Uslubiy ta’minot va mashg‘ulot jihozlanishi: mavzuga oid tarqatma materiallar, MHlar, uslubiy qo‘llanma, adabiyotlar, ma’ruza matni, internet ma’lumotlari, mavzu bo‘yicha prezentatsiya.
Test nazorat savollari
1.30% Sulfatsil-natriy ko‘z tomchisi tarkibiga qaysi antioksidant qo‘shiladi?
a) natriy metabusulfit
b) suyultirilgan natriy ishqor eritmasi (1 M 0,18 ml) va natriy metabisulfit
v) natriy bisulfit (0,05 g) ishqor eritmasi (1 M 0, 18 ml)
g) natriy tiosulfat (0,05 g), xlorid kislota eritmasi (1 n 0,35 ml)
d) to‘g‘ri javob yo‘k
2.Apomorfin gidroxlorid in’eksion eritmasini turg‘unlashtirish uchun qo‘shiladi:
a) natriy metabisulfit
b) sistein (0,02%)
v) natriy tiosulfat va analgin (0,05%)
s) 0,1 M xlorid kislotasi ( rN 2-3 gacha)
d) sistein (0,02%), analgin (0,05%), 0,1 M HCL (pH 2,3)
3.Keltirilgan dori moddalardan engil oksidlanuvchilarini tanlang:
a) askorbin kislotasi
b) vikasol
v) natriy salitsilat
g) kofein natriy benzoat
d) apomorfin gidroxlorid
4. Bevosita ta’sir ko‘rsatuvchi antioksidantlarni tanlang:
a) natriy sulfit
b) natriy metabisulfit
v) askorbin kislotasi
g) trilonB
d) javoblar a,b,v to‘g‘ri
5. Gidroperekislarni bog‘lash uchun mo‘ljallangan antioksidantlarni tanlang:
a) sistein
b) analgin
v) trilon B
g) tetatsin
d) to‘g‘ri javob yo‘k
Tarqatma material
Oksidlanish – qaytarilishreaksiyalarayrimfarmatsevtikpreparat-larningparchalanishigasababbo‘ladi. Engiloksidlanuvchimoddalarqatorigakuyidagikengqo‘llaniladiganmoddalarkiradi: askorbinkislotasi, vikasol, natriysalitsilat, eruvchanstreptotsid, sulfatsil-nat-riy, tiaminxlorid, adrenalingidrotartrat, etilmorfingidroxlorid, fenotiazinxosilalari, novokainamidvaboshqa. Dorilarnioksidlanishiterapevtikta’siriniyo‘qolishiga, ayrimxolatlardaesazaharlimoddalarxosilbo‘lishimumkin. Masalan, adrenalinningoksidlanishinatijasidaadenoxromxosilbo‘ladi, uesaodamningmarkaziyasabsistemalarigata’sirko‘rsatadi. Oksidlanish-qaytarilishreaksiyalarketishigata’sirko‘rsatadiganomillar:
kislorod;
erkinradikallar;
katalizatorlar (og‘irmetallarizlari);
nurlar (quyosh,gamma);
harorat;
muhitningrN
Antioksidantlar, oksidlanishjarayoniningqaysibosqichigata’sirko‘rsatishbo‘yichakuyidagiguruxlargatasniflanadi:
I.Alkilradikalibilanketadiganreaksiyazanjirinibuzuvchianti-oksidantlar. Ulargaxinon, nitroksilradikallar, nitrobirikmalar, yodkiradi;
II. Peroksidradikalibilanketadiganreaksiyazanjirinibuzuvchiantioksidantlar. Bulargafenollar, naftollar, aromatikaminlaraminofenollarkiradi.
III. Gidroperekislarnibuzilishidaqatnashadiganantioksidantlar: natriysulfit, natriymetabisulfit, ranglisistein, birikmaxolidagioltingugurt, fosfor, azot, margimush.
Nazorat savollari
1.Zamonaviy antioksidantlar xaqida nima bilasiz?
2. Antioksidantlarning ta’sir etish mexanizmi nimada?
3. Antioksidantlarning vakillari
|
|