24
ularga keyingi vazifalari haqida ma’lumot yuboradi va ularning
holatini kuzatadi. Masalan, disk kontrollerining
mikroprotsessori
asosiy protsessordan so‘rovlar ketma-ketligini oladi va o‘z diskini
navbatga qo‘yish va rejalashtirish algoritmini amalga oshiradi. Ushbu
tartibga solish asosiy protsessorni diskni rejalashtirish
xarajatlaridan
ozod qiladi. Maxsus maqsadli mikroprotsessorlardan foydalanish keng
tarqalgan va u bir protsessorli tizimni ko‘p protsessorli tizimga
aylantirmaydi. Agar bitta umumiy maqsadli protsessor mavjud bo‘lsa,
unda tizim bir protsessorli tizimdir.
Ko‘p protsessorli tizimlar
So‘nggi bir necha yil ichida hisoblash tizimida ko‘p
protsessor
tizimlari (parallel tizimlar yoki ko‘p protsessorli tizimlar deb ham
ataladi) ustunlik qila boshladi. Bunday
tizimlarda ikki yoki undan
ko‘p protsessorlar o‘zaro aloqa qiladilar, kompyuter shinasini, ba’zan
esa soat, xotira va tashqi qurilmalarni almashadilar. Ko‘p protsessorli
tizimlar birinchi marta serverlarda paydo bo‘ldi va shu vaqtdan
boshlab ish stoli va ko‘chma tizimlarga o‘tdi. Yaqinda smartfonlar va
planshet kompyuterlari kabi mobil
qurilmalarda bir nechta
protsessorlar paydo bo‘ldi. Ko‘p protsessorli tizimlar uchta asosiy
afzalliklarga ega:
