yorug'lik impulslariga aylantirish orqali amalga oshiriladi. Optik tolaning bir chetidan boshlangan yorug'lik tola yadrosi bilan chegaralanadi va u bo'ylab uzoq masofalarga tarqaladi. Tizimning boshqa uchida yorug'lik impulslari fotodiodlar yordamida aniqlanadi va elektron signallarga aylanadi, ular telefon dasturlarida oxir -oqibat ovoz chiqaradi. Bunday tizimda yorug'likni minimal susayish yoki past optik yo'qotish bilan uzatish juda muhim. Eng kam yo'qotiladigan tolani ishlatish va manba va detektor uchida yo'qotishni minimallashtirish uchun katta kuch sarflandi. Agar optik yo'qotishlar yuqori bo'lsa, demak, optik signallarni qo'shimcha, qimmat repetitor stantsiyalar bilan qayta kuchaytirish kerak. Muammoning miqyosini okeanlararo aloqa tizimlari ishtirok etganda baholash mumkin. Silika asosidagi tolalarda, to'lqin uzunligida 1,3-1,55 mkm oralig'ida minimal o'tkazuvchanlik yo'qotishlari sodir bo'lishi aniqlandi.IQ to'lqin uzunlikdagi bu oyna to'g'ridan-to'g'ri kerakli manbalar va detektorlarni ishlab chiqarish uchun zarur bo'lgan yarimo'tkazgichlar va epitaksial yotqizish texnologiyasini tanlashga bog'liq.
Optik kabellarning yengilligi, hajmi va o‘lchamlarining kichikligi. Optik kabellar mis kabellar bilan solishtirilganda ancha yengil va hajmi kichik. Masalan, 900 juftli 7,5 sm diametrli mis telefon kabeli 0,1 sm diametrli bitta optik tola bilan almashtirilishi mumkin. Agar optik tola bir necha himoya qobiqlaridan iborat va bron po‘lat tasma bilan qoplangan bo‘lsa, bunday tola diametri 1,5 sm ga teng bo‘ladi, bu esa ko‘rilayotgan mis kabel diametridan bir necha marta kichik.
Shovqindan yuqori darajada himoyalanganligi. Optik tola dielektrik materiallar — kvars, ko‘p tarkibli shisha, polimerlardan tayyorlanganligi uchun u elektromagnit nurlanishni induksiyalash xususiyatiga ega, atrofidagi mis kabelli tizim va elektr qurilmalarning (elektr uzatish liniyalari, elektrodvigatelli uskuna va boshqalar) tashqi elektromagnit shovqinlariga ta’sirchan emas.
Aloqaning maxfiyligi. Tolali optik kabellar radioto‘lcfin diapazonida umuman nur uzatmasligi sababli, undan uzatilayotgan axborotni uzatib-qabul qilishni buzmasdan ruxsatsiz tashqi ulanishlarda eshitish juda qiyin.
3.Optik aloqa tizimlarining tasnifi. Optik signallar tarqaladigan uzatish muhitiga bogliq holda OAT ochiq optik aloqa tizimi va tolaii optik aloqa tizimlariga boiinadi. Axborotlar ochiq optik uzatish muhiti orqali uzatilsa, ochiq optik aloqa tizimi (OOAT), tolali optik uzatish muhiti orqali uzatilsa, tolali optik aloqa tizimi (TOAT) deyiladi.
OOATda nurlanish manbalari elektromagnit toiqinlarni ochiq fazoga nurlantiradi. OOATining uzatuvchi muhiti o‘z navbatida uch turga boiinadi: atmosfera, kosmik va suvosti aloqa muhitlari.
OATning asosiy yo‘nalishi TOAT hisoblanadi. TOATda elektromagnit nurlanishlarning tarqalish yoiini tashkil etish uchun maxsus optik yom giik uzatkich — optik tolalar qoilaniladi. Hozirgi vaqtda uzatish xarakteristikalari yuqori darajada boigan yom giik uzatkichlar, optik tolalar ishlab chiqilgan. Ammo axborotlarni ochiq fazo va atmosferada uzatishga asoslangan OOAT ham, radioaloqa uchun ajratilgan chastotalarni toidim vchi vosita sifatida qiziqishlarni namoyon etadi.
|
| |
