‘z b e k ist 0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

2 - 2
Л 1
1-1
I * L
Eksplikatsiya
1. Umivalnik; 
4. Unitaz;
2. Vanna; 
5. Registr;
3. Rakovim; 
6. Sanitar-texnik jarayon.
14.32-shakl.
419

Ikki q a v a tli bino
14.33-shakl.
420

E Z
m
r —
11
E S C 7 U G ? C 3
10
E ksplikatsiya:
IM ak ta b . 
S.Agrouchastka. 
9.S p o rt maydoni
2.Ustaxona. 6.Meteouchastka. 
10.S p ort z a li
3.0araj. 
7.Bog'. 
11.0shxona
Sex. 
S.Hojatxona. 
IZ.Favvora
I
14.34-shakl.
O ‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar
1. Qurilish chizmalarida bino ko‘rinishlariga qanday noralar 
berilgan?
2. Qurilish chizmalariga qanday o ‘lchamlar qo‘yiladi?
3. Bino elementlariga nimalar kiradi?
4. Poydevoming qanday turlari mavjud?
5. Plan nima? Fasad-chi? Qirqim-chi?
6. Vazifasiga ko ‘ra, devorlaming qanday ko‘rinishlari mavjud?
7. Chizmalarda qanday qirqimlar bajariladi?
421

1. 0 ‘qituvchi taklif qilgan uy plani va qirqimi o ‘qilsin.
2. Ikki qavatli turar joy binosining chizmasi (
1-1 qirqim va fasadi) 
14.35-shakldagi ikkinchi qavat planiga muvofiq quyida berilgan 
o ‘lchamlarda chizilsin:
Mashqlar
№
Uy elementlarining nomi
Belgisi
04ch am lari,
mm
1
Xonaning poldan shipgacha balandligi
3200
2
Birinchi qavat polining balandligi
500
3
Tashqi ko ‘taruvchi devorlar qalinligi
640
4
Ichki ko‘taruvchi devorlar qalinligi
510
5
To‘siq (parda) devorlar qalinligi
100
6
Poydevor chuqurligi
2000
7
Qavatlararo yopma qalinligi
400
8
Poydevor asosining kengligi
1000
9
Chordoqning yopma qalinligi
300
10
Tomning nishabi
1:2,5
11
Zinapoyaning nishabi
Yasash yo ‘li 
bilan 
aniqlanadi
12
Bir tabaqali eshik
e ,
700x2200
13
Ikki tabaqali eshik
e,
1300x2200
14
Deraza
d,
920x1520
15
Deraza
d,
1770x1760
16
M o‘rilar (ikkita kanal)
K ,
0,5x1 g ‘isht
17
Ikkita shamollatish kanali
K,
0,5x1 g ‘isht
18
To‘g ‘ri burchakli pechka
P ,
1080x1080
19
Vanna uchun kolonka
P,
400
20
Gaz plitasi
g
750x12000
21
Vanna
V
700x1700
22
Umivalnik
и
350x700
23
Rakovina
r
400x500
24
Hojatxona o ‘tirgichi (unitaz)
X
450x600
422

14.35-shakl.
423

XV bob. LOYIHALASH (KONSTRUKSIYALASH) 
ASOSLARI
Xalq xo ‘jaligining turli sohalarida yangi mashina va mexanizmlami 
ixtiro qilish, amaldagilami takomillashtirish yoki qayta ishlab chiqarish 
loyihalash deb ataladi. Loyihalashga doir ishlar har doim grafik tasvirlar, 
y a’ni chizmalar, eskizlar, texnik rasmlar chizish bilan bog‘liq b o iad i. Shu 
bois, ilmiy texnikaviy rivojlanish ko‘p jihatdan konstruktiv loyihalashga 
asoslanadi.
Yangi buyumlar ixtiro qilinayotgan yoki amaldagisini takomillashtirish 
jarayonida javob ikki va undan ortiq, ya’ni ko‘p bo‘lsa, masala ijobiy 
hisoblanadi. Bunday vaziyatda konstruktor o ‘zining eng oliy darajasi -
ijodiy faoliyatini ishga solib, texnik, texnologik hamda iqtisodiy masalalar 
shartlarini hisobga olgan holda eng optimal variantni tanlaydi. Shunda u 
turli loyihaviy grafik tasvirlar chizish yordamida o ‘z maqsadiga erishishi 
mumkin.
Lekin loyihalash asoslarini ongga fazoviy tasavvur qilish orqali 
singdiriladi. Chunki fazoviy tasavvur qilish jarayonida inson ongida 
shakllangan obrazni ko‘z oldiga keltirish orqali tahlil qilish yoki u bilan 
muloqatda bo‘lish hamda loyihalash imkoniyatiga ega bo‘lishga olib 
keladi. Insonda fazoviy tasavvur qilish fazilatlami ro‘yobga chiqarishda 
ko ‘plab loyihalashga oid turli mashqlami bajarishga to ‘g ‘ri keladi. 
Mashqlar uchun quyidagilar taklif etiladi.

Download 13,35 Mb.