Chizmalarda chiqarish elementlari

a) 
b)
4.5 4 -shakl.
/ 
ko‘rsatiladi. Chiqarish elementi mazmuni
bo'yicha asosiy tasvirdan farq qilishi mum­
kin. Asosiy tasvir qirqim ko'rinishida, 
chiqarish elementi esa ko'rinish holatida 
(4.54-shakl, 
a) yoki aksincha (4.54-shakl,
b) boMishi mumkin.
B a’zi hollarda buyum shartli tasvirlani­
shi mumkin. U vaqtda buyumning eng ke­
rakli joyi kattalashtirib tasvirlanishi taqozo 
4.55-shakl. 
qilinadi. Shunda shu kerakli jo y chiqarib
tasvirlanadi (4.55- shakl).
Chiqarish elementi iloji boricha buyum tasvirining tegishli joyiga 
yaqinroq joylashtiriladi.
O ‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar
1. M arkaziy va parallel proyeksiyalaming o'zaro farqi nimada?
2. Ko'rinishning proyeksiyadan farqini aytib bering.
3. Detal shakli qanday tahlil qilinadi?
M S :1
160

4. Kesimning qirqimdan farqi nimada?
5. Nima asosida chizmada ko ‘rinishlaming sonlari kamaytiriladi?
6. Qirqimlaming qanday turlari mavjud?
7. Ustiga qo‘yilgan kesim konturi qanday chiziqda tasvirlanadi?
Mashqlar
1. Model (detal)ning aslidan uchta proyeksiyasini chizing.
2. 0 ‘qituvchining ko‘rsatmasiga binoan detaining ikkita ko‘rinishiga 
binoan uchinchi ko'rinishini aniqlang.
3. 4.56-shaklda bayon qilingan to'rtta detaining ko'rinishlaridan foy­
dalanib, ulami bitta ko ‘rinishda tasvirlang.
Test
Detaining bosh ko‘rinishidagi qirqimi qaysi proyeksiyalar tekisligida 
tasvirlanadi?
А. Я da. 
B. 
W da. 
С. К da. 
D. P d a .
161

Download 13,35 Mb.