|
Xotira qurilmasi elektron hisoblash mashinasi
|
| Sana | 20.09.2024 | | Hajmi | 360,44 Kb. | | #271830 |
Bog'liq Xotira qurilmasi va drayverlar
Xotira qurilmasi – elektron hisoblash mashinasi (EHM), raqamli hisoblash mashinasi (RHM) va kompyuterlarning axborotlarni qayd qilish, saqlash va operator izlaganda „qaytarib berish“ uchun moʻljallangan qismi. Asosan integral mikrosxemalardan iborat. Xotira qurilmasida axborotlarni qayd qilishda axborotlarni eltuvchi material (perfokarta, perfolentami mexanik tarzda surish, magnit materiallar (magnit disk, magnit lenta va boshqalar) ning magnit xossasini oʻzgartirish, dielektriklarda elektrostatik zaryadlarni toʻplash, tovush va ultratovush tebranishlaridan foydalanish, oʻta oʻtkazuvchanlik hodisasini qoʻllash va boshqa amallar bajariladi.
Xotira qurilmasi, asosan, oʻta operativ, operativ va tashqi qurilmalardan iborat boʻladi. Axborotlarni izlash usuliga koʻra, adresli (har bir xotira uyasiga zarur raqam qoʻyiladi va axborot aniq bir adres boʻyicha izlanadi) hamda assotsiativ (axborotlar alomatlar yigindisi boʻyicha izlanadi) xotira qurilmasi farqlanadi. Xotira qurilmasining axborotlar oʻchmaydigan (diod matritsalar, perfolentalar va boshqalardagi axborotlar) va oʻchadigan (magnit eltuvchilar, ferromagnit oʻzaklar va boshqalardagi axborotlar) turlari bor. Xotira qurilmasining asosiy ish koʻrsatkichi birligi bit yoki bayt (8 bit)da oʻlchanadigan sigʻim, yaʼni bir vaqtda Xotira qurilmasida joylashishi mumkin boʻlgan belgilar soni.
Inson miyasi eng mukammal xotira qurilmasi hisoblanadi. Unda (10—15)109 ga yakin asab hujayrasi (uyasi) – neytronlar mavjud boʻlib, ularning har biri xotira hujayrasi (uyasi)ni tashkil qiladi.
Kompyuterning „miyasi“ – mikroprotsessor maʼlumot yoki dasturlarni aynan xotiradan oladi va natijalarni unga qayd kiladi. Kompyuter diskdan maʼlumotlarni „oʻqib“, maxsus qismida saqlaydi va ish jarayonida undan bevosita foydalanib turadi. Ana shu maxsus kiyem operativ xotira deb ataladi. Kompyuterning imkoniyatlari operativ xotira sigʻimiga bogʻliq. Kompyuterda operativ xotira 1 Mbayt yoki undan kichik boʻlsa, u faqat MS DOS OT muhitida, agar 4 Mbayt boʻlsa, MS DOS OT, Windows 3.1 muhitida, 32 Mbayt va undan katta boʻlsa, lokal tarmoqdar (internet, elektron pochta – Email) da ishlashi mumkin. Koʻpchilik kompyuterlarda operativ xotira orasiga qoʻshimcha KEShxotira oʻrnatiladi. Koʻp ishlatiladigan maʼlumotlar ana shu xotiraga kayd kilinadi. IBM PC kompyuterida yana xotiraning BIOS (doimiy xotira) va CMOS (yarim doimiy xotira) turlari mavjud. Ularda kompyuter qurilmalarini tekshirish dasturlari, operatsion tizimni yuklash va kompyuter qurilmalariga xizmat koʻrsatish vazifalarini bajarish dasturlari saqlanadi. Elektron texnikasining rivojlanishi, bionika yutuqyaaridan samarali foydalanish tufayli sigʻimi inson miyasi sigʻimiga yaqinlashib qoladigan xotira qurilmasi yaratishga muvaffaq boʻlindi.
Driver atamasi uchun bitta aniq ta'rif berish qiyin . Eng asosiy ma'noda drayver operatsion tizim va qurilmaning bir-biri bilan aloqa qilishiga imkon beruvchi dasturiy ta'minot komponentidir.
Kompyuteringiz samarali ishlashi uchun unga tez-tez texnik xizmat ko'rsatish va yangilanishlar kerak. E'tibor talab qilishi mumkin bo'lgan komponentlardan biri bu drayverlardir. Kompyuter drayverlari qanday ishlaydi? Ularni yangilashning eng yaxshi usuli qanday? Ushbu asosiy narsalar sizni qanday samarali qilishini, shuningdek, drayver yangilanishlarini qanday tekshirish va kerak bo'lganda ularni qo'lda bajarish haqida ma'lumot oling.
Misol uchun, ilova qurilmadan ba'zi ma'lumotlarni o'qishi kerak deylik. Ilova operatsion tizim tomonidan amalga oshirilgan funktsiyani chaqiradi va operatsion tizim driver tomonidan amalga oshiriladigan funksiyani chaqiradi. Qurilmani ishlab chiqqan va ishlab chiqargan kompaniya tomonidan yozilgan driver ma'lumotlarni olish uchun qurilma apparati bilan qanday bog'lanishni biladi. Drayver qurilmadan ma'lumotlarni olgandan so'ng, u ma'lumotlarni operatsion tizimga qaytaradi, bu esa uni dasturga qaytaradi.
Kompyuter drayveri nima qiladi?
Drayver yoki qurilma drayveri - bu kompyuterning operatsion tizimi bilan bog'lanish orqali apparatning qanday ishlashini ko'rsatadigan fayllar to'plami. Uskunaning barcha qismlari kompyuteringizning ichki qismlaridan, masalan, grafik kartangizdan tortib, printer kabi tashqi atrof-muhit qurilmalarigacha bo'lgan drayverni talab qiladi.
Drayver fayllari shaxsiy kompyuteringizda mavjud bo'lgan maxsus operatsion tizim bilan uzluksiz ishlash uchun mo'ljallangan, shuning uchun operatsion tizim odatda ularni yangilab turadi va avtomatik yangilanishlar orqali ishlaydi. Yangilanishlar qo'shimcha yuklab olingan fayllar bo'lib, ular hamma narsani to'g'ri ishlashini ta'minlash uchun mustaqil ravishda o'rnatilishi mumkin.
Nima uchun drayverlarni yangilash muhim?
Drayver yangilanishlari xakerlarning fayllaringizni buzishidan saqlash uchun mo'ljallangan yangi xavfsizlik tuzatishlaridan tortib, qurilmangiz texnologiyasini yangilashgacha bo'lgan hamma narsani taqdim etishi mumkin. Ko'pincha, qurilma ishlab chiqaruvchilari "xatolar" deb nomlanuvchi nosozliklar yoki xatolarni aniqlaydi, so'ngra ularni tuzatadigan drayverni yangilashni yaratadi.
Har doim yangi yutuqlarga erishiladi va yangi xatolar va tahdidlar doimiy ravishda aniqlanadi, shuning uchun drayverlarni yangilash ishlab chiqaruvchilarga o'z mahsulotlarini sotib olgan mijozlarga xizmat ko'rsatishni davom ettirishga yordam beradi. Agar qurilmangiz drayverlarni yangilash bilan qo'llab-quvvatlansa, odatda yangi komponentlarni sotib olishingiz shart emas.
Drayvlarni yangilamaslik katta muammolarga olib kelishi mumkin. Yangi funksiyalar yoki unumdorlikni oshirishdan mahrum boʻlishdan tashqari, qurilmangiz xakerlar yoki viruslarga moyil boʻlishi yoki umuman ishlamay qolishi mumkin. Agar u kompyuteringizning video karta yoki anakart kabi muhim komponenti bo'lsa, u kompyuteringizni ishlamay qolishi mumkin.
Drayverni yangilash kerakligini qanday bilsam bo'ladi?
Yangilanishga muhtoj bo'lgan drayverning alomatlari ta'sirlangan drayverga qarab farq qiladi. Masalan, displey drayveri kechikish belgilarini ko'rsatishi, pikselli yoki miltillovchi yoki loyqa grafiklarga ega bo'lishi mumkin. Boshqa tomondan, anakart drayverlari yangilanish zarurligini to'g'ri ishga tushirmaslik, ogohlantirishsiz ishdan chiqishi yoki hatto eng oddiy ishlarni bajarishda kompyuterning sustlashishiga olib kelishi mumkin.
Istalgan vaqtda kompyuterni qayta ishga tushirish bilan hal etilmaydigan kutilmagan muammoga duch kelsangiz, uni hal qilish uchun drayver yangilanishini ko'rib chiqishingiz kerak bo'lishi mumkin . Bu barcha muammolarni hal qilmasa ham, bu kompyuter egalari amalga oshirishi mumkin bo'lgan eng oddiy tuzatishlaridan biridir.
Kompyuter drayverlarini yangilashning eng yaxshi usuli qanday?
Ko'pgina Windows drayverlari har safar Windows yangilanishini olganingizda avtomatik ravishda yangilanadi. Shuning uchun, agar siz ishlayotgan bo'lsangiz ham, shaxsiy kompyuteringizda avtomatik yangilanishlarga ruxsat berish juda muhimdir. Agar yangilanish ishingizga xalaqit berishini mutlaqo istamasangiz, davom eting va uni bir necha soatga kechiktiring, lekin uni keyinga qoldirmang. Yangilanishni yuklab olish va o'rnatishga qanchalik tez ruxsat berilsa, Windows qo'llab-quvvatlaydigan drayverlaringiz shunchalik yaxshi ishlaydi.
Qanday qilib drayverni qo'lda yangilashim mumkin?
Ba'zida operatsion tizimning to'liq yangilanishi drayver muammosini hal qilmaydi. Bu Windows 10-ning asosiy yangilanishlari orasida individual drayver yangilanishi chiqarilganda tez-tez uchraydi, lekin siz operatsion tizim yangilanishini o'z qo'lingizga olishini kutishingiz shart emas. Qo'lda drayverni yangilash ko'p hollarda muammolarni hal qilishi mumkin.
Bu erda drayverni qo'lda qanday yangilash haqida:
Windows vazifalar panelining pastki burchagidagi qidiruv maydonini toping va "Device Manager" ni kiriting.
Devise managerni tanlang va taqdim etilgan ro'yxatdan qurilmangizni tanlang. Har bir turkumda tanlash uchun bir nechta qurilmangiz boʻlishi mumkin
Yangilamoqchi bo'lgan qurilmani o'ng tugmasini bosing. Drayverni yangilash- ni tanlang
So'ralganda yangilangan drayver dasturini avtomatik ravishda qidirish-ni tanlang
Kompyuter drayverni yangilashni boshlaydi va barcha kerakli qadamlar bilan sizga yordam beradi
Yangilanish to'liq kuchga kirishi uchun kompyuteringizni qayta ishga tushiring. Umuman olganda, bu oddiy jarayon drayver muammolarini hal qiladi.
|
| |
