144
borishi kuzatilib boriladi. Teskari zaryadli zollar qo’shilgandan keyin har qaysi
probirkadagi suyuqlikni yaxshilab chayqatish lozim.
Tajriba vaqtida dispers faza tez cho’kkan probirkaga tegishli raqamlar
jadvaldan topib, ramkaga olib qo’yiladi. Musbat va manfiy zaryadlangan
zarrachali kolloid eritmalar manfiy (-) va musbat (+) ionlari bilan belgilanadi.
Ikkala ionning o’zaro ta’siri quyidagi sxema bilan ko’rsatilishi mumkin:
nAgJ xJ
-
+ nAgJ xAg
+
→ 2nAgJ + xAgJ → (2n + x) AgJ↓
Qarama-qarshi zaryadga ega bo’lgan kolloid zarrachalar ekvivalent
miqdorda o’zaro ta’sir etishi natijasida zaryadsizlangan kumush yodid
cho’kmaga tushadi.
12 - jadval
Kuzatish natijalari quyidagi tartibda yoziladi:
Probirkalarning raqami
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10 11
Zaryadlari manfiy zaryad-
langan zol, ml hisobida
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
0
Zaryadlari musbat zaryad-
langan zol, ml hisobida
9
8
7
6
5
4
3
2
1
9
10
Zollar aralashtirilgandan ke-
yin zarrachalar zaryadi
Zolning birortasi ortiqcha olinsa, zolning yangi misellalari vujudga
keladi. Bu holni quyidagi sxema yordamida ko’rsatish mumkin.
MAgJ xAg
+
+ nAgJ eJ
-
→ (m+n+e) AgJ (x-e) Ag
+
Bunday sharoitda musbat zaryadlangan zarrachalari bor zol uchun
barqaror bo’lmaydi. Agar x < e bo’lsa, u holda kolloid zarrachalar manfiy
zaryadga ega bo’ladi.
