6.5 3 -shakl.
235
Kontrgayka (6.54- shakl). Quvur birikmalarda gaz yoki suyuqlik sizib
chiqishning oldini olish uchun kanop tolasidan o ‘ralgan zichlamalami
zichlash uchun kontrgaykalar ishlatiladi.
Biriktiruvchi fitinglaming (6.55-shakl) elementlari, shakli va konst
ruktiv o'lcham lari quyidagi jadvalda berilgan. Quvurli birikmalami chi-
zishda, masalan, o ‘tish muftasining rezbali diametrlari
d, d { uzunligi L
hamda elementlarining o'lcham lari 6.1-jadvaldan olinadi.
6.1-jadval
Fitinglarning birlashtiradigan qismlari shakli va
konstruktiv o‘lchamlari
S
h
a
rt
li
o
't
im
i
U
z
u
n
li
g
i
B
e
lg
il
a
n
is
h
i
R ezba
d,
s
b
b,
К
h
m m
L,
m m
D
L
I,
8
30
G1/4-B
13,158
9,0
7,0
13,5
2,5
3,5
3,5
3,0
2,0
3,5
2,0
10
30
G3/8-B
16,663
10,0
8,0
17,0
2,5
3,5
3,5
3,0
2,0
3,5
2,0
15
36
G1/2-B
20,956
12,0
9,0
21,5
2,8
4,2
4,2
3,5
2,0
4,0
2,0
20
36
G3/4-B
26,442
3,5
0,5
27,0
3,0
4,4
4,2
4,0
2,0
4,0
2,5
25
50
G l-B
33,250
15,0
11,0
34,0
3,3
5,2
4,8
4,0
2,5
4,5
2,5
32
50
Gl 1/4-B
41,912
7,0
3,0
2,5
3,6
5,4
4,8
4,0
2,5
5,0
3,0
40
55
Gl 1/2-B
47,805
9,0
5,0
8,5
4,0
5,5
4,8
4,0
3,0
5,0
3,0
50
55
G2-B
59,616
21,0
17,0
60,5
4,5
6,4
5,4
5,0
3,0
6,0
3,5
65
60
G2 Zi-B
75,187
23,5
19,5
76,0
4,5
6,4
5,4
5,0
3,5
6,5
3,5
80
60
G3-B
87,887
26,0
22,0
89,0
4,5
6,5
6,0
6,0
4,0
7,0
4,0
100
70
G4-B
113,034
39,5
30,0
11,5
5,5
8,0
7,0
7,0
5,0
88,5
4,5
4-§. Ajralmaydigan birikmalar
Parchinlash, payvandlash va presslash yo‘li bilan hosil qilingan
birikmalar
ajralmaydigan birikmalarga kiradi.
1.
Payvand choklar ( 0 ‘z DSt 2.312:2003). Payvand choklari metalni
eritib quyish natijasida yoki biriktiriladigan detallar metalini eritib hosil
qilinadi. Detallami payvandlab ulashning har xil usullari bor. Elektr
236
I
I
a)
b)
6 .5 7 -shakl.
~ b
+
У 1
+
+
d)
yoyi bilan payvandlash usuli eng ko ‘p tarqalgan usul hisoblanadi. Bi-
rikmalaming payvand choklari uchma-uch, ustma-ust, burchakli,
tavr shakllarda bo ‘ladi (6.56-shakl,
a, b, d, e). Bundan tashqari pay-
vandlanadigan ulam alam ing uchini yo ‘nib yoki qayirib choklash mum
kin (6.56-s h a k l,/
g ). Chizmada payvand choklaming shartli belgilari va
ulami yasash qoidalari standartda belgilangan.
K o ‘rinadigan payvand choklari chizmada asosiy y o ‘g ‘on tutash chiziq
bilan ko ‘rinmaydigan choklar esa shtrix chiziq bilan shartli belgilanadi
(6.57-shakl,
a,b). K o‘rinadigan yakka payvand nuqtasi «+» belgi bilan
tasvirlanadi (6.57-shakl,
d), belgi asosiy tutash chiziq bilan chiziladi.
K o‘rinmas yakka payvand nuqtalari chizmada ko‘rsatilmaydi.
Payvand birikma chokning joylashgan o ‘m ini ko‘rsatish uchun bir
tomonlama y o ‘nalishi b o‘lgan ingichka chiziq bilan chiziladigan chetga
chiqarish chizig‘ining ikkinchi uchiga ingichka tutash chiziqda gorizontal
tokcha chiziladi. Chizmada chetga chiqarish chizig‘i yo‘nalishining
vaziyatiga qarab shartli belgilar quyidagicha qo‘yiladi: tokchaning
ustiga qo‘yilsa, chetga chiqarish chizig‘i chokning old (o‘ng) tomonidan
chiqarilgan b o ‘ladi; chetga chiqarish chizig'i chokning orqa tomonidan
chiqarilgan bo‘lsa, tokchaning tagiga qo‘yiladi (6.58-shakl).
237
|
