10
10
3-§.
TEXNIK TIZIMLAR HAQIDA TUSHUNCHA.
TEXNOLOGIK MASHINALAR
Har bir insonning hayoti davomidagi faoliyati turli xil texnik obyektlar bilan uzviy
bog‘liqdir.
Texnik obyekt – bu ma’lum ehtiyojlarni qondirish uchun mo‘ljal langan asbob-
uskunalar, moslamalar va turli materiallardir.
Ish jarayonida asbob-uskunalardan foydalanish orqali ma’lum
ehtiyojlarni
qondirish uchun bajariladigan ish ketma-ketligi
texnik tizim deyiladi.
Bu esa buyum yasash jarayonida bitta asbobdan foydalanish boshqa asbob-uskuna
va moslamalardan ham foydalanishga ta’sir qilishidan iborat. Masalan, yog‘ochga
ishlov berish stanoklari turli murakkab qism larni o‘z ichiga oladi.
Undagi bitta
mexanizmning ishlashi bosh qa la ri ni ishlashi uchun ta’sir ko‘rsatishi texnik tizim
hisoblanadi.
Hozirgi zamon texnikasining asosini mashinalar tashkil etadi.
Ular bajaradigan
ishi ga ko‘ra bir-biridan farqlanadi. Masalan, ener getika mashinalari (turbina, ichki
yonish dvigateli,
elektrodvigatel, elektrogenerator va b.); transport mashinalari
(samolyot,
avtomobil, vertolyot, velosiped va b.).
Mashina – bu о‘ziga biriktirilgan vazifalarni bajarish uchun ener giya sarflay di gan,
bir-biriga bog‘langan qismlardan (detal, mexanizm) iborat bо‘lgan texnik qurilma.
