• Tahlil yo‘nalishlari Asosiy ko‘rsatkichlari Izoh
  • 18-jadval Asosiy vositalar bilan bog‘liq xo‘jalik operatsiyalarining moliyaviy holat va korxona faoliyati natijalariga
  • Muomala mazmuni Korxona moliyaviy holati va faoliyati natijalariga ta’siri
  • Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti qo‘lyozmа huquqidа udk 657. 6-051: 631(575. 1) Kosimov αKMΑL ΑKRΑmovich




    Download 227,31 Kb.
    bet31/37
    Sana22.05.2024
    Hajmi227,31 Kb.
    #249533
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   37
    Bog'liq
    Dissertatsiyai Асосий воситалар ҳисоби ва таҳлилини такомиллаштириш

    Asosiy vositalar tahlilining asosiy yo‘nalishlari
    ,,Mexmash” misolida



    Tahlil yo‘nalishlari

    Asosiy ko‘rsatkichlari

    Izoh

    1.

    Asosiy vositalarning tarkibi, tuzilishi va dinamikasi

    Asosiy vositalarning gorizontal va vertikal tahlili

    Asosiy vositalarning o‘zgarishi va jami summadagi ulushiga baho beriladi

    2.

    Asosiy vositalar bilan ta’minlanganlik tahlili

    Qiymat o‘lchov birligi

    Kta’min= AVqq/ MR

    Har bir xodim yo ishchiga to‘g‘ri keladigan asosiy vositalarning qiymati aniqlanadi. Ko‘rsatkichning dinamik oshishi ijobiy holat sanaladi

    Natura o‘lchov birligi

    Kta’min= AV(dona) / MR

    Har bir xodim yo ishchining tegishli asosiy vosita bilan ta’minlanishi

    3.

    Asosiy vositalarning texnik holati tahlili

    Kyaroqlilik = AVqq / AVbq

    Koeffisiyentning me’yor darajasi >0,5

    Keskirish = AVeq / AVbq

    Koeffisiyentning me’yor darajasi <0,5

    4.

    Asosiy vositalar harakatining tahlili

    Kkirim = KAV / AVYOBQ

    Koeffisiyentning dinamik oshishi ijobiy holat

    Kyangilanish = YAAV / AVYOBQ

    Koeffisiyentning dinamik oshishi ijobiy holat. Koeffisiyent maksimum Kkirimga teng

    Kchiqim = CHAV / AVYBBQ

    Koeffisiyentning, odatda, dinamik kamayishi ijobiy holat

    Kalmashtirish = KAV / CHAV

    Koeffisiyentning me’yor darajasi >1

    5.

    Asosiy vositalardan samarali foydalanish tahlili

    Fq = MH / AVo‘rt

    Koeffisiyentning dinamik oshishi ijobiy holat

    Fs = AVo‘rt / MH

    Koeffisiyentning dinamik kamayishi ijobiy holat

    6.

    Belgilar izohi: AVqq – asosiy vositalarning qoldiq qiymati; MR – mehnat resurslari (xodimlar, ishchilar) soni; AVqq – asosiy vositalarning qoldiq qiymati; AVbq – asosiy vositalarning boshlang‘ich qiymati; AVeq asosiy vositalarning eskirish qiymati; KAV – kirim qilingan asosiy vositalar qiymati; AVYOBQ – asosiy vositalarning yil oxiridagi boshlang‘ich qiymati; CHAV – chiqib ketgan asosiy vositalarning qiymati; AVYBBQ – asosiy vositalarning yil boshidagi boshlang‘ich qiymati; Fq – fond qaytimi; MH – mahsulot hajmi; AVo‘rt asosiy vositalarning o‘rtacha yillik qiymati; Fs – fond sig‘imi.


    Asosiy vositalar tahlilini o‘tkazishda buxgalteriya hisobi registrlari, boshqaruv hisobotlari, statistik hisobotlar, moliyaviy hisobotlar ma’lumotlari va qo‘shimcha ma’lumotlardan foydalanish mumkin. Asosiy vositalar tahlilining natijalari xulosa, bayonnoma ko‘rinishida rasmiylashtiriladi.
    A.D. Sheremet asosiy vositalardan foydalanishning moliyaviy holat va iqtisodiy ko‘rsatkichlarga ta’sirini quyidagicha talqin etgan (18-jadval):
    18-jadval
    Asosiy vositalar bilan bog‘liq xo‘jalik operatsiyalarining moliyaviy holat va korxona faoliyati natijalariga ta’siri
    ,,Mexmash” misolida

    Muomala mazmuni

    Korxona moliyaviy holati va faoliyati natijalariga ta’siri

    Asosiy vositalarning kirimi

    Yuridik va jismoniy shaxslardan tekinga olinishi



    Korxona o‘z kapitali miqdori oshadi

    Bir tomondan korxona moliyaviy ahvoli barqarorligi o‘sishiga olib keladi, ikkinchi tomondan mahsulot tannarxida amortizatsiya ajratmalari va ta’mir xarajatlari ulushining oshishiga olib keladi

    Tekinga olingan asosiy vositalarning past fond qaytimi bois foyda va rentabellik kamayadi

    Dastlabki yoki qoldiq qiymatga to‘g‘ri keladigan korxonaning realizatsiyadan tashqari daromadlari oshadi

    Bir vaqtning o‘zida eskirish hisobiga realizatsiyadan tashqari xarajatlar ham oshadi

    Yetkazib berish bo‘yicha xarajatlar summasiga maxsus fondlar, sof foyda, o‘tgan yillardagi taqsimlanmagan foyda kabi ko‘rsatkichlardan birortasi kamayadi

    Umuman, qabul qilingan asosiy vositalar hisobiga balans foydasi oshadi

    Asosiy vositalarning sotib olinishi



    Korxona aktivlari oshadi, kapital tuzilishi o‘zgaradi.

    Umuman, barcha kapitalning aylanishi sekinlashadi, eng yuqori likvidli aktivlarning miqdori kamayadi, to‘lovga qobiliyatlilik yomonlashadi

    Yetkazib berish va ob’yektning montaji xarajatlari qiymatiga sof foyda yoki
    jamg‘arma fondi kamayadi

    Oborot mablag‘lari to‘langan QQS summasiga oshadi

    Mulk solig‘i summasi oshadi

    Transport vositalari sotib olinganda, QQSdan tashqari transport vositasini xarid qilganlik uchun soliq to‘lanadi

    Transport vositalari egalari to‘laydigan soliq summasiga ishlab chiqarish xarajatlari oshadi

    Asosiy vositalarning uzoq muddatli ijarasi

    Oborotdan tashqari aktivlar va ijarachilar oldidagi majburiyat summasi oshadi

    Davriy ravishda ijara to‘lovi va ijara foizi summasiga pul mablag‘lari kamayadi

    Foiz summasiga sof foyda yoki jamg‘arma fondi kamayadi

    Asosiy vositalarning joriy ijarasi

    Ijarachining ijara to‘lovlari va kapital ta’mirlash summasiga xarajatlari oshadi


    Download 227,31 Kb.
    1   ...   27   28   29   30   31   32   33   34   ...   37




    Download 227,31 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti qo‘lyozmа huquqidа udk 657. 6-051: 631(575. 1) Kosimov αKMΑL ΑKRΑmovich

    Download 227,31 Kb.