• 3-amaliy mashgulot: Quyosh nurining yorug‘ligini o‘lchash.
  • Texnik ko‘rsatgichlar
  • Ishni bajarish tartibi
  • Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳузуридагиолий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш вауларнинг малакасини оширишни ташкил этиш




    Download 2.57 Mb.
    bet22/29
    Sana12.05.2023
    Hajmi2.57 Mb.
    #59009
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   29
    Bog'liq
    3.2.ЭЭ
    toga, qadimgi dunyo tarixi 6 uzb, 797 23.09.2019 (1), 8 жадвал, ttr, ишчи дастур, 1, Кўчирма , бетлик Amaliyot
    Hisoblash tartibi:

    2.1-jadvalda keltirilgan ko‘rsatgichlar orqali Shamol dvigateli kuvatini aniklaymiz


    2.1-jadval



    Ko‘rsatgichlar

    Variantlar uchun qiymatlar




    1

    2

    3

    4

    5

    6

    7

    8

    9

    10

    V,м/c

    3

    10

    5

    6

    8

    12

    9

    4

    7

    15

    D, м

    5

    3

    3

    8

    4

    6

    5

    6

    4

    10

    , кг/м3

    1,23

    1,4

    1,1

    1,2

    1,3

    1,1

    1,2

    1,3

    1,4

    1,1

    η р

    0,9

    0,95

    0,85

    0,9

    0,8

    0,85

    0,95

    0,9

    0,9

    0,9

    η г

    0,8

    0,9

    0,7

    0,75

    0,85

    0,9

    0,8

    0,9

    0,8

    0,85

    ξ

    0,593

    0,5

    0,56

    0,52

    0,45

    0,58

    0,55

    0,5

    0,53

    0,56



    3-amaliy mashgulot: Quyosh nurining yorug‘ligini o‘lchash.
    Ishdan maqsad: Tinglovchilarning nazariy bilimlarini amaliy masalalar yechish orqali mustaxkamlash
    Ishning qo‘yilishi: Keltirilgan masalalarni namunaviy yechimlar asosida ishlash zarur
    Umumiy ma’lumotlar:
    Fotoyelektrik luksmetr LX-101, qishloq xo‘jaligi, ishlab chiqarish, ilmiy-tadqiqot izlanishlar, transport, konstruktorlik hamda loyihalash tashkilotlarida yorug‘likni o‘lchash va nazorat qiluvchi asbob sifatida qo‘llaniladi.


    Texnik ko‘rsatgichlar:
    Hozirgi vaqtda o‘lchashlar deapazoni va qo‘llanadigan nasatkalarning umumiy nominal bo‘shashish koyeffitsentini 3.1-jadvalda keltirilgan.
    3.1-jadval

    O‘lchamlar oralig‘i

    Asosiy

    Asosiy bo‘lmagan

    Nasatkasiz ochiq fotoyelementi bilan

    Nasatka bilan

    КМ

    КР

    КТ

    5-30
    20-100

    50-300
    200-1000

    500-3000
    2000-10000

    5000-30000
    20000-100000

    Ilova. KM, KR, KT – Umumiy bo‘shashish koyeffitsentini hosil qilish uchun ishlatiladigan nasatkalarning shartli belgilari 10,100,1000.


     Asbob shkalalari bir maromda bo‘lmaydi, birinchi shkala 100 ga bo‘lingan, ikkinchisi 30 ga bo‘lingan. Shkala 30 dagi “5” belgisi, shkala 0 – 100 dagi, “20” belgisi, oraliqlarni o‘lchashdagi boshlang‘ich o‘lchamlarga to‘g‘ri keladi, ular nuqta bilan belgilanadi.
     Luksmetr uchun ruxsat etilgan xatoliklar chegarasi, o‘lchashning asosiy diapazonida 5–30 va 20–100 lX (nasadkasiz) o‘lchanayotgan yorug‘lakdan ±10% ga oshmasligi kerak.
     4.1-jadvalda ko‘rsatilganidek, o‘lchashning asosiy diapazonidan nasadkalar bilan asosiy bo‘lmagan diapazonga o‘tishida o‘lchanayotgan yorug‘lik ko‘rsatkichidan ±5% dan oshmasligi kerak.
    Ishni bajarish tartibi:
    1. O‘lchashni boshlash uchun o‘lchagich luksmetrni gorizantal xolatda o‘rnatiladi. Uskuna shkalasi strelkasi nolda turishini tekshiriladi, buning uchun fotoyelement, o‘lchagich luksmetrdan ajratiladi. Zarurat tug‘ilganda kor-rentor yordamida uskuna strelkasi nolga qo‘yiladi. Fotoyelementni o‘lchagichga ulanadi.
    2. Yorug‘likni o‘lchashdagi ko‘rsatgichlar hisobi ketma-ketligi quyidagicha: Tanlangan nasadkalar yordamida (yoki nasadkasiz) bosilgan tugmaga qarshi o‘lchashlar diapazonining katta ko‘rsatgichi aniqlanadi. O‘ng tugma bosilgan holda, uning to‘g‘risida o‘lchash diapazonining katta ko‘rsatgichi 10 belgilangan, ko‘rsatkichlar hisobi uchun 0 – 100 shkalasidan foydalanish kerak. Chap tugma bosilgan xolda, uning to‘g‘risida o‘lchash diapazonining katta ko‘rsatgichi 30 belgilangan, 0 – 30 shkalasidan foydalanish kerak. Uskuna ko‘rsatgichini shkala bo‘yicha bo‘shashish koyefitsentiga ko‘paytiriladi. Bo‘shashish koyefitsenti qo‘llaniladigan nasadkalarga bog‘liq, M.R.T. nasadkalarda ham:
    Misol uchun, fotoyelement KR nasadkasi o‘rnatilgan, chap tugmasi bosilgan, strelka 0 – 30 shkalada 10 ni ko‘rsatyabdi. O‘lchanayotgan yorug‘lik quyidagiga teng; 10*100=1000 ex
    3. To‘g‘ri ko‘rsatkich olish uchun luksmetr fotoyelementini ortiqcha yorug‘likdan extiyot qilish kerak, buning uchun nasadkani to‘g‘ri tanlash kerak. Shu bilan birga, agar o‘lchanadigan yorug‘lik o‘lchami noma’lum bo‘lganda, o‘lchashni fotoyelementga KT nasadkalarni qo‘yishdan boshlash kerak.
    4. Qoida bo‘yicha yorug‘lik aniqlashda fotoyelement ishchi joylarga gorizantal xolda o‘rnatiladi, gorizantal joylashgan o‘lchagich bo‘yicha hisobni fotoyelementga ma’lum bir masofada olinadi, bundan maqsad o‘lcham olayotganning soyasi fotoyelementga tushmasligidir.
    5. O‘lchash oxirida:
     Fotoelement luksmetr o‘lchagichdan ajratiladi;
     Fotoelementga T nasadkani kiyg‘iziladi;
     Fotoelementni futlyarning qopqog‘iga joylashtiriladi.

    Download 2.57 Mb.
    1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   29




    Download 2.57 Mb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳузуридагиолий таълим тизими педагог ва раҳбар кадрларини қайта тайёрлаш вауларнинг малакасини оширишни ташкил этиш

    Download 2.57 Mb.