Bog'liq matn protsessorlari sahifalari




Download 1.36 Mb.
bet5/13
Sana05.02.2024
Hajmi1.36 Mb.
#151882
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Matn protsessorida hujjat yaratish va uni taxrir qilish mavzusini (2)
attestatsiya 2022 18.10, Toirova Nafisa Kurs ishi, Курс иши Такриз рахбар хулоса

Bog'liq matn protsessorlari sahifalari


  • Bepul matn protsessorini qayerdan olsam bo'ladi?

  • Hujjat qanday yaratiladi.

  • Microsoft Word savollari va javoblari.

  • Matn bilan bog'liq barcha savollar va javoblar.

Kompyuter qisqartmalari, Doc, Microsoft Word, dasturiy ta'minot shartlari, so'zlarni qayta ishlash, matn protsessorlari atamalari, WordStar, yozish
Matn protsessori bu matnni terish, tahrirlash va formatlash imkonini beruvchi dasturdir. Microsoft Word uzoq vaqtdan beri qabul qilingan matn protsessor standarti hisoblanadi, ammo bu bozorda boshqa mahsulotlar yo'qligini anglatmaydi.. Ko'rsatma Matn protsessori va matn protsessori dasturlari o'rtasidagi farqni aniqlang. Katta o'xshashlikka qaramay, dasturlar funktsional jihatdan farq qiladi: matn muharriri murakkab formatlash imkoniyatlarini ta'minlamaydi va matnni kiritish va tahrirlash uchun javob beradi, matn protsessori esa matnli hujjatlarni formatlash imkoniyatini o'z zimmasiga oladi. Tahrirlovchida matn shriftini o'zgartirish, fragmentlarni ajratish, indentsiyalarni o'rnatish yoki ranglar palitrasidan foydalanish qobiliyati ta'minlanmaydi. Bu faqat matnlar muharriri tomonidan ishlatiladigan txt formatining o'ziga xos xususiyatlari bilan bog'liq bo'lib, u faqat belgilar ketma-ketligini qo'llab-quvvatlaydi. Eng taniqli matn muharriri misolida Bloknot va matn protsessorining misoli - Microsoft Word. Sizga alohida matn protsessor dasturiga ehtiyoj borligini aniqlang. So'z protsessorini o'z ichiga olgan Microsoft Office kabi ofis to'plamini o'rnatish eng keng tarqalgan echimdir. Paketdagi barcha dasturlar bilan integratsiya paketga o'rnatilgan protsessordan foydalanishni eng funktsional echimga aylantiradi. Boshqa tomondan, agar siz faqat matnlar bilan ishlashingiz kerak bo'lsa, nisbatan kichik matn protsessorini o'rnatish ishlatilgan disk maydonini sezilarli darajada tejaydi.



  1. MS Word dasturida ishlash va taxrir qilish.

WORD for Windows, MICROSOFT WORD, WinWORD yoki oddiygina qilib WORD (kelgusida qisqaroq qilib WORD) yordamida engilgina tashrif qoozlaridan tortib, gazetalarning asl maketi yoki kitob nashrlarini yaratish mumkin. Ushbu tizim poligrafiyada xaqiqiy inqilob bo’ldi desak, mubolaa bo’lmaydi. Xarf o’lchamlari, ularning ko’rinishi, matn rangi va foni, xujjatlarni ramkalash, rasm va fotosuratlarni joylashtirish, matnlarni ro’yxat va jadval ko’rinishida rasmiylashtirish, murakkab xujjatlarni xosil qilish - bularning xammasi foydalanuvchiga engillik yaratadi. Bundan tashqari, video va audioyozuvlar ishni yanada ko’rkamroq qilish, imlo xatolarini avtomatik ravishda tuzatish imkonini beradi.
Komppyuter uchun tuzilgan dasturlarda, odatda, darchalardan foydalaniladi. Darchalar majmui "panel" deb ataladi. Dastur menyusi esa ro’yxatda ko’rsatilgan buyruqlar ishini taominlaydi.
WORD dasturini quyidagicha ishga tushirish mumkin:
1). Microsoft Office panelida Microsoft WORD panelini ishga
tushirish;
2). "PUSK" menyusidagi "PROGRАMMPI" menyusidan Microsoft WORD ni tanlash.
WORD dan chiqish amali Alt+F4 yoki "Fayl" menyusidagi "Vpixod" buyrui orqali amalga oshiriladi.
WORD ning oynasi (11.1-rasm) WINDOWS ning darchalariga o’xshash va uning tarkibiga matnlarni taxrirlash va formatlash uchun qo’llaniladigan barcha elementlar kiradi.
WORD oynasining asosiy elementlari quyidagilardan tashkil topadi:

  • sarlavxalar paneli - yuqoridagi eng birinchi panel bo’lib, xujjat nomini saqlaydi. Shuningdek, ushbu panelda shuningdek xujjatning menyusi tugmachalari va oynalarni boshqarish tugmachalari joylashgan.

  • menyu qatori - yuqoridan ikkinchi o’rinda turuvchi va xar biri o’z menyusiga ega menyular ro’yxati. Bu menyularni WORD ning juda ko’p buyruqlari uchun ishlatish mumkin. Bu menyular "Sichqoncha"ning o’ng tugmasi orqali ishga tushiriladi.


Xar bir menyu quyidagi vazifalar uchun mo’ljallangan:

    • "Fayl" menyusi - ochish, yaratish, saqlash, xujjatlarni chop etish va WORDdan chiqish;

    • "Pravka" menyusi - bekor qilish, yo’qotish, nusxalash, joylashtirish, matnni izlash va almashtirish, shuningdek, boshqa matnga o’tish;

    • "Vid" menyusi - xujjatni ko’rish rejimini tanlash buyruqlari, uskunalar paneli va xujjat matni masshtabi tasvirini sozlash;

    • "Vstavka" menyusi - turli ko’rinishdagi matnlar va grafik tasvirlarni xujjat matni ichiga joylashtirish;

    • "Format" menyusi - matnlar va grafiklarni formatlash (grafiklarning rangi va o’lchovini o’zgartirish);

    • "Servis" menyusi - xujjatlarni tekshirish va WORD dasturlarini sozlash;

"Tablitsa" menyusi - jadvallarni xosil qilish, to’rilash va formatlash;
"Okno" menyusi - ochiq xujjatlar (fayllar) oynasini tartibga keltirish va kerakli xujjatli oynani ishlatish;

    • "Spravka" menyusi - WORD dasturi bilan ishlashga doir maolumotlarni so’rashga xizmat qiladi;

    • Standart uskunalar paneli (odatda uchinchi qator, 11.2-rasm). WORDning juda zarur uskunalarini o’z ichiga oladi. Xar qanday uskuna "Sichqoncha" ning chap tugmasi vositasida ishga tushiriladi;



      1. 2-rasm. Standart uskunalar paneli.


    • Formatlash uskunalar panelida (to’rtinchi qator, 11.3-rasm) uskunalar tugmalari joylashgan. Bu tugmalar yordamida shriftning o’lchovi, ko’rinishi, (oma, yarim to’q, tagiga chizilgan) va turini tanlash mumkin. Chop etilgan matnni tekislashni tanlash va shu kabi ko’pgina boshqa uskunalar joylashgan.



      1. 3-rasm. Formatlash uskunalar paneli.

Shu erda panellar soni o’zgaruvchan ekanligini anglab olish muximdir.

    • Koordinata chizii (11.4-rasm) - uskunalar panelidan pastroqda joylashgan bo’lib, unda xat boshini ko’rish va o’rnatish parametrlari xamda xujjat maydonining kengligi tasvirlanadi;


11.4-rasm. Koordinata chizii.

    • Xujjatning ishchi varai - kursor bilan oq fazo (matn qaerda xosil bo’layotganini ko’rsatadi).

    • Xolatlar paneli - ekranning eng pastki satri (11.5-rasm) - kursor matnning qaerida turganligi xaqida axborotni beradi (qaysi betda, xujjatda qancha bet bor va xokazo).



      1. 5-rasm. Xolat panelining ko’rinishi.

Bundan tashqari muayyan bir menyuni chaqirganda, aynan shu menyu nima ish bajarishini xam ushbu panel ko’rsatib turadi. Ishchi o’rinda vertikal aylanuvchi yo’l (xujjatning o’ng tomoni) va gorizontal aylanuvchi yo’l (xolatlar qatori ustida) bor. Ular xujjatlar ustida xarakatlanishni amalga oshiradi. Xar bir yo’lda kursor bo’lib gorizontal yo’lda yo’lda kursor bo’ylab, uning vazifasi gorizontal yulda o’ngdan chapga, vertkal yo’l bo’ylab esa pastdan yuqoriga yo’naltirlgan xarakatni taominlash kiradi shuningdek u xujjatning kaysi kismi bilan ishlayotganligini aniqlaydi.
Taxrirlanayotgan xujjat bo’yicha xarakatlanishni amalga oshirish uchun oynaning o’ng tomonidagi vertikal yo’lakchadagi tugmalardan foydalanish mumkin:

  1. pastga tushish uchun vertikal yo’lning pastki qismidagi tugmasida "Sichqoncha"ning chap tugmasini bosing;

  2. yuqoriga yurish uchun vertikal yo’lning yuqorigi qismidagi tugmasida

"Sichqoncha"ning chap tugmasini bosing;
v) matnning keyingi varaiga o’tish uchun yo’lakchaning tugmasida, oldingi varaiga o’tish uchun esa tugmalarini "Sichqoncha" yordamida bosish lozim;
g) xujjatlarning maolum qismiga o’tish uchun "Sichqoncha" yordamida kursor o’sha joyga olib boriladi. Bunda kursor siz ishlayotgan matn qismida joylashishi shart.
WORD dan chiqish operatsiyasi Alt+F4 yoki "Fayl" menyusidagi "Vpixod" buyrui orqali amalga oshiriladi.

Download 1.36 Mb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Download 1.36 Mb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Bog'liq matn protsessorlari sahifalari

Download 1.36 Mb.