Yevrosiyo materigini o'rganishda lokal va xususiy metodik darajadagi pedagogik texnologiyalarni uyg'unlashtirish reja: kirish i-bob. Yevrosiyo materigini umumiy geografik tavsifi

Download 64.27 Kb.
bet	1/11
Sana	05.04.2024
Hajmi	64.27 Kb.
	#189212

Bog'liq
Yevrosiyo materigini o\'rganishda lokal va xususiy metodik daraja
1 laboratoriya ishi, IMG 0001, 111111111111111111111111111111111111111111111111111, 4 b sinf ro`yxati, Intizom slaydxxx, Burchak shtamb, AMALIY AUDITGA UMUMIY TAVSIF, 9-10-мавзу Мустақиллик йилларида Ўзбекистондаги маънавий ва мада-fayllar.org, SAMADOVA SITORA SALOMOVNА, Bit O‘zbekiston so‘zini axborot o‘lchovi qaysi javobda to‘g‘ri b, Машина ва механизмлар назарияси-fayllar.org, 2591, Buxgaletriya hisobi nazariya” fanidan kurs ishi Mavzu Buxgalter (1), I bob. Arifmetik masalalar yyechish metodikasi

Bu sahifa navigatsiya:

• II-BOB.Yevrosiyo materigini iqlim mintaqalari 2.1. Iqlim mintaqalari va ularning tiplari 2.2. Materikda shakllanadigan yil fasllarining tavsifi XULOSA

YEVROSIYO MATERIGINI O'RGANISHDA LOKAL VA XUSUSIY METODIK DARAJADAGI PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARNI UYG'UNLASHTIRISH REJA: KIRISH I-BOB.Yevrosiyo materigini umumiy geografik tavsifi 1.1. Yevrosiyo materigi geografik o`rni va kattaligining iqlim hosil qilishdagi ahamiyati 1.2. Materik iqlimini hosil qiluvchi asosiy omillar (orografiyasi, quyosh radiatsiyasi, atmosfera sirkulyatsiyasi, harorat, bosim, namlik, yog`inlar va boshq.) II-BOB.Yevrosiyo materigini iqlim mintaqalari 2.1. Iqlim mintaqalari va ularning tiplari 2.2. Materikda shakllanadigan yil fasllarining tavsifi XULOSA FOYDALANGAN ADABIYOTLAR Kirish Biz materiklar va okeanlar tabiiy geografiyasi fanini o`rganish davomida Yevrosiyo materigi haqida bilimlarga ega bo`ldik. Yevrosiyo materigining tabiiy sharoiti va o`ziga xos geografik xususiyatlarini, materikning o`rganilish tarixini, iqlimi va ichki suvlari, tabiat zonalari haqidagi ma`lumotlarni bilib oldik. Ana shu olgan bilimlarim asosida Yevrosiyo materigining iqlimi haqida kurs ishi yozishni oldimga maqsad qilib qo`ydim. Ushbu kurs ishi maqsadidan kelib chiqib quyidagi vazifalarni bajariladi: - Yevrosiyo materigining geografik o`rni, chekka nuqtalari va tabiatining o`ziga xos xususiyatlari; - Geologik tuzilishi va relyefi; - Iqlimi va iqlim mintaqalari; Yer yuzasidagi eng katta, eng baland supermaterik (8848 m), Shimoliy yarimshaming „sovuqlik qutbi" mavjud, eng yirik yarimoroli, eng chuqur g`ori, eng chuqur va eng katta ko`li bor, eng uzun lianalar ham shu yerda (300 m) o`sadi, Shimoliy yarimshaming barcha iqlim mintaqalari va tabiat zonalari shakllangan, eng katta deltasi bor, Yer sharidagi „sakkiz minglik" 14 ta cho`qqining barchasi shu materikda joylashgan, doimiy muzloq yerlar maydoniga ko`ra birinchi o`rinda, berk havzalar maydoniga ko`ra yetakchi, „Qor chizig`i — balandlik qutbi" eng balanddan o`tgan joy (6400 m, Markaziy Tibet) shu yerda. Yevrosiyoning maydoni juda katta ekanligi, uning geologik tuzilishi va relyefining murakkabligi, qutbyoni va ekvatoryoni kengliklari orasida joylashganligi, okeanlarning turli darajada ta`sir ko`rsatishi, tabiati zonal xususiyatlarining nihoyatda xilma-xilligini va geografik qobiq zonal strukturasidagi katta tafovutlarni vujudga keltiradi. Yevrosiyoda unumsiz arktika sovuq sahrolari ham, nam ekvatorial o`rmonlar ham tarqalgan, katta maydonlar berk oqimli hududlardan iborat bo`lib, bu yerlarda deyarli yomg`ir yog`masa, boshqa qismida xuddi shunday katta maydonlarda aholi ortiqcha namlikdan qiynaladi. Yevrosiyoda harorat va balandliklar tafovuti dunyo bo`yicha eng katta. Bu yerda yer sharidagi eng baland tog` tepasi va eng chuqur quruq botiq (cho`kma) joylashgan. Yevrosiyoning dunyoda eng katta ekanligi va tabiiy sharoitining murakkabligi-uning asosiy xususiyati, o`ziga xosligi, boshqa materiklardan asosiy farqidir. Bu hol bir tomondan uni o`rganishni qiyinlashtirsa, ikkinchi tomondan uni o`rganishga bo`lgan qiziqishni kuchaytiradi. Biror joydagi ob –havoning uzozq vaqt davomida mzlum tzrtibda almashinib turishiga shu joyning iqlimi deyiladi. Ob- havodan farq qilib , iqlim uzoq davomida olib borilgan kuzatish natijasidir : ko’pincha 35 yoki 100 yil hisobga olinadi . Iqlimiy rayonlashtirish garchi meteorologik sharoitning territorial o’zgarishiga asoslansa-da unda butun tabiat kompleksi ba’zan bu kompleksning biror elementi hisobga olingan holda o’tkaziladi . ko’pchilik meteorologlar yaqin vaqtlargacha o’simlik qoplamini xarakterini iqlim tipining ko’rsatgichi deb keldilar .Endilikda iqlimiy sharoitning territorial birliklari ( iqlim rayonlari, oblastlari, zonalari ) hamma vaqt ham geobotanik birliklarga to’g’ri kelavermasligi ma’lum bo’ldi .Yer shari iqlimlarining ilmiy klassifikatsiyasini dastlab 1872 y.Rossiya botanik Grizebax tuzgan .U o’z klassifikatsiyasida o’simlik zonalarini asos qilib olgan A.I.Voyeykov 1884 yil daryolar rejimini iqlimlar ko’rsatgichi deb olib,iqlimlarni rayonlashtirgan .1900 va 1918 yillar V P Kyoppenning , 1925 y. da esa J .S .Bergning iqlimlar klassifikatsiyasi bosilib chiqqan .V .P. Kyoppen klassifikatsiyasi hozirda ham keng tarqalgan bo’lib , unda yog’in va tempraturalarning absolyut qiymatlari hamda yil davomida o’zgarishi , bu qiymatlarning o’zaro nisbati hamda o’simlik qoplamiga bo’lgan ta’siri asos qilib olingan . Bu nisbat va bog’lanishlarning yillik va mavsumiy qiymatlari tajribaga asoslangan raqamlar bilan ifodalangan . Kyoppen klassifikatsiyasida iqlim chegaralari geobotanik chegaralarga mos keladi , shuning uchun ham bu klasssifikatsiya ko’pgina mamlakatlarda keng qo’llaniladi .L.S.Bergning iqlimlar sestimasi geografik zonallik printsipiga asoslangan .U iqlimlarning quyidagi zonal tiplarini ajaratgan . 1.Tundra iqlim tipi :a) shimoliy yarim shar tundra iqlim tipi, b) janubiy yarim shar tundra iqlim tipi . 2.Tayga iqlim tipi :a) g’arbiy kichik tip , b)Sharqiy Sibir kichik tipi 3.Bargli o’rmonlar tipi . Download 64.27 Kb.

Download 64.27 Kb.