30
Aytib oʻtish kerakki, ishlab chiqarilgan qurilish materiallarining yarmidan ortigʻi
“Oʻzqurilishmateriallari” AK korxonalariga toʻgʻri keldi.
Hozirgi vaqtda
kompaniya tarkibidagi 120 ta korxonalarda 100 dan ortiq turdagi qurilish
materiallari ishlab chiqarilmoqda. Ular qurilish materiallariga boʻlgan ichki bozor
talabini
qoniqtirmoqda.
Aynan
2017
yilning
olti
davomida
nisbatan
«Oʻzqurilishmateriallari» aksiyadorlik jamiyati tizimiga kiruvchi korxonalar
tomonidan 1,5 trillion soʻmlik sanoat mahsulotlari hamda xalq iste’moli tovarlari
ishlab chiqarildi. Bu oʻtgan yilning olti oyiga nisbatan 7 foiz koʻpdir.
Oʻtish
iqtisodiyoti
mamlakatlarini
islox
qilish
tajribasi
shuni
tasdiqlamoqdaki, ma’muriy-rejali iqtisodiyotdan xoʻjalik yuritishning bozor
modeliga uygʻun oʻtishning muhim vositasi xususiylashtirish va aksionerlashtirish
boʻlib, bu haqiqiy mulkdorlar sinfining shakllanishi hamda xususiylashtirilgan
mulkni korporativ boshqarishning samarali usullarini joriy etishga koʻmaklashadi.
Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning 2016 yil 25 oktabrdagi «Respublika
qurilish materiallari sanoatini boshqarishni tashkil etishni yanada takomillashtirish
chora-tadbirlari toʻgʻrisida»gi Qarori qurilish materiallari
sanoati tuzilmasini
yanada
rivojlantirish
va
diversifikatsiya
qilish,
tarmoq
korxonalarini
modernizatsiya qilish, texnik va texnologik qayta jihozlash uchun xorijiy
investitsiyalarni keng jalb etish hamda uning eksport potensialini oshirish, xalqaro
talab va standartlarga muvofiq zamonaviy korporativ boshqaruv usullarini joriy
etish kabi ishlarni yangi bosqichga olib chiqdi.
Oʻzbekiston Respublikasida korxonalarni aksionerlashtirish jarayonida joriy
etiladigan korporativ boshqaruv usullari quyidagi asosiy maqsadlarni koʻzlaydi:
korxonalar faoliyatining iqtisodiy va moliyaviy koʻrsatkichlarini
boshqaruv sohasida ularning mustaqilligini ta’minlash hisobiga yaxshilash;
milliy moliya bozorining (kapital, qimmatli qogʻozlar, koʻchmas mulk
bozorlari) turli boʻgʻinlarini rivojlantirish hamda aholining korxonalar kapitalidagi
ishtirokini kengaytirish;
ichki bozorni turli mahsulotlar bilan toʻldirish va mahalliy
31
korxonalarning raqobatbardoshlik darajasini oshirish maqsadida raqobatbardosh
bozor muhitini yaratish;
korxonalarga toʻgʻridan-toʻgʻri va portfelli
xorijiy investitsiyalarni
jalb qilish.
Koʻrsatib oʻtilgan maqsadli tamoyillarning aksariyati aksiyadorlik
korxonalar ishi amaliyotida muvaffaqiyatli joriy etilmoqda, ammo bu jarayon
yanada tizimli yondashuvni taqozo etadi.
Bunga koʻra korporativ boshqaruvning vazifalariga quyidagilarni kiritish
maqsadga muvofiqdir:
- aksiyadorlar huquqlari va manfaatlarini himoya qilish;
- aksiyadorlik jamiyatlari investitsion jozibardorligini oshirish;
- aksiyalar narxining oʻsishi orqali uzoq muddatli iqtisodiy qiymatning
jamgʻarilishi;
- aksiyadorlik jamiyatlariga xorijiy investorlar
va menejerlarni jalb qilish
hamda ularning korporativ boshqaruvda faol ishtirok etishlari uchun qulay shart-
sharoitlar yaratish;
- ishlab chiqarishni modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan
qayta qurollantirish orqali sifatli, raqobatbardosh mahsulotlarni ishlab chiqarishni
tashkil etish va ularning xorijiy bozorlarga yoʻnaltirilishini ragʻbatlantirish;
- davlat aktivlari va aksiyadorlik jamiyatlari
ustav kapitalidagi davlat
ulushini kamaytirish evaziga iqtisodiyotda davlat ishtirokini tubdan qisqartirish.
Mamlakatimizda
tadbirkorlik
sub’yektlarini qoʻllab-quvvatlashning
zamonaviy bozor mexanizmlarini joriy etish, xususiy biznesga katta erkinlik
berish, ularning huquqlari va qonuniy manfaatlari kafolatlarini kuchaytirish, xorijiy
investitsiyalarni va zamonaviy texnologiyalarni jalb qilish yuzasidan chora-
tadbirlar koʻrilmoqda.
4
4
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Qurilish sohasini davlat tomonidan tartibga solishni takomillashtirish
qo‘shimcha chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi noyabrdagi PF-5577-son
Farmon
i, 2018 yil 14 noyabr.
32
Shu bilan birga, qurilish sohasidagi ishlar holatini oʻrganish ushbu sohasida
islohotlarni jadal amalga oshirishga va sogʻlom raqobat muhitini rivojlantirishga
toʻsqinlik qilayotgan muammolar borligini koʻrsatdi.
Shaharsozlikni texnik tartibga solishning bozor
vositalarini joriy etishga
yetarlicha e’tibor berilmayapti, qurilish sohasida katta miqdorda davlat ma’muriy-
boshqaruv va nazorat funksiyalari saqlanib qolmoqda.
Ob’yektlarni loyihalashtirish va qurishdagi normalashning mavjud
koʻrsatma beruvchi usuli innovatsion loyihaviy yechimlar va yangi ilmiy-texnik
ishlanmalarni qoʻllashga toʻsqinlik qilmoqda, ichki va xorijiy investitsiyalarni
qurilish sohasiga jalb qilishni sekinlashtirmoqda.
Xalqaro savdoning hozirgi globallashuv shartlariga javob beradigan
qurilish normalari
va qoidalarini ishlab chiqish, qoʻllab-quvvatlash va joriy etish
sohasida kadrlarni professional tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini
oshirish tizimi mavjud emas.
Qurilish sohasini davlat tomonidan tartibga solishni takomillashtirish,
investitsiyalarni jalb qilish uchun qulay shart-sharoitlar yaratish, qurilish tarmogʻi
kadrlarini professional tayyorlash, qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish
tizimining samaradorligini oshirish maqsadida Prezidentimiz Sh.M.Mirziyoyev
tomonidan 2018 yil 2-aprelda qabul qilingan
«Qurilish sohasida davlat
