Fayl operatsiyalari Fayllardagi operatsiyalar to‘plami va ayniqsa ularning belgilari
tizimdan tizimga qarab farq qilishi mumkin, ammo fayllar bo‘yicha
quyidagi asosiy operatsiyalarni ajratib ko‘rsatish mumkin:
Faylni yaratish (create). Fayl sarlavhasi yaratiladi;
Faylga yozish (write). Qoida tariqasida, bu yozuvlar yoki
bloklar orqali amalga oshiriladi - ma’lumotlarning katta mantiqiy
birliklari, kiritish/chiqarish operatsiyalarini optimallashtirish uchun bir
nechta yozuvlarni birlashtiradi;
Fayldan o‘qish (read). Odatda yozuvlar yoki bloklar
tomonidan ham amalga oshiriladi;
Fayl ichidagi manzilni (joylashgan joyini) qidirish (seek);
Joylashuv yozuv yoki blok raqami bilan yoki faylning boshlanishini
(birinchi yozuvdan oldingi holat) yoki faylning oxirini ko‘rsatuvchi
maxsus nomlar bilan belgilanadi (oxirgi yozuvdan keyingi holat);
Faylni o‘chirish (delete). Fayl tizimining bajarilishiga qarab,
xatolarni o‘chirib tashlash halokatli (UNIX) yoki tuzatilishi mumkin
(MS DOS);
Faylni qisqartirish (Truncate);
Faylni ochish (open) – katalog tuzilmasidan faylni belgili
nomi (yo‘li) bo‘yicha qidirish va uni o‘qish;
Faylni yopish (close) – bufer tarkibini fayl bloklariga yozish,
tashqi xotiradagi faylni hozirgi holatiga muvofiq yangilash, fayl bilan
bog‘liq bo‘lgan asosiy xotiradagi barcha tuzilmalarni bo‘shatish.
Faylni nusxalash (copy) – fayldan nusxa olish;
197
Faylni ko‘chirish (move) – faylni boshqa joyga ko‘chirib
o‘tkazish.
Fayllarni almashish operatsiyalarini bajarish uchun (o‘qish,
yozish), qoida tariqasida, fayl ochilishi kerak. Faylni yopish
foydalanuvchi jarayonlari majburiyati hisoblanadi.
