Manba: Qozog‘iston Respublikasi Bosh prokuraturasi.
Manba: Qozog‘iston Respublikasi Bosh prokuraturasi.
Manba: Qozog‘iston Respublikasi Sog‘liqni saqlash vazirligi.
2.4.8-rasm. Odam savdosi qurbonlari
2.4.10-rasm. Qozog‘istonning 24 soatlik kasalxonalarida
barcha turdagi
moliyalashtirish bo‘yicha davolanayotgan xorijliklar soni
2.4.9-rasm. Migrantlarning noqonuniy kirishi va
chiqishi uchun sudlangan shaxslar
MIGRATION TA'SIRI 107
106 | QOZOQISTON ÿ MIGRATION PROFÿLI KENGAYDI
15 297
4 269
15 799
16 980
17 299
4 730
3 510
Hammasi shoshilinch
2018
10 000
5 000
2017 yil
15 000
12 404
2016 yil
14 201
2015 yil
13 598
2014 yil
20 000
15 030
3900
0
2019
13
4
2018
4
2
2017 yil
100
3
1
2019
51
8
4
16
0
2
1
Erkaklar Ayollar
20
2015 yil
6
2
2015 yil
4
0
80
19
2016 yil
39
1
5
2016 yil
10
60
Erkaklar Ayollar
2019
2
1
4
2018
2017 yil
40
2014 yil
31
2014 yil
2
Ko‘rib chiqilayotgan davrda 195 kishi odam savdosi qurboniga aylangan.
Ularning 76 nafari erkaklar (38,97%) va 119 nafari ayollar (61,03%).
Ularning
aksariyati 2015 yilda aniqlangan (2.4.8-rasm).
Qozog‘iston sog‘liqni saqlash tizimiga xorijiy fuqarolarning jalb etilishini ham
qayd etish mumkin. Qozog‘istonning 24 soatlik kasalxonalarida tibbiy yordam
oladigan xorijliklar soni ancha barqaror ko‘rsatkichdir. Tadqiqot davrida 2016
yilda bunday odamlarning ko'payishi (12,6 ming kishiga yoki qariyb 3,7 baravar)
qayd etilishi mumkin. Odatdagidek, biz favqulodda yoki favqulodda vaziyatlar
haqida gapiramiz (2.4.10-rasm).
2015-2019-yillarda aniqlangan odam savdosi qurbonlari orasida Qozog‘istonning
172 nafar, O‘zbekistonning 7, Rossiya Federatsiyasining 2 va Qirg‘izistonning
1 nafar fuqarosi bor.
Qozog‘istonga muhojirlarning noqonuniy kirib-chiqish holatlari aniqlangan.
Tadqiqot davrida migrantlarning noqonuniy kirishi va chiqishi uchun sudlangan
19 nafar (5 nafar erkak va 12 nafar ayol) shaxs hisobga olindi (2.4.9-rasm).
2016-2019-yillarda migrantlarning noqonuniy kirishi va chiqishi uchun
sudlanganlar orasida Qozog‘istonning 15 nafar, Koreya Respublikasining 1
nafar va Iordaniyaning 1 fuqarosi ham bor (Jinoyat kodeksining 128-moddasi
3-qismi va 135-moddasi 3-qismi). Qozog'iston Respublikasi kodeksi).
Qozog'istonning 2025 yilgacha bo'lgan strategik rivojlanish rejasida migratsiya
jarayonlarini samarali boshqarish mamlakat ijtimoiy
rivojlanishiga sezilarli
ijobiy ta'sir ko'rsatishi kerak bo'lgan bir qator tor yo'nalishlar nazarda tutilgan.
Ular orasida milliy ta'limni global muhitga integratsiyalash chora-tadbirlari, shu
jumladan — ta'lim migratsiyasini qo'llab-quvvatlash hisobidan; yetakchi xorijiy
tadqiqotchilarni jalb etish hisobiga ilmiy tadqiqot tizimini rivojlantirish; yirik
shaharlarda aholi zichligini oshirish va shahar infratuzilmasiga bosimni
kamaytirish. Biroq migratsiya ijtimoiy sohaga sezilarli ta’sir ko‘rsatgan yagona
soha oliy ta’limdir. Xorijiy olimlarning Qozog‘istonga oqimi ahamiyatsizligicha qolmoqda.
* * *
Machine Translated by Google
MIGRATION TA'SIRI 109
89 Qozog'istonda migratsiya, tabiiy xavf va iqlim o'zgarishi o'rtasidagi bog'liqlikni baholash. — Ostona:
108 | QOZOQISTON ÿ MIGRATION PROFÿLI KENGAYDI
Xalqaro migratsiya tashkiloti, 2016. — 4-bo‘lim.
2.5 MUHIT
Ko'rib chiqilayotgan davrda Qozog'istonda tashqi va ichki migratsiya va
ekologik omillarning o'zaro ta'siri kontseptual darajada ko'rib chiqilmaydi
va kuzatilmaydi. Ko'rinib turibdiki, ekologik o'zgarishlar Qozog'istondagi
migratsiya dinamikasiga ma'lum darajada, odatda
bilvosita iqtisodiyot
orqali ta'sir ko'rsatgan. Biroq, Qozog'iston hozirgacha ekologik inqirozga
duch kelmagan, shuning uchun ekologik omillar tufayli migratsiyani
boshqarish umumiy migratsiya modellari orasida farq qilmaydi. Bundan
tashqari, Qozog‘iston aholisi ko‘pincha iqlim o‘zgarishi va mintaqaning
ijtimoiy-iqtisodiy farovonligining yomonlashuvi va shunga mos ravishda
migratsiya dinamikasi o‘rtasidagi o‘zaro bog‘liqlikni hali to‘liq tushunmaydi.
Natijada, mintaqaviy migratsiyaning iqtisodiy omili bo'lib ko'rinadigan
narsa atrof-muhit o'zgarishi bilan ham bog'liq. Shunday qilib,
atrof-
muhitning o'zgarishi sababli o'z tug'ilgan joylaridan chiqarib yuborilgan
odamlar guruhini migrantlarning umumiy massasidan ajratishga imkon
beradigan aniq vositalar ishlab chiqilmagan.
iqtibos keltiriladi. Birinchi uchta mintaqa uchun korrelyatsiya koeffitsienti
past va 0,1876 dan 0,333 gacha o'zgarib turadi. Muhim korrelyatsiya
(R=0,7617) faqat Qizilo‘rda viloyatida qayd etilgan.
Bir qator tadqiqotlar doirasida, masalan, 2016 yilda “Qozog‘istonda iqlim
o‘zgarishi, zilzilalar va migratsiya o‘rtasidagi bog‘liqlik bo‘yicha asosiy
tadqiqotlar”89 loyihasida Qozog‘istonda “iqlim o‘zgarishi
natijasida
yuzaga kelgan suv tanqisligi va suv o‘rtasidagi murakkab bog‘liqlik .
zilzilalar (suv toshqini) va migratsiya jarayonlari" "Aloqalarni tushunish
hali ham cheklangan." Tadqiqot shuni ko'rsatdiki, odamlar hayotini
ta'minlaydigan suv resurslarining mavjudligiga ta'sir qiluvchi iqlim
o'zgarishi, ijtimoiy, iqtisodiy va siyosiy sharoitlar bilan birgalikda migratsiya
inqirozlarini keltirib chiqarishi va odamlarni atrof-muhit yomonlashgan
joylarni tark etishga majbur qilishi mumkin. Biroq, hozirgi vaqtda statistik
tahlil shuni ko'rsatadiki, Qozog'istondagi migratsiya
hajmi va atrof-muhit
sharoitlari, suv resurslari, hududlarning ekstremal sharoitlarga zaifligi va
iqlim xavflari kabi ekologik omillar o'rtasida kuchli o'zaro bog'liqlik yo'q.
Ushbu loyihada Janubiy Qozog'iston, Mang'istau, Sharqiy Qozog'iston
va Qizilo'rda viloyatlari uchun suvdan foydalanish hajmi va mintaqalararo
migratsiya balansi o'rtasidagi bog'liqlik to'g'risidagi ma'lumotlar keltirilgan.
"Qozog'istonda iqlim o'zgarishi, zilzilalar va migratsiya o'rtasidagi
munosabatlarni dastlabki o'rganish" loyihasida ko'rsatilgandek, nazariy
jihatdan ekstremal xarakterdagi har qanday inqirozli vaziyat (masalan,
bahorgi qor erishi paytida aholi punktlari hududlarini suv bosishi) nisbatan
katta- aholining miqyosda ko'chishi. bo'lishi mumkin. Ko'chirilgan odamlar
soni favqulodda vaziyat ko'lami va uning takrorlanish chastotasiga bog'liq
bo'ladi. Iqlim o'zgarishining bashorat qilinayotgan salbiy oqibatlarining
suv resurslari mavjudligiga ta'siri va favqulodda
vaziyatlarning kuchayishini
hisobga olgan holda, o'rta muddatli istiqbolda ekologik migratsiya hajmi
sezilarli darajada oshishi mumkin.
Machine Translated by Google
