.
m(1.18)
=456.369 N
.
m
N
.
m
=506.611 N
.
m
=519.172 N
.
m
523.359 N
.
m
=519.172 N
.
m
N
.
m
=485.677 N
.
m
456.369 N
.
m
= 418,687 N
.
m
Tirsakli valni burchak tezligini har bir nuqta uchun quyidagi formula
bilan aniqlanadi:
, rad/s (1.20)
=27,213 rad/s
=54,427 rad/s
=81,64 rad/s
=108,85 rad/s
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
11
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
12
=136,06 rad/s
=163,28 rad/s
=190,493 rad/s
=217,706 rad/s
=244,92 rad/s
=272,13 rad/s
Yonilg‟i sarfi quydagi formula orqali topiladi
[ (
) (
)
] (1.21)
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
[ (
) (
)
]
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
12
[ (
) (
)
]
Hisoblangan natijalarni quyidagi jadvalga kiritiladi.
Dvigatelni tashqi tezlik tasnifi (xarakteristikasi) 1.3.1-jadval
n
x
,min
-1
260
520
780
1040
1300
1560
1820
2080
2340
2600
N
x
,kVt
12.426
26.448
41.382
56.544
71.25
84.816
95.558
105.792
111.834
114
M
x
,N
.
m
456.369
485.677
506.611
519.172
523.369
519.172
506.611
485.677
456.369
418.68
7
rad/
s
27,213
54,427
81,64
108,85
136,06
163,28
190,493
217,706
244,92
272,13
143,88
132
122,76
116,16
112,2
110,88
112,2
116,16
122,76
132
4.Dvigatel tirsakli validagi maksimal qiymatni topamiz
Dvigatelni maksimal qiymatini quydagi formula orqali topamiz
N
)
Ψ = 0,02 –yo`lnig qarshilik koeffitsienti
k-ayrodinamik qarshilik koeffitsenti bu k= 0.35 ga teng deb qabul qilamiz
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
13
5.Transmissiya agregatlarining uzatishlar sonini aniqlash
Avtomobil transmissiyasining foydali ish koeffitsiyentini quyidagi formula bilan
topamiz
Bu yerda
–gidravlik va mexanik yo‟qotishlarni xisobga olgan xoldagi
silindrsimon shesternyalar juftining F.i.k
-gidravlik va mexanik yo‟qotishlarni xisobga olgan xoldagi
konussimon va gipoid shesterniyalar F.i.k
- kardan val orasidagi burchak
gacha bo‟lgan kardan
uzatmasining F.i.k
- kardan val orasidagi burchak
gacha bo‟lgan kardan
uzatmasining F.i.k
n-silindrsimon shesterniyalar juftligi soni
m-konussimon shesterniyalar juftligi soni
k-kardan uzatmalar soni
Uzatma
1
2
3
4
5
R
silindrsimon shesterniyalar juftligi soni
3
3
3
3
1
4
konussimon shesterniyalar juftligi soni
1
1
1
1
1
1
kardan uzatmalar soni
2
2
2
2
2
2
F.i.k
0.87
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
14
Uzatmalar qutisi va transmisiyaning uzatmalar sonini aniqlash
Avtomobil maksimal tezligini ta‟minlaydigan asosiy uzatmaning uzatishlar soni
quyidagi formula bilan topiladi
2.003
Avtomobil xarakat tezligi
quyidagi formula bo‟yicha aniqlanadi
Xar bir uzatma uchun transmissiyaning uzatishlar soni quyidagi formula bo‟yicha
topiladi.
Xar bir uzatma uchun transmissiyaning uzatishlar soni
Uzatma
1
2
3
4
5
Uzatmalar qutisining
3.29
2.34
1.74
1.31
0.94
Bosh uzatmaning
2.003
2.003
2.003
2.003
2.003
Transmissiyaning
6.58
4.68
3.48
2.62
1.89
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
15
Tezlik rejasini quramiz
Tezliklar planini qurish uchun avtomobilning xar xil uzatmadagi tezligini
aniqlaymiz . Xisob kitobni jadvalga kiritamiz
Uzatma
1
2
3
4
5
Transmissiyaning uzatishlar
soni
6.58
4.68
3.48
2.62
1.89
Avtomobilning xarakatlanish
tezligi
6.Avtomobilning tezligini xisoblash
birinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
16
Ikkinchi uzatma uchun
Uchunchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
17
To’rtinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
18
Beshinchi uzatma uchun
7.Avtomobilning denamik faktorini hisoblash
Avtomobilni xarakatlantiruvchi kuch (
) ning havoning qarshilik kuchi (
) ni
yengib o‟tishdan ortib qolgan qismi (
) ni uning og‟irligi
ga nisbati
dinamik omil bo‟ladi
Yuqorida keltirilgan kuchlar
va
avtomobil tezligi va ish jarayonidagi
yuklanishga bog‟liq ravishda o‟zgarishi tufayli dinamik omil ham ekspluatatsiya
sharoitida doimiy bo‟lmaydi.
Har bir tezlik rejimi uchun harakatlanuvchi kuch iqdori hisoblanadi va u ham
jadvalga yoziladi
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
19
Xavoning qarshilik kuchini aniqlash uchun quydagi ifodadan foydalaniladi.
Bu yerda
– havoning zichligi p .
- havoning qarshilik koefitsenti
. S- avtomobil ko‟ndalang kesim yuzasi
Ushbu qiymatlardan foydalanib dinamik factor har bir tezlik rejimi va yuklanishiga
mos ravishda hisoblanadi
Birinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
20
20
Ikkinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
21
Uchunchi uzatma uchun
To‟rtinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
22
Beshinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
23
8. Avtomobilning tezlanishini xisoblash
Avtomobil tezlanishini quydagi formula yordamida hisoblaymiz
Bu yerda g= 9.81 erkin tushish tezlanishi
bo‟lganligi sababli
bu yerda a yengil avtomobillar uchun a=0.05…0.07
Birinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
24
Ikkinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
25
Uchinchi uzatma uchun
To‟rtinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
26
Beshinchi uzatma uchun
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
26
Xulosa
Men ushbu kurs ishida ISUZU ELF 9.5 avtomobilining besh uzatmasi uchun
tortish hisobini amalga oshirdim va dinamik tavsifini qurdim.
Shuningdeg kurs ishini topshirig‟iga asosan avtomobilning kinematik sxemasini
o‟rganib, dvigatelning tashqi tezlik tasnifini qurish, dvigatel tirsakli validagi
maksimal quvvat va brovchi momentni aniqlash transmissiya agregatlarini
uzatishlar sonini aniqlash avtomobil tezlik ,dinamik faktori va tezlanishini
hisoblash kabi ishlarni bajardim.
Bu bajarilgan ishlar bilimlarimizni mustahkamlab kelajakda muxandis
konstruktorlik faoliyatini puxta egallab o‟z ishini yetuk mutaxasisi bo‟lishimizda
bir poydevor bo‟lib xizmat qiladi.
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
28
O’zg.
Varoq
Hujjat№.
Imzo
Sana
Varoq
27
|