47 U yerdan toping.
MIGRATSIYA TARTIBI VA XUSUSIYATLARI 35
34 | QOZOQISTON ÿ MIGRATION PROFÿLI KENGAYDI
46 Qozog‘iston Respublikasi. 2011 yil 22 iyuldagi 477-IV-son "Xalq migratsiyasi to'g'risida" gi Qonun//
"Adilet" Qozog'iston Respublikasi normativ-huquqiy hujjatlarning axborot-huquqiy tizimi//
adilet.zan.kz/rus/
- Maqsad - Qozog'iston qonunchiligiga muvofiq tadbirkorlik faoliyatini amalga oshirish
ishchilar;
1.2.3 MEHNAT IMMIGRASIYASI
Ko'rib chiqilayotgan davrda kvotalar bo'yicha mehnat faoliyatini amalga oshiruvchi
xorijiy ishchilar sonining eng yuqori cho'qqisi 2015 va 2016 yillarda (mos ravishda 37,9
ming va 36,7 ming kishi)ga to'g'ri keldi. Keyingi yillarda ularning sezilarli darajada
kamayishi - qariyb 1,4 baravarga - 25,5 - 27,5 ming kishiga etdi.
Kvota asosida
ishlayotgan xorijliklar ulushi ham kamaymoqda. Agar 2016-yilda ular Qozog‘istondagi
jami ishchi kuchining qariyb 0,41% ni tashkil qilgan bo‘lsa, 2019-yilda ularning ulushi
0,28% ga kamaydi (1.2.13-rasm).
- mavsumiy ishlarni bajarish uchun yollangan mavsumiy chet el fuqarosi
- mamlakatga iqtisodiyotning asosiy tarmoqlarida (iqtisodiy faoliyat turlari) mustaqil ish
bilan ta'minlash uchun kelgan yoki ish beruvchilar tomonidan Qozog'iston hududida
mehnat faoliyatini amalga oshirish uchun jalb qilingan chet ellik ishchilar;
“Aholining migratsiyasi toÿgÿrisida”gi qonunga47 muvofiq,
chet el ishchi kuchini jalb
qilish kvotasi deganda “Qozogÿiston Respublikasi hududida mehnat faoliyatini amalga
oshirish uchun ish beruvchi tomonidan jalb qilinishi mumkin boÿlgan xorijiy ishchi
kuchining maksimal soni” tushuniladi. (1-modda).
Shunday qilib, ko‘rib chiqilayotgan davrda (2014 yildan 2019 yilgacha) Qozog‘iston oliy
ta’limining qo‘shni mamlakatlarda, birinchi navbatda, Markaziy Osiyo mamlakatlarida
jozibadorligi ortib bormoqda.
“Aholining migratsiyasi toÿgÿrisida”gi qonunning 34-moddasi46 ga koÿra, Qozogÿistonga
ishga joylashish maqsadida kelgan muhojirlar toÿrt toifaga boÿlinadi:
bu yerga
kelgan ishbilarmon migrantlar;
- mehnat migrantiga berilgan ruxsatnoma asosida jismoniy shaxslarning uy xo'jaliklarida
ishlash maqsadida Qozog'istonga kelgan mehnat migrantlari.
e'tiborni tortadi.
2
Mo'g'uliston
1
BAA
8
6
31
3183
165
429
8
39
Saudiya Arabistoni
Malayziya
351
12
Manba: Qozog‘iston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi.
53
3661
5
3
2
3
Kanada
2
31
29
1187
25
632
13
7
Qirg'iziston
375
Rossiya Federatsiyasi
Eron (Islom Respublikasi)
4153
66
49
42
741
1336
1
71
9
Xitoy
8
14
Boshqalar
232
24
374
115
Yaponiya
26
25
3888
84
Gruziya
689
4
7
17
69
3009
1524
2
4
18
2
3
252
36
30
31
2091
19
139
12
3
8
9
1469
26
33
25
285
542
10
12
2
2
734
7
29
46
2492
Ukraina
6
2
5
9
32
36
12
23
271
12849
Germaniya
46
0
6
AQSH
791
158
450
kurka
2
6
6
18
13
14
2
81
7391
24
7
Turkmaniston
2
2
Tojikiston
Fransiya
94
Chex Respublikasi
265
O'zbekiston
24
docs/Z1100000477.
5
11
13
618
48
210
Machine Translated by Google
17 507
4 202
1 778
2 726
1 895
2 086
1 425
1 289
2 113
2 568
2 618
4 536
10 649
6 389
4 243
1 376
11 867
2 238
2 903
1 709
2 356
5 347
4 164
14 926
Kvota boÿyicha barcha ishchilarning 20,99 foizi, Oÿzbekistondan (2,9
mingdan ortiq kishi yoki 11,39 foiz), Turkiyadan (2,3 mingdan ortiq kishi
yoki 9,25 foiz) va Hindistondan (2,2 mingdan ortiq kishi yoki 8,78 foiz)
kelgan. Katta qismini Buyuk Britaniya fuqarolari (1,7 mingdan ortiq kishi
yoki 6,85%) tashkil etadi (1.2.15-rasm).
Tadqiqotlar davrida Qozog‘istonda kvotalar bo‘yicha
ishlayotgan Xitoy
fuqarolari soni 2015-yilda o‘zining eng yuqori cho‘qqisiga chiqdi (17,5
ming kishidan ortiq), keyin esa barqaror ravishda kamayishni boshladi.
Shuningdek, eng koÿp oÿzbekistonliklar 2015-yilda qayd etilgan (4,2
mingdan ortiq kishi). Dalgalanishlar boshqa davlatlar fuqarolari uchun
xosdir. 1.2.3-jadvalda kvotalar bo'yicha ishlaydigan chet elliklar soni
to'g'risida batafsilroq ma'lumotlar keltirilgan.
Kvota asosida ishlayotgan mehnat muhojirlarining katta qismi erkaklardir.
Tadqiqot davrida erkaklar ulushi 94-96% ni tashkil qiladi. Eng past
ko‘rsatkich 2014-yilda (94,3%), eng yuqori ko‘rsatkich 2019-yilda (95,7%)
qayd etilgan (1.2.14-rasm).
2019-yilda Qozog‘istonda kvotalar bo‘yicha ishlayotgan xorijliklarning
eng ko‘p soni Xitoydan kelgan (5,3 mingdan ortiq kishi yoki
36 | QOZOQISTON ÿ MIGRATION PROFÿLI KENGAYDI
MIGRATSIYA TARTIBI VA XUSUSIYATLARI 37
Avstriya
Manba: Qozog‘iston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi, Qozog‘iston Ren EXAM, Qozog‘iston
146
10
287