44
I
1
2
3
Old bulak
relef
kirkimini
tikish
Eng
kirkimini
tikish
Manjetni
agdarma
chok
bilan
tikish
M
M
M
3
3
3
-
85
-
125
-
-
-
-
75
0,4
3
0,2
9
0,2
6
1022-
M
1022-
M
1022-
M
Jami: M 3 85 125 75 285
95
0,9
8
1
1 ish
joyi
Nazarot va muxokama savollari
1. Turli oqimlar uchun tashkiliy-texnologik sxemani tuzish.
2. Tashkiliy- texnologik sxemani taxlil qilish usullari.
MA`RUZA №13
(2 soat)
MAVZU:
Ishlab chiqarish oqimini tashkiliy-texnologik sxemasini analitik va
grafik tahlili
Reja:
1.
Moslik koeffitsiyentini hisoblash.
2.
Moslik koeffitsiyentini tahlil qilish.
Texnologik jarayonni tashkiliy – texnologik sxemasini taxlil qilish
Oqimlarning tashkiliy- texnologik sxemasini tuzish sifatini ishlab chiqarishning asosiy tarkibiy
elementlari
- mehnat predmetlari, mehnat va jonli mehnat vositalaridan foydalanish nuqtai
nazaridan baholash kerak. Ko‘rsatilgan talablarning bajarilganligini
tekshirish oqim tashkiliy
operatsiyaning vaqt moslashuvi diogrammasi yoki moslik grafigi,
moslik koeffitsienti, asbob-
uskunalardan foydalanish koeffitsienti va oqimning tashkiliy-
texnologik operatsiyalarini
bog‘lanish grafi yoki tartib grafigi yordamida amalga oshiriladi.
Bunda tashkiliy operatsiyalardan xar birining vaqtga qanchalik to‘g‘ri moslanganligini moslik
grafigi yoki tashkiliy operatsiyalarni vaqtini moslash diagrammasi yordamida tekshirib ko‘riladi.
Butun jarayondagi xamma tashkiliy operatsiyalarning bajarilish vaqtlarining umumiy yakuni, ishlab
chiqarish oqimi ma`romiga qanchalik to‘g‘ri moslanganligini oqim
operatsiyalarining moslik
koeffitsenti bilan tekshiriladi. Oqim operatsiyalarini moslik koeffitsientini xisoblash tashkiliy –
texnologik sxemani analitik usulda taxlil qilish deb ataladi. Moslik koeffitsienti kuyidagi formula
yordamida aniqlanadi:
K
m
=T
b
/N
a
*τ
bu erda:
N
a
- tashkiliy- texnologik sxema bo‘yicha ishlab chiqarish oqimida amaldagi
ishchilar soni;
τ
-ishlab chiqarish oqimining ishlash ma`romi, s.
45
Ishlab chiqarish oqimidagi xamma tashkiliy operatsiyalar vaqtining umumiy yakuni to‘g‘ri
moslangan bo‘ladi, agar moslik koeffitsienti birga nisbatan ±1÷2 % farq qilsa,
yoki kuyidagi
chegara ichida bo‘lsa:
-erkin ma`romda ishlaydigan oqimlar uchun K
m
=0.98÷ 1.02;
- qat`iy ma`romda ishlaydigan
konveyerli oqimlar uchun- K
m
=0.99÷ 1.01.
Agar moslik koeffitsienti birga nisbatan katta chiqsa (K
m
>1,00), oqimdagi ko‘pchilik tashkiliy
operatsiyalar ma`romga nisbatan ko‘p ish bilan ta`minlangan bo‘ladi. Moslik koeffitsientini birga
nisbatan kichik tomonga farq qilishi (K
m
<1,00), oqimdagi ko‘p tashkiliy operatsiyalarning ish xajmi
ma`romga nisbatan kamaib ketganini ko‘rsatadi. Agar K
m
= 1,00 chiqsa, oqimdagi xamma tashkiliy
operatsiyalar vaqtlarining umumiy yakuni to‘g‘ri moslangan bo‘ladi.
Agar moslik koeffitsienti birga nisbatan 2%dan ortiq farq qilsa ishlab
chiqarish oqimini yangi
ma`romni xisoblab chiqish kerak bo‘ladi. Bunda moslik koeffitsientini K
m
=1,00
deb olinadi va
ishlab chiqarish oqimining yangi ma`romi xisoblanadi:
τ
=T
b
/N
a
*K
m
Yangi ma`rom ishlab chikqarish oqimida ma`romdan farq qiladigan operatsiyalarni kamaytirishga
imkon beradi, ammo ba`zan tashkiliy operatsiyalarni sonini ko‘paishiga olib kelishi mumkin.
Ishlab chiqarish oqimida xamma tashkiliy operatsiyalar vaqtining umumiy yakuni oqim
ma`romidan qanchalik farq qilishi grafik usulida tekshirib ko‘rish mumkin. Buning uchun moslik
grafigi (29-rasm) yoki tashkiliy operatsiyalarni vaqtini moslash diagrammasi (30-rasm) quriladi.
