Nazariy qism
HTML
(
ing
.Hypertext Markup Language — gipermatnli belgilash tili) - bu
SGMLga
(Standard Generalized Markup Language —
standart umumlashtirilgan
belgilash tili) asoslangan va xalqaro ISO 8879 standartiga mos keluvchi til,
xalqaro
to‘rda
ishlatiladi.
HTML
tili taxminan
1991
-
1992
yillarda
Yevropa Yadroviy Tadqiqotlar
Markazida
ishlovchi britaniyalik mutaxassis
Tim Bernars Li
tomonidan
ishlab
chiqilgan. Dastlab bu til mutaxassislar uchun hujjat tayyorlash vositasi sifatida
yaratilgan.
HTML
tilining soddaligi (SGMLga nisbatan) va yuqori formatlash
imkoniyatlarining mavjudligi uni foydalanuvchilar orasida tez tarqalishiga sabab
bo‘ldi.
Hozirgi kunga kelib wyeb texnologiya juda katta tezlikda rivojlanib bormoqda.
Har kuni yangi saytlar butun olam o‘rgimchak to‘risiga qo‘shib borilmoqda (shu
qatorda ko‘p saytlar o‘z ishini yakunlamoqda).
Saytlarning asosini
HTML
gippertekst tili tashkil etadi. Ko‘p yillar davomida sayt yaratuvchilar (taxminan 10
yil)
HTML 4
dan foydalanib kelishgan. 2004 yilda esa yirik kompaniyalar (Apple,
Opera, Mozilla) birlashib yangi guruh hosil qilishdi va bu guruhni WhatWG(Web
Hypertext Application Technology Working Group) deb nomlashdi. So‘ng bu
guruhga W3C (World Wide Web Consortium) ham kirib keldi va yangi
HTML 5
ni ishlab chiqarishni boshlashdi.
HTML 5
da flesh pleyerlar o‘rnini teglar egalladi
va sayt strukturasi uchun alohida teglar qo‘shildi. 18 yanvar 2011 yilda
HTML 5
logotipi yaratildi va 2011 yil 1 aprelda ommaga taqdim etildi.
HTML5
— World Wide Webda kontentni tuzish hamda taqdim etish uchun
qoʻllaniladigan markerlash tili. Bu til World Wide Web Consortium (W3C)
tomonidan tavsiya qilingan beshinchi va soʻnggi[1] yirik HTML versiyasidir.
Hozirgi spetsifikatsiya HTML Living Standard deb nomlanadi. Uni yirik brauzer
sotuvchilari (Apple, Google, Mozilla va Microsoft)
konsortsiumi sanalmish Web
Hypertext Application Technology Working Group (WHATWG) qoʻllab-
quvvatlaydi.
Windows muhitidagi matn muharrirlari: Notepad, TextPad, UltraEdit, EdutPlus.
Ko‘rsatilgan xamma matn muharrirlari yordamida HTML kodlarni yozishda
qo‘llash mumkin. Ko‘pgina matn muharrirlarida HTML kodlarni xatto
programmalashtirish tillarida kodlarni yozish juda kulay. Ba’zilari avtomatik
ravishda opyeratorlar, funksiyalarni tanish va ularni xar-xil
ranglarda tasvirlash
imkoniyatiga ega. Ba’zi matn muharrirlarida HTML hujjatni wyeb brauzyerda
sinab ko‘rish tugmasi mavjud. HTML hujjatni yaratishga mo‘ljallangan maxsus
programmalar (HTML muharrirlar) xam mavjud: FrontPage,
Adobe GoLive,
Macromedia Dreamweaver, Nestcape Composer. Muxarrirlar 2 turga bo‘linadi:
kod muharrirlari;
WYSIWYG tyexnologiyasi (What You See Is What You Get – nimani
ko‘rsang o‘shani olasan) asosida ishlaydigan muharrirlari. Bu muharrirlar
yordamida foydalanuvchi HTML komandasi va elyemyentlarini yozmaydi,
oddiy matn
muharrirlaridyek matn yozadi, tasvirlarni kyerakli joyga
joylashtiradi va h.k. xolos.
