u ch u n muvafTaqiyat k eltiradi. Bu tip diqqat so h ib lari ta s h q i t a ’sirlarga
nisbatan qisqa vaqtda, te z va aniq qarorga kelishi b ila n farq lan adi.
F utbolchilarning k o ‘pchiligi tashqi keng m ark a zlash g an d iq q atg a ega-
dir. U lar tashqi vaziyatning o ‘zgarganini te z d a
sezib o la d i va shunga
qarab o ‘zlarining o ‘yin h arak atlarin i oson lik bilan o ‘zg artirad i. 0 ‘yin
paytida ochiq tu rg an o ‘yinchiga to 'p n i te z d a yetk azib b erish qo biliya-
tining ustunligi yaqqol sezilib turadi. Bu diqqatga ega b o ‘lgan sp o rtch ilar
bir vaqtning o ‘zida k atta hajm dagi axborotlarni qab u l q ilad i va u nin g
obyekt u ch u n za ru r b o ‘lgan to m o n larin i te z k o rlik b ila n a jra tib olib,
tezd a aniq b ir qarorga keladi. K atta h ajm d a qab u l
q ilin g a n ax b o ro t-
larning eng m u h im larin i o ‘ta ziyraklik va zu d lik b ila n ajra tib o lib, o ‘z
raqibining o ‘yin h arak atlarin i te z va aniq tah lil q iladi. A g ar u ax b o ro t-
lar tahlilida va qarorga kelishda kechiksa, raqibiga
q u lay im k on iyat
yaratib bergan b o ‘ladi, y a ’ni o ‘sha vaziyatdagi im k o n iy a t raqib foy-
dasiga hal boMadi. A gar raqib tezk o r tafakkurga ega b o ‘lsa, o ‘y in ch in in g
o ld in y o ‘l q o ‘ygan x ato sin i q ay tad a n ta k ro rla tis h m a q sa d id a y an a
o ‘shanday vaziyat vujudga keltiradi.
T ashqi keng m ark azlash g an diqqatga ega b o 'lg a n m u rab b iy lar,
o ‘zining x atti-h arak atlarin i t o ‘g ‘ri boshqarish va n azo rat
q ilish d a ojizlik
qiladi; kuchli hissiyotliligi sababli tashqi t a ’sirlar uni n o q u lay ahvolga
solib
q o 'y a d i.
Bu tip diqqat sohibi boMgan m urabbiy b a ’zan m uso baq ada
vaziyatni to ‘g‘ri va tez tahlil qilishda qobiliyatsizlik qiladi. M urabbiyning
ta ’sirchanligi sababli m usobaqalarda kutilm aganda xavfli vaziyat vujudga
kelgan vaqtlarda, uning aql bilan bajaradigan ish ch an lik
h o la ti pasayadi
va taktik vazifalarni k echikib hal qiladi. A gar ja m o a d a o ‘y in k o ‘tarin k i
ruhda davom etsa, m urabbiyning kayfiyati h am k o ‘tarin k i ru h d a boMib,
sportchilarning kayfiyatini k o ‘tarish m aqsadida u larn in g yelkasiga urib,
m aqtab, olqishlab h am q o ‘yadi. B ordi-yu, ja m o a n in g o ‘yin
jara y o n i
salbiy tom onga o ‘zgarsa, m urabbiyning h am x a tti-h a ra k a tla ri o ‘zgaradi:
sportchilarga b a q irib -q ic h q irib , b a ’zan s o ‘kinib, h a r xil k o ‘rsa tm ala r
va buyruqlar bera boshlaydi; sport hakam lariga va atrofd agi o d am larg a
ham o ‘z t a ’sirini, h u k m in i o ‘tkazm oqchi boMadi.
A m m o m u rabb iy ning
bu uslubi ijobiy natija b erm agan idan so ‘ng, o ‘sh a n d a yuzaga kelgan
holat haqidagi fikr va m u lohazalarini atrofdagi o d am larg a b ir n ec h a
b o r b ir n e c h a k u n l a r t u s h u n tir ib , g a p ir ib y u r a d i. B u n d a y
m urabbiylarning o ‘z shogirdlari orasida iz z a t-h u rm a tg a
sazo vo r boMishi
juda qiyin kechadi.
