Z. A. Sulaymonova, D. A. Hazratova, S. A. Karomatov kolloid kimyo

148 
14-jadval 
Fraksiya 
nomeri
t
maks, 
min 
t
min, 
min 
r
min, 
10
6
,m 
r
maks, 
10
6
, 
m 
Δr 
10
6
,m 
r
o’rt 
10
6
,m 
Kesim 
uzunligi, 
sm 
Fraksiya
tarkibi, 
p, % 
p/ 
Δr 
Jadvaldagi ma’lumotlarga asoslanib, differensial taqsimlanish egri 
chizig’ini tuzing. Suspenziyadagi zarrachalar o’lchamini aniqlang. 
 
LABORATORIYA ISHI №8 
SUYUQ-GAZ CHEGARA SIRTIDAGI ADSORBSIYA 
1-tajriba. Suyuq-gaz chegarasidagi izoamil spirt adsorbsiyasini 
o’rganish. 0,2M li izoamil spirt eritmasini suv bilan suyultirib, 0,15; 0,1; 0,05 
va 0,025M li eritmalarini tayyorlash. Kam konsentratsiyadan yuqori 
konsentratsiyaga o’tgan holda, suvning va 5 xil eritmaning sirt tarangligini 
o’lchash. O’lchovlarni stalagmometr yoki ayni haroratda pufakning yuqori 
bosimini o’lchash usulida o’tkazish mumkin. Har bir eritmani 4-5 marta o’lchab, 
o’rtacha qiymatni toping. Eritmalarning izotermasini hisoblang. Suv uchun 
berilgan haroratdagi izotermaning qiymatini spravochnikdan oling. Ordinata 
o’qiga izoterma (σ), absissa o’qiga esa konsentratsiya (C) ni qo’ygan holda, sirt 
taranglik izotermasi egri chizig’ini tuzing.

149 
33-rasm. Sirt taranglik izotermasi bo’yicha adsorbsiya izotermasi (a) ni 
tuzish va Lengmyur tenglamasidagi konstanta (b) ni aniqlash
Shu izotermadan foydalangan holda Gibbs tenglamasidan G ni hisoblang. 
dc
d

RT
c
-
G

Buning uchun σ=f(c) egri chizig’iga bir necha nuqtalarni belgilab, 
ordinata o’qi bilan kesishguncha tutashtiring. Xuddi shunday absissa o’qiga 
parallel chiziqlarni ordinata o’qi bilan kesishgunga o’tkazing. (33-rasm a) ABD 
uchburchagidan 
;
BD
AB
tg









dc
d
-
tg


topiladi. Har bir konsentratsiyaga 
ordinata o’qidan Z kesma to’g’ri keladi. Kesmaning uzunligi 







dc
d

1
-c
z
va 
dc
d








1
c
z
-
sirt tarangligiga teng bo’ladi. 
dc
d

RT
c
-
G

tenglamaga z ning olingan 
qiymatini qo’yib, 
RT
z
G

ni olamiz. Z ning qiymatidan foydalanib, adsorbsiya 
G ni hisoblang. Absissa o’qiga konsentratsiyani, ordinata o’qiga esa 
adsorbsiyani qo’yib, adsorbsiya izotermasini chizing. 0,2-0,15mol/l 
konsentratsiya oralig’ida grafikni chizish qiyinchilik keltirib chiqaradi, shuning 
uchun 
1
2






va 
1
2
с
с
с



hisoblanadi va 
с




qiymati 0,175M li o’rtacha 
konsentratsiya uchun aniqlanadi. Quyidagi jadval to’ldiriladi: 

Download 3,22 Mb.