(Gaskell tajribasi).
Ishning maqsadi: Avtomatiya markazlarining
joylashuvini va yurak
avtomatiyasida sinus tuguni boshqaruvchi rol’ o‘ynashligini isbot etish.
Ishni olib borish uchun zarur bo‘lgan jihozlar: Jarrohlik asboblar
yig‘indisi,
preparoval taxta, ipakli iplar, sovuq qonlilar
uchun fiziologik yoki
Ringer eritmasi, baqa.
Ishni bajarish tartibi; Baqaning bosh va orqa miyasini jarohatlab, harakat-
sizlantirilgan baqa tayyorlang va uni jarrohlik taxtaga qornini yuqori qo‘yib shu
taxtaga mustahkamlab qo‘ying. Qornini ko‘krak qismidan qirqib, yuragi topiladi va
perikarddan ajratiladi.Yurakning har minutda qisqarish soni aniqlanadi. Yurakning
uchidan ushlab sekin yuqoriga ko‘tariladi va uning bog‘lami qirqiladdi, venoz
sinusini yurak bo‘limlaridan ajratib turgan oqroq qismini topiladi. Aorta yoyining
ostidan ipakli ipni o‘tkazib, yurakni tepaga ag‘darib, venoz sinusi bilan bo‘limlar
o‘rtasidagi chegaradan ligatura o‘tkaziladi. Ligatura o‘tkazilgandan so‘ng yurak
diastola fazasidan to‘xtaydi, venoz sinusi bo‘lsa o‘zining ilgarigi ritmidek
ishlayveradi. Ikkinchi ligaturani bo‘lmalar bilan qorinchalarnnng o‘rtasidan oq
yo‘lli joydan o‘tkaziladi. Yurak o‘zining
qisqarishini qaytadan tiklaydi, lekin
qisqarish ritmi ikki marta kamayadi. Yurakning
qisqarish sonini aniqlanib,
uchinchi ligaturani yurakning uchidan o‘tkaziladi. Lekin bu holatda yurak uchi
qisqarmaydi.
8-
jadval
Yurak bo‘limlari
Ligatura o‘tkazgandan so‘ng yurak qisqarish chastotasi
1
2
3
Venoz sinusi
Bo‘lmalar
Qorinchalar
Yurak uchi
Topshiriq: Baqa yuragidan ligatura o‘tkazish
sxemasini chizing va
kuzatilgan holatni jadvalga yozing:
1. Stannius tajribasi nimani tasdiqlaydi?
2. Baqa yuragining avtomatiya gradienti qanday?