Texnologiyalari




Download 29.35 Mb.
bet14/137
Sana27.07.2023
Hajmi29.35 Mb.
#77440
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   137
Bog'liq
3.axborot texnologiyalari (m.aripov, b.begalov va b.) (1)
Abdumalikova 2665, 22222, asosiy vositalar mavzu
Lingvistik ta’minot inson va kompyuter m uloqotini ishlab chiqish ham da ta ’minlash samaradorligini oshirish uchun M QITni yaratish va undan foydalanishning turli bosqichlarida ishlatilgan til vositalari yig‘indisidan iborat.


2.2. Boshqaruv qarorlarini qabul qilishda axborot tizimlarini qo(llash

Ishlab chiqarish va iqtisodiy obyektlaming mavjudligi jam iyatning u yoki bu ehtiyojlarini qondirish bilan izohlanadi. Bunday har bir obyekt o'zgaruvchan m uhit (davlat boshqaruv organlari, boshqa obyektlar) bilan


muayyan m unosabatlarda bo'ladi va o'zaro ta ’siming mavjudligini ham da o 'z vazifasining bajarilishini ta ’minlaydigan ko'plab turli ele- m entlardan tashkil topadi.
Q o'llanm ada keyingi o'rinlarda hajm, mulkchilik shakli, tashkiliy- huquqiy m aqom idan qat'i nazar, istalgan obyekt tashkilot deb yuri- tiladi.
Tashkilot — bu yon-atrofdan zaxiralar oladigan va ulam i o ‘z faoliyati mahsulotiga aylantiradigan barqaror rasmiy ijtimoiy tuzilma. Barcha tashkilotlarda bir qator um umiy xususiyatlar, shuningdek, ko'plab individual o'ziga xosliklar mavjud.
Tashkilotning m uhit bilan o 'z a ro t a ’siri natijasida turli xil o'zgarishlar yuz beradi. Bu o'zgarishlar bir-biriga o 'ta qaram a-qarshi ikki shaklga ega bo'lishi m um kin. Bular: degradatsiya (tashkilotning m urakkablashuvi, ax borotning jam lan ish i), y a ’ni tash k ilo tn in g yemirilishi ham da rivojlanishi. Bundan tashqari, tashkilot va m uhit o 'rtasida vaqtinchalik m uvozanat ham bo'lishi m um kin, shu tufayli tashkilot bir qancha m uddat o'zgarm ay qoladi yoki faqat teskari o'zgarishlarga uchraydi. Tashkilotda bu o'zgarishlar boshqarish za- ruriyatini yuzaga keltiradi. Boshqacha aytganda, m aqsadga yo'nalti- rilgan ta ’sir ko'rsatadi.
Boshqarish — bu o 'ta m uhim funksiya, usiz hech bir tashkilot maqsadga yo'naltirilgan faoliyat yurita olmaydi. Boshqarishning m aq­ sadi raqobat kurashida om on qolish, ko'proq foyda olish, m uayyan bozorlarga chiqish va hokazolardir.
Boshqarish aniq bir tashkilotlam ing o'ziga xosligi va boshqarish maqsadlariga bog'liq holda ulam i barqarorlashtirishni, sifat belgilarini saqlashni, muhit bilan iqtisodiy muvozanatni tutib turishni, tashkilotni takomillashtirishni va u yoki bu foydali samaraga erishishni ta ’minlashga imkon beradi.
Boshqarishni amalga oshirish alohida vazifa sanaladi. U ni bajarish uchun tashkilotning ayrim elem entlari ixtisoslashadi. Shu bois ham tashkilot doirasida boshqariladigan jarayon (boshqarish obyekti) va


boshqaruvchi qism (boshqaruv organi)ni ajratib ko‘rsatish mumkin. Ularning yig‘indisi boshqaruv tizimi sifatida belgilanadi.
Boshqariladigan obyekt kirish oqim larini(m asalan, xom ashyo, materiallarni) chiqish mahsulotlariga (tayyor mahsulotga) aylanti­ rish bo'yicha operatsiyalar yig'indisini bajaradi.
Boshqaruvchi qism oldiga qo'yilgan maqsadga erishish jarayonida boshqariluvchi obyektni tashkil etish uchun zarur bo'lgan operatsiyalar yig'indisini bajaradi.

Download 29.35 Mb.
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   137




Download 29.35 Mb.