EHMlarning asosiy texnikaviy parametrlari. EHMlarning asosiy texnikaviy parametrlariga
unumdorlik, operativ xotirada saqlash qurilmasi (OXQ)ning sig„imi, informatsiyani kiritish-
chiqarish
nimtizimining o„tkazuvchanlik qobiliyati, ishini bajarish ishonchliligi kiradi.
Unumdorlik
(тактовая частота)
– EHMning eng ahamiyatli ko„rsatkichlaridan biri; vaqt
birligida odatda bir sekundda bajariladigan operatsiyalar soni bilan o„lchanadi. Zamonaviy
EHMlarda balki ishlanayotgan informatsiyalar xususiyatlariga (ishlov berilayotgan so„zlar
razryadligi, sonlarning taqdim qilinayotgan shakli – suzuvchi yoki muayyan belgilangan n
uqtali,
bajarilayotgan dasturlarning umumiy oqimida turli operatsiyalarning qaytalanish chastotasi
va
boshqalar) ham bog„liq.
OXQ sig‘imi katta hajmli informatsiyaga ishlov beriladigan murakkab dasturlarni bajarish
bo„yicha EHM imkoniyatini aniqlaydi. OXQ sig„imi bitlarda, baytlarda, kilobaytlarda,
megabaytlarda va sh.k.larda ifodalanishi mumkin. OXQ sig„imi baytlarda, kilobaytlarda (1 Kba
yt =
210 bayt =1024 bayt), megabaytlarda (1 Mbayt = 1024 Kbayt), gigabaytlarda (1 Gbayt =
1024
Mbayt) baholash mumkin.
EHM kiritish-chiqarish nimtizimining o‘tkazuvchanlik qobiliyati EHMning turli periferiya
qurilmalari (PQ) yoki boshqa EHMlar bilan informatsiya almashishdagi imkoniyatini aniql
ash
imkonini beradi. U vaqt birligida kiritish-chiqarish nimtizimi orqali uzatilgan informatsiya
birligining maksimal miqdori bilan o„lchanadi. Ko„pincha o„tkazuvchanlik qobiliyati bir s
ekundda
uzatilgan baytlar, kilobaytlar, megabaytlar bilan o„lchanadi va bir sekundda yuzlab baytda
n to bir
sekundda o„nlab va yuzlab megabaytlargacha o„zgaradi.
Izoh. Ma‟lumotnoma adabiyotlarida informatsiyani kiritib-
chiqarish nimtizimning o„tkazuvchanlik
qobiliyati ko„pincha kiritish-
chiqarish kanallarining soni va har bir kanalning ishlash tezligi bilan tavsiflanadi.
Kiritish-
chiqarish nimtizimining maksimal o„tkazuvchanlik qobiliyati bo„yicha baholash ishonchliro
q bo„ladi,
chunki kanallar parallel ishlashi mumkinligiga qaramasdan, odatda, o„tkazuvchanlik qobiliy
ati EHM hamma
kanallari ishlashi tezliklari yig„indisidan kam bo„ladi.
EHM ishlashining ishonchliligi ehtimollik tavsifiga ega bo„lgan bir qator ko„rsatkichlar bil
an
baholanadi, masalan:
- berilgan vaqt oralig„ida (
)da EHMning to„xtamasdan (buzilmasdan) ishlashi ehtimoli P (
);
- to„xtaguncha (buzilguncha) ishlashi – buzilmasdan ishlashining o„rtacha vaqti T
b
;
- EHM ishchanlik qobiliyatini qayta tiklash o„rtacha vaqti T
v
;
- tayyorlik koeffitsienti K
g
= T
b
/( T
b
+ T
v
) va h.k.
|
