Narsaning geometrivasini qistnan qayta loyihalash

й Е Е Е Е Э И
b)
15.10- shakl.
d)
т— I— г
L_|_J
...........
1 1
I
J (
4 .
J
a) 
b)
15.11-shakl.
loyihalangan deyish qabul qilingan. Masalan, 15.9- shakl, 
a dagi detaining 
vazni (og‘irligi)ni kamaytirish maqsadida uning shakli (geometriyasi) 
qisman dizayn talabida o ‘zgartirilgan. Natijada u 15.9-shakl, 
a, b. d v a e  
lardagi ko‘rinishga o ‘zgardi.
Detalga kiritilgan o ‘zgartirish chizraa orqali amalga oshirilsa, 
chiz- 
mani qayta ijodiy loyihalash deyliadi. Detal shaklini fikran o ‘zgartirish, 
uning qayta ijodiy loyihalangan holatini tasavvur qilish fikrlash qo‘z- 
g ‘aluvchanligini o ‘stiradi. Chizmada ijodiy loyihalash elementlarini 
kiritish orqali turli muammolami yechish munkin bo‘ladi.
15.10-shakl, 
a da detal В ning A chiqig‘i bo‘ lib, uning chizmasi 
15.10-shakl, 
b da ko'rsatligan. A chiqig‘ini В ning hisobiga xuddi 
o ‘shanday shakl va o ‘lchamdagi chuqurcha (ariqcha, paz) ga almashtirish 
lozim bo ‘lsa, 15.10-shakl, 
d  dagi ko‘rinishga o'tadi. Bu yerda A chiqiq 
ariqchaga almashtirildi. 15.11-shakl, 
a da berilgan detaining silindrik 
chiqig‘i va asosining chap tomonidagi o ‘yiq xuddi o ‘shanday shakl 
va o ‘lchamdagi silindrik teshik va prizmatik chiqiqqa almashtirilgan 
ko‘rinishi 15.11-shakl, 
b da ko‘rsatilgan. Endi ikkala a va b tasvirlar 
bir-biriga 
(b ko‘rinishni qopqoq sifatida) juftlashtirilganda (kiritilganda) 
detal qanday ko‘rinishga ega bo ‘lishini chizib ko‘rsating.
429

15.12-shakl.
15.12-shakl, 
a va b dagi detaining geometrik shaklini belgilangan 
chiziq (chiziqqa nuqtalar qo ‘yilgan) b o‘yicha o ‘zgartirish talab qilinsa, u
15.12-shakl, c/dagidek ko‘rinishga o ‘tadi.
Detalga foydali o ‘zgartirish kiritish lozim bo‘lsa, u vaqtda, detalga 
kiritilishi kerak bo ‘lgan o ‘zgartirish sharti yozma ravishda berliadi va u 
orqali detaining yangi chizmasi chiziladi.

Download 13,35 Mb.