|
Academic Research in Educational SciencesBog'liq zamonaviy-axborot-texnologiyalarining-pedagogika-bilan-uzviy-bog-liqligi (2)Academic Research in Educational Sciences
Volume 4 | Issue 1 | 2023
ISSN: 2181-1385
Cite-Factor: 0,89 | SIS: 1,12 | ASI-Factor: 1,3 | SJIF: 5,7 | UIF: 6,1
41
January, 2023
https://t.me/ares_uz Multidisciplinary Scientific Journal
to„g„risida”gi Qonunning 26-moddasida hamda Kadrlar tayyorlash Milliy dasturida
o„qitish jarayoniga ilg„or, zamonaviy pedagogik texnologiyalarni keng ko„lamda
tatbiq etish barcha turdagi ta‟lim muassasalari oldidagi eng dolzarb vazifalardan biri
ekanligi ta‟kidlanadi. Darhaqiqat, o„qitish jarayonida pedagogik texnologiyalarning
qo„llanilishi mashg„ulotlarni rang-barang, jo„shqin, qiziqarli tarzda tashkil etishga
olib kelishi bilan o„quv materiallarini o„quvchilar tomonidan yuqori darajada
o„zlashtirilishiga keng imkoniyatlar yaratadi [1, 2].
Darsni tashkil etish shakli dars ishtirokchilarining o„zaro aloqalariga bog„liq
bo„lib, yuqorida keltirilgan maqsadlarga erishish o„quv materiali xususiyatlari, ta‟lim
metodlari, o„quv imkoniyatlari, o„qituvchi mahorati va texnikasiga bog„liq. Bularning
barchasini muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun o„qituvchi boshqaruvchi sifatida
o„quvchilar bilan birgalikda harakat qiladi. Xuddi mana shu jarayon faol amalga
oshirilsagina, o„quv jarayonining samaradorligi ta‟minlanadi. O„quvchilarda
tashabbuskorlik va mustaqillik, bilimlarni puxta va chuqur o„zlashtirish, zarur bilim,
ko„nikma va malakalar, kuzatuvchanlik, tafakkur va bog„lanishli nutq, xotira va
ijodiy tasavvurlarni tarbiyalashga imkon beruvchi didaktik tamoyil – ta‟limdagi
faollikdir. Bunday tizimda o„quvchi ham, o„qituvchi ham ta‟lim-tarbiya jarayonini
hamkorlikda amalga oshiradi. Ular ham ijodkorlikda har bir o„quvchining bilim va
qobiliyati, individual intilish va ehtiyojlarini aniqlaydilar. Bunday holatda o„qituvchi
faqat “baholovchi” emas, balki yangi bilim yetkazuvchi manbaga aylanadi. Darsda
o„quvchilar faoliyatiga nafaqat o„qituvchi, balki o„quvchilar ham rahbarlik qiladi.
Avval a‟lochi o„quvchilar, so„ngra boshqa o„quvchilar ham o„qituvchi topshirig„iga
binoan nima ish qilganlarini ko„rsatib namoyish qilishadi va natijada bu holatdan
qolgan o„quvchilar o„zlariga xulosa chiqarib, ergashadilar. Bunday “izohli
boshqaruv” o„quvchi maktab ostonasiga qadam qo„ygan kundan boshlanishi zarur.
Ta‟lim tizimida dars samaradorligini oshirish uchun biz bugun, avvalo,
o„quvchiga boshlang„ich sinfning dastlabki pallasidan boshlab olim A. Mallaboyev
aytganidek, “sen buni bilishing shart” degan majburlovchi da‟vatdan voz kechib, har
bir bolaga individual yondashgan holda “menga bu zarur, men buni bilishga,
uddalashga, uni hayotga tatbiq etishga qodirman”, degan bir ichki tuyg„u, xohish-
istakni uyg„otishga harakat qilish lozim. Ushbu holatdan ko„rinib turibdiki, har bir
o„qituvchi o„qitishning mavzu mazmuniga mos ilg„or, samarali usullarini izlab
topishi, ma‟lum bo„lgan samarali usullarni unumli, ijodiy ravishda mashg„ulotlar
jarayonida qo„llashi zarur.
Pedagogik
texnologiyalarni
boshqarish
o„zida ikki
yo„nalishni mujassamlashtiradi:
- faoliyatni boshqarish;
|
| |