YANGI PEDAGOGIK TEXNOLOGIYA

“Stol o’rtasida ruchka”o’yinini o’tkazish metodi:

Ish uchun zarur:

1.alohida qoozga yozilgan savollar

2.ikkita toza qooz,ruchka

3.ishchi daftar

Ishning borishi:

1.O’yinning umumiy vaqti-45minut

2.Hamma talaba guruxlari qur’a bilan 4 tadan 3 ta guruxchaga bo’linadi

3.Har bir guruxcha alohida stolga o’tirishi va toza qooz bilan ruchka oladi

4. Qoozga sana,gurux raqami,fakultet,F.I-o’yin nomi

5.Vazifa topshiriladi:bitta savolga butun guruxcha javob beradi.

6.Har bir talaba qoozga o’zini familiyasini yozadi va bitta javob variant bilan yonidagiga uzatadi,o’z vaqtida ruchka stol markazida siljiydi.

7.Pedagogguruxni ishini va undagi qatnashuvchilarni nazorat qilib boradi.Umumiy to’ri javob daftarga yozi boriladi

8.Savolga to’ri va to’liq javob berganga maksimal baxo-86 dan 100%gacha.Ikkinchi o’rinni olgan talabaga 71dan 85,9% reyting.Uchinchi o’rinni olganga 65 dan 70,9% reytingacha.

9. Javoblar varaqasiga pedagog baxo va imzo qo’yadi.

10. Talaba olgan baxosi joriy mashulotga qo’yiladi

11. Pastki bo’sh o’ng tomonga o’yinni olib borilganligi to’risida starosta imzo bilan belgilaydi

12. Dars beruvchilarda talabalar ishi saqlanadi.

Stol markazidagi ruchka

Metod maqsadi-barcha gruppalarni qatnashishga qaratish

Gruppalarga bitta vazifaga birgalikda javob berishni tavsiya qilish(diagnostika savollari,tibbiy yordamni ko’rsatish evakuatsiyasi)

Bitta qoozga har bir talaba 1ta variantli javob yozib yonidagiga uzatadi.Javob yo’qligida ruchka talabada qoladi.

Diagnoz:Naplm bilan termik kuyish 30%/II-IVdar.yuz,tana,o’ng qo’l kuyishi.Yonish bilan yuqori nafas yo’llarini kuyishi.Kuyish shoki II-darajasi

Klinikasi:1-talaba:nafas olishni qiyinlashishi,tezkor siquvchi oriqlarga shikoyati:

2. Ko’ruvda terini kuyishi nekrozlangan oxirlarni bo’lishi bilan

3. Kuyish maydoni “to’qqiz”prinsipi asosida tekshirganda 30%.

4. Oizda kuyish bilan nekrozlangan to’qima ko’chishi belgilari

5. Nafas olish va chiqarishda qiynalish

6. Paypaslaganda kuygan soxalarda kuchli oriq

7. A/D 90/60 mm.s.us

8. Yarador kiyimida napalm izlari

9. Davolash

1.Shikastlovchi agentni to’xtatish

2.Aseptik bolam qo’yish

3.Bemorga qulay holatda immobilizatsiya qilish

4.Analgetiklarni tomir ichiga yuborish

5.Asfiksiya belgilarida traxeotomiya o’tkazish

6.Tomir orqali fiziologik suyuqliklarni yuborish

7.Jaroxatga yoli- namli bolamlar qo’yish

8.Lozim bo’lganda nekroektomiya qilish.

Hamma javoblar birgalikda muxokama qilinib.to’ri va noto’ri javoblar analiz qilinadi .ruchka 8 chi nomerdagi talabada qoladi.

1 Haroratli ta’sir etuvchi qurollar turini ayting?

2. Kuyish kasalligini davrlari?

3. Xaroratli kuyishlarda ShTE bosqichlarida maqsad va vazifalari?

4. Aralashgan kuyishlarda ShTE bosqichlarida maqsad va vazifalari?

5. Aralashgan kuyishlarda sanitar feldsher yordami?

6. Kimyoviy qurollar turlari?

7. Kimyoviy kurollardan shikastlanishlarda birinchi tibbiy yordam?

8. Nur kasalligining kuyish darajalari?

9. Nur kasalligida 2-bosqichda shifokor yordami?

10. Haroratli va radiastiya kuyishlarning bir-biridan farqi nimalardan iborat?

Baholash mezoni:

100%-86%	85%-71%	70-55%	54%-37%	36% va undan kam
10-8,6 A’lo	8,5-7,1- Yaxshi	7-5,5- O’rta	5,4-3,7- Qoniqarsiz	3,6 va undan kam-yomon

3. TAHLILIY QISM

3.1. Grafikli organayzer: Termik kuyish bo’yicha “T – jadval”

T – jadval - bita konstepstiya (ma’lumot)ning jihati o’zaro solishtirish yoki ularni (ha/yo’q, ha/qarshi) uchun. Tanqidiy mushohada rivojlantiradi. T – jadval qoidalari tanishiladi. Yakka tartibda rasmiylashtiriladi. Ajratilgan vaqt oralig’ida tartibda (juftlikda) to’ldiradi, uning chap tomoniga sabablari yoziladi, o’ng tomoniga esa chap tomonda ifoda qarama – qarshi g’oyalar, omillar va shu kabilar.

1. 
   Ikkinchi darajali kuyish
   
2. 
   Uchinchi darajali kuyish
   
3. 
   To’rtinchi darajali kuyish
   
4. 
   Beshinchi darajali kuyish
   
5. 
   Oltinchi darajali kuyish
   

2. Kuyishning 3"b" darajali kuyish bu:

1. 
   giperemiya
   
2. 
   giperemiya va shish
   
3. 
   qizarish yuzasida pufakchalar bo’lishi
   
4. 
   yumshoq kul rang oqish rangli po’stloq bilan qoplangan
   
5. 
   qoramtir po’stloq bilan qoplanishi
   

3. . Kuyishning 3"b" darajali kuyishda og’riqqa sezuvchanlik bo’ladi:

1. 
   bir oz pasaygan
   
2. 
   pasaygan
   
3. 
   oshgan
   
4. 
   saqlangan
   
5. 
   szuvchanlik pasaygan
   

4. Kuyish kasalligining 3 davrida (septikotoksemiya) kuzatiladi:

1. 
   plazma yo’qotish va gemokonstentrastiya
   
2. 
   eritrostitlar gemolizi
   
3. 
   gipovolemiya
   
4. 
   metabolik astidoza
   
5. 
   kuygan yarani yiiringlashi
   

5. Qaysi bosqichda kuygan yarada birlamchi ishlov beriladi:

1. 
   birlamchi tibbiy yordam
   
2. 
   birinchi shifokorgacha tibbiy yordam
   
3. 
   birlamchi shifokor yordam
   
4. 
   malakali shifokor yordam
   
5. 
   ixtisoslashagn
   

6. Malakali shifokor yordam bosqichida hayotiy ko’rsatmaga ko’ra qilinmaydi:

1. 
   Yaraga birlamchi jarroxlik ishlovi berish
   
2. 
   Bosh suyagini dekompressiyali trepanastiya
   
3. 
   Qon to’tatish
   
4. 
   anaerob infekstiya sababli jarrohlik amaliyoti
   
5. 
   ko’krak va qorin jarohatlarida torakotomiya va laparotomiya
   

7. Omuxta shikastlanishlariga kiradi:

1. 
   tanani bitta snaryad parchalari bilan shikastlanishi
   
2. 
   bir nechta snaryad parchalari bilan tanani ko’plab shikastlanishi
   
3. 
   bir nechta omillar: olov, mexanik ta’sir
   
4. 
   bir bo’shlig’ida bir nechta a’zolarni shikastlanishi
   
5. 
   bir vaqtning o’zida mushak, suyak, qon tomir va nervlarni shikastlanishi
   

8. Ko’rsatilgan shikastlanilardan qaysilari omuxta hmsoblanadi:

1. 
   bilak, son va boldir shikastlari
   
2. 
   bosh miya va qorin sohasini o’q otar qurollardan shikastlanishi
   
3. 
   o’ng son, yuz sohasi kuyishi
   
4. 
   ko’krak qafasini o’q otar quroldan va 210 dozali rentgen nurdan kuyishi
   
5. 
   elka suyagini yuifokal parchalanib sinishi
   

9. Yuzaki kuyishlaDlya uchun xarakterli:

1. 
   po’stloq bo’lishi
   
2. 
   teridapufak va shish bo’lishi
   
3. 
   taranglashgan serozli pufaklar bo’lishi
   
4. 
   taranglashgan qonli pufaklar bo’lishi
   
5. 
   o’kish va qizg’ish namlangan
   

10. ShTE qaysi bosqichida yaradorlar kuyish shokidan iqariladi?

1. 
   PTP
   
2. 
   BTB
   
3. 
   ShShF
   
4. 
   rotali rayon
   
5. 
   jang maydonida
   

11.Kuyish shokini tasnifini asosida qaysi klinik belgilar hisobga olingan: 1.taxikardiya; 2. es xushi; 3. diurez miqdori; 4. nafas soni.

1. 
   1,3,4
   
2. 
   1,2,4
   
3. 
   2,3,4
   
4. 
   1,2,3
   
5. 
   2,3
   

Vaziyatli masala N-1 Jang maydonida yarador topilgan, unda kuchli, kuydiradigan o’ng qo’l soxasidagi oriq aniqlangan. Sanitar darxol uni ko’rib, kiyimini eng soxasi yonganini bildi, qo’l barmoqlarni yuqori soxasi va elka qismi giperemiyalangan pufaklar hisobiga.

• 
  Sizning taxminiy tashhisingiz
  
• 
  Yaradorni qaysi kategoriyali jabrlanuvchilar bo’yicha olib ketiladi?
  
• 
  Bemorga qanday tibbiy yordam ko’rsatilishi kerak?
  
• 
  Qanday chora tadbirlar bemor axvolini engillashtiradi?
  

Jang maydonidagi yonayotgan binodan yarador olib kelindi. Yaradorni ko’rganda: ko’krak sohasida yongan kiyim uni o’chirgandan keyin nekrozlangan och jigarrangdagi atroflari giperemiyalangan teri aniqlandi. AB 90/60mm.sm.ust.

• 
  Sizning taxminiy tashxisingiz?
  
• 
  Yaradorni qaysi jabrlanuvchilar kategoriyasi bo’yicha olib ketiladi?
  
• 
  Transportirovka turi?
  
• 
  Keltirilgan yordamning qanday chora tadbiri jabrlanayotgan yaradorga yengillik beradi?
  

- Og’zaki javob

- Bahsda aktiv ishtrok etish- Yozma javob natijalari

- Vazyatli masalalarini va test echish

- Amaliy ko’nikmalarni bajarish

- OSKI savollari.

- Ko’rgazmali materiallar.

- Tarqatma materiallar.

1. Postgematransfuzion shok. turini aytib bering?

2. Postgematransfuzion shokda birinchi tibbiy yordam?

3. Postgematransfuzion shokda 1-shifokor yordami?

4. Futlyarli novokain bilan blokadalash texnikasi?

5. Futlyarli novokain bilan blokadalashga mko’rsatma?

1. 
   Yumashev G.
   Adabiyot (arab. - adab so‘zining ko‘pligi) - 1. Fan va amaliyotning biror sohasidagi yutuqlarni umumlashtiruvchi asarlar majmui (texnikaviy A., qishloq xo‘jaligi A.i, siyosiy A. va boshqalar). 2. San’atning bir turi (badiiy A. deb ham ataladi)
   S «Travmatalogiya I ortopediya» M., «Meditsina» 1990. - 575s.
   
2. 
   Muslatov X.A. «Travmatalogiya I ortopediya» M., « Meditsina » 1995. -s.
   
3. 
   Boevaya xirurgicheskaya travma: Metodicheskie ukazaniya / S.A.Jidkov, V.E.Korik, V.G.Bogdan; pod red. S.A.Jidkova. - Mn.: 2007. - 36 s.
   
4. 
   Boevыe povrejdeniya konechnostey: P.G.Bryusov, V.M.Shapovalov, A.A.Artemev - M.: GEOTAR, 1996.
   
5. 
   Voenno-polevaya xirurgiya: Uchebnik / Pod red. S.A.Jidkova i S.N.Shnitko. - Mn.: BGMU, 2008. - 350 s.
   
6. 
   Voenno-polevaya xirurgiya. Uchebnik / Pod red. N.A.Efimenko. - M.: Medistina, 2002. - 528 s.
   
7. 
   Voenno-polevaya xirurgiya: Uchebnik / Pod red. prof. E.K.Gumanenko. - SPb.: OOO "Izdatelstvo Foliant", 2008. - 464 s.
   
8. 
   Musalatov X.A. Xirurgiya katastrof. Uchebnik. - M.: Medistina, 1998. - 592 s.
   
9. 
   Popov V.A. Fiziologicheskie osnovы voenno-polevoy i neotlojnoy xirurgii. Metodicheskoe posobie dlya praktikuyuщix vrachey. - SPb.: ELBI, 2003. - 304 s.
   
10. 
    Ravskoy A.K., Lyufing A.A., Voynovskiy E.A., Klipak V.M. Ognestrelnыe raneniya jivota i taza: Rukovodstvo. - M.: Medistina, 2000. - 320 s.
    
11. 
    Xirurgiya minno-vzrыvnыx raneniy / Pod red. L.N.Bisenkova. - SPb.: Akropol, 1993. - 320 s.
    
12. 
    Shappo V.V., Boyarinstev V.V., Ozerestkovskiy L.B., Xolikov I.V. Sovremennыe predstavleniya o ranevoy ballistike i ee gumanitarno-pravovыe aspektы. - T.329. - № 2. - 2008. - S. 4-12.