Rejalashtirish darajalari(urovni). (uzoq muddatli, o’rta muddatli, qisqa muddatli) -
yuqorida biz, xisoblash tizimidagi ikki xil rejalashtirish: topshiriqlarni
va protsessordan
foydalanishni rejalashtirish xaqida so’z yuritgan edik.
Topshiriqlarni rejalashtirish jarayonlarni uzoq muddatga rejalashtirish sifatida
foydalaniladi. U, tizimda, uning multidasturlash darajasini, ya’ni bir vaqtning o’zida mavjud
bo’lgan jarayonlar sonini aniqlab, jarayonlarni yuzaga kelishiga javob beradi. Agar tizimning
multidasturlash darajasi doimiy bo’lib tursa, kompyuterdagi jarayonlar o’rtacha soni
o’zgarmaydi, u xolda yangi jarayonlar faqat oldin yuklanganlari tugallangandan keyin paydo
bo’ladi. Shuning uchun xam uzoq muddatga rejalashtirish
kam ishlatiladi chunki, yangi
jarayonlar paydo bo’lishi orasida o’nlab minutlar o’tishi mumkin.
Protsessordan foydalanishni rejalashtirish, jarayonlarni qisqa muddatga rejalashtirish
sifatida foydalaniladi. U, masalan, bajariladigan jarayonning kiritish –chiqarish
qurilmalari
yoki vaqtning
Международный научный журнал
№
10
(100),
часть
1
«
Научный
импульс
»
Мая
, 2023
329
ma’lum intervali tugallangandan so’ng amalga oshiriladi. Masalan u,
xam qisqa
muddatli rejalashtirish 100 millisekundda bir marttadan kam amalga oshirilmaydi.
Ba’zi xisoblash tizimlarida,
unumdorlikni oshirish uchun, qisman bajarilayapgan
jarayonni operativ xotiradan diskka vaqtincha jo’natish va keyinroq
esa uni bajarilishini
davom ettirish uchun orqaga qaytarish mumkin. Bunday protsedura raswapping, ya’ni
tarjimada “O’tkazish(perekachka)”ni
bildirsa xam, tarjimasiz “svoning” termini
ishlatiladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
1.
AndrewS.Tanenbaum,ModernOperatingSystems:,FifthEdition.PrenticeHall.2022–
1137p.
2.
GordeevA.V. Операционные системы //Учебное пособие, Moskva:Izd.dom:
"Piter", 2008,—384 str.
3.
OliferV.G.,OliferN.A., “Сетевыеоперационныесистемы M:Piter2006.560str.
4.
Andrew
S.Tanenbaum,AlbertS.
Woodhull.
OperatingSystems:DesignandImplementation,Third Edition.PrenticeHall.2006– 1080p.
5.
Arash H. L., Mohammadreza
M.
Mobile Operating Systems
andProgramming.AndrewS.Tanenbaum.Distributedoperatingsystems.
6.
Trent Jaeger. “Operating
Systems”
Security.SibsankarHaldar,
AlexAlagarsamy Aravind.OperatingSystems.2010–563p.
7.
CraigHunt,RobertBruceThompson.WindowsNTTCP/IPNetworkAdministration.O‘Rei
llyMedia.1998.-512p
