317
ASINXRON MOTORLARNI CHASTOTA O’ZGARTIRGICH
YORDAMIDA BOSHQARISH
Xamrayev Og`abek Oybek o`g`li
Urganch davlat universiteti Texnika
fakulteti Elektr texnikasi, elektr mexanikasi va
elektr texnologiyalari (tarmoqlar bo`yicha) ta`lim yo`nalishi 3-bosqich talabasi
E-mail:
ogabekxamrayev678@gmail.com
Annotatsiya: Mazkur maqolada asinxron motorlarni chastota o’zgartirgich
yordamida boshqarish, dvigatel rejimida ishlaydigan asinxron mashina, boshqariluvchi
Asinxron elektr dvigatelni yaratish asosiy muammolari
va ishlab chiqarish
qo’llaniladigan dvigatellar haqida ma’lumotlar berilgan.
Kalit so`zlar: Asinxron motorlar, stator, rotor, chulg‘am, FIK.
KIRISH
Asinxron elektr
dvigatel - dvigatel rejimida ishlaydigan asinxron mashina;
elektr energiyasini mexanik energiyaga aylantirib beradi.
Ish tarzi stator
chulgʻamlari boʻylab uch fazali oʻzgaruvchan tok oʻtganda vujudga keladigan
aylanuvchi magnit maydonining stator maydoni rotor chulgʻamlarida
hosil qiladigan
tok bilan oʻzaro taʼsiriga asoslangan. Rotorning aylanish tezligi asosan quyidagi: f -
taʼminlovchi tok chastotasi; p - mashina qutblari soni;
s - sirpanish, yaʼni rotor nisbiy
tezligining statorning aylanuvchi magnit maydoniga nisbatan orqada qolishini
koʻrsatuvchi son. Aylanish
tezligini tok chastotasi, qutblar soni va sirpanishga taʼsir
etib oʻzgartirish mumkin. Tok chastotasini oʻzgartirish energiya isrofini cheklagan
holda tezlikni ravon oʻzgartirishga imkon beradi. Shuning uchun chastota boʻyicha
boshqariluvchi Asinxron elektr dvigatelni yaratish
asosiy muammolardan biriga
aylangan. Asinxron elektr dvigatel elektr yuritmalarda asosiy dvigatel sifatida
ishlatiladi. Quvvati bir necha Vt dan oʻnlab MVt gacha boʻladi. Asinxron dvigatellar
"Arago-Lens diski" xodisasi asosida ishlaydi.
