|
Zbekiston respublikasi oliy talim va fan innovatsiyalar vazirligi
|
| bet | 1/5 | | Sana | 14.05.2024 | | Hajmi | 1,07 Mb. | | #233769 |
Bog'liq Kurs ishi
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY TALIM VA FAN INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI
FARG’ONA DAVLAT UNIVERSITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI
Biologiya ta’lim yo’nalishi 2-kurs, 22.59-guruh talabasi
ORTIQOV SAMANDAR ABDUQODIR O`G`LINING
«Biologik kurash va uning iqtisodiy-ekologik afzalliklari»
Mavzusidagi tayyorlagan
Kurs ishi
Kurs ishi rahbari: Zologiya va umumiy biologiya kafedrasi katta oqituvchisi D.Rahimova.
Farg’ona – 2024
MUNDARIJA
Mundarija
KIRISH 1
I BOB. ADABIYOTLAR TAHLILI 2
II BOB BIOLOGIK KURASH TURLARI VA AHAMIYATI 3
2,1. Biologik kurashning kelib chiqish tarixi 4
2,2. Bilogik kurashda hasharotlarning qo’llanilishi 5
2,3. Bilogik kurashda kimyoviy tasirlardan foydalanish………………………6
III BOB. BIOLOGIK KURASHDAGI QIYINCHILIKLARVA FANDA ERISHILGAN YUTUQLAR. 7
3,1. Zararkunanda hasharotlarga qarshi kurashdagi qiyinchiliklar……………...8
3,2. Biologik kurashda erishilgan yutuqlar………………………………………9
XULOSA……………………………………………………………………10
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR……………………………………11
Kirish
O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev ta’limni rivojlantirish, yosh avlodga jaxon andozalariga mos bilim, iqtidor va ko’nikmalar berish, ularni ona –Vatanga, milliy istiqlol g’oyalariga sadoqat ruhida tarbiyalash borasida ko’rsata-yotgan doimiy g’amxo’rligi tufayli ta’lim-tarbiya ishlarining bugungi qiyofasi tubdan o’zgardi. U mustaqillikka erishib, taraqqiyot yo’lidan dadil borayotgan mamlakatimiz ruhini, g’oyalari va intilishlarini o’zida aks ettirgan ta’lim tizimiga aylanmoqda. Eng asosiysi, mamlakatimizda ta’limning hali jahon amaliyotida kam uchraydigan betakror milliy modeli yaratildi Ta’lim va tarbiya, ilm-fan, sog‘liqni saqlash, madaniyat va san’at, sportni rivojlantirish masalalari, yoshlarimizning chuqur bilimga ega bo‘lishi, chet tillarini va zamonaviy axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini puxta egallashini ta’minlash doimiy ustuvor vazifamiz bo‘lib qoladi.Jamiyatimizda korrupsiya, turli jinoyatlarni sodir etish va boshqa xuquq buzarlik holatlariga qarshi kurashish, ularga yo‘l qo‘ymaslik, jinoyatga jazo albatta muqarrar ekani to‘g‘risidagi qonun talablarini amalda ta’minlash bo‘yicha qat’iy choralar ko‘rishimiz zarur. SHu maqsadda Hukumatning, tegishli vazirlik va idoralar hamda butun ta’lim tizimining, xurmatli domlalarimiz va professoro‘qituvchilarning eng muxim vazifasi – yosh avlodga puxta ta’lim berish, ularni jismoniy va ma’naviy etuk insonlar etib tarbiyalashdan iboratdir.Ta’lim to’g’risidagi va Kadrlar tayyorlash milliy dasturi to’g’risida O’zbekiston Respublikasi qonunlariga, 2017-2021-yillarga mo’ljallangan O’zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo’yicha Harakatlar strategiyasi, O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning―Pedagog kadrlarni tayyorlash, xalq ta’limi hodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risidagi Qaroriga muvofiq, ta’lim bosqichlarining uzluksizligi va izchilligini ta’minlash, ta’limning zamonaviy metodologiyasini yaratish hamda ular asosida pedagog hodimlarini qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish mazmunini yanada takomillashtirishni taqozo etadi. Respublikamiz ta’lim tizimida tub isloxatlar ro’y berayotgan bugungi kunda har tomonlama yetuk, yuqori malakali, yuksak ma’naviyatli, madaniyatli o’z kasbiga sadoqatli bo’lgan pedagog kadrlarni tayyorlab voyaga yetkazish dolzarb muammolardan biri hisoblanadi.Ta’lim tizimida zamonaviy va axborat texnolo-giyalardan foydalanish, farzandlarimizning mustaqil fikrlash, bilim olish ko’nik-malarini shakillantirish va rivojlantirish ta’lim soxasi vakillarining oldida turgan dolzarb vazifalardan biridir. Barcha o’quv predmetlar qatoriga kimyo fani asosida puxta va samarali o’zlashtirishda zamonaviy ped texnologiyalardan foydalanishning o’rni katta. O’quvchilarning berilgan mavzular mazmunini tushunishi, unda aks etgan kimyoviy tushunchalar, qonunlar, ayrim moddalar misolida daliliy ma’lumotlarni o’zlashtirishda o’qitish metodlari yordamida amalga oshiriladi. Bularning barchasi talab darajasida bo’lishi uchun bugungi kunda kimyo ta’limida ham zamonaviy ped-texnalogiyalardan foydalanish yaxshi samara beradi. Xususan, anorganik kimyo darslarining o`qitilishida zamonaviy ped texnologiyalaridan foydalanish, o`quvchilar uchun darsning tushunarlilik darajasini oshirmoqda.
Yashash muhitini boshqarish orqali tabiiy dushmanlarni (parazitoid, yirtqich va begona o'tlarni oziqlantiruvchi) kuchaytirish hasharotlar zararkunandalariga qarshi kurash bo'yicha olimning masalasidir. Hasharotlarning umurtqasizlar sinfi artropodlar turkumiga kiradi. Hozirgi vaqtda dunyoning hasharotlar turlarini tasniflash uchun 30 ga yaqin hasharotlar tartibi qo'llaniladi. Hasharotlarning turlari hexapoda sinfida 750 000 ga yaqin. 37 ga yaqin zararli hasharotlar eng og'ir zararkunandalar deb hisoblanadi. Qishloq xoʻjaligidagi asosiy zararli hasharotlar Amerika yogʻi qoʻngʻizi, shira, qoʻngʻiz qoʻngʻiz va boshoq qoʻngʻizi va boshqalar boʻlib, ular koʻp miqdorda hosilning yoʻqotilishiga sabab boʻladi. Braziliyada yillik o'rtacha hosildorlikning yo'qolishi ishlab chiqarishda 7,7% ni tashkil etdi, bu taxminan 25 million tonna tola, oziq-ovqat va bioyoqilg'i kamayadi va iqtisodiy yo'qotish bo'yicha u taxminan 17,7 milliard AQSh dollarini tashkil etadi. O'tgan asrda hosildorlikni kamaytirish uchun hasharotlar zararkunandalariga qarshi kurashning turli usullari, ya'ni biologik, fizikaviy, kimyoviy va mexanik kurash usullari tan olingan. Kimyoviy nazorat atrof-muhitga, shuningdek, inson salomatligiga salbiy ta'sir ko'rsatadi. Bundan tashqari, atrof-muhit "doimiy organik ifloslantiruvchilar" (POP) deb ataladigan kimyoviy pestitsidlar yordamida ifloslanadi. Pestitsidlarni doimiy ravishda qo'llash hasharotlarda pestitsidlarga chidamliligini keltirib chiqaradi. Kimyoviy pestitsidlardan foydalanish tufayli asab tizimi, saraton va reproduktiv muammolar kabi turli xil kasalliklar ko'tarildi. Zararkunandalarga qarshi kompleks kurashning (IPM) muhim elementlari parazitlik, o'txo'rlik, yirtqichlik va boshqa tabiiy mexanizmlar asosida asosan hasharotlarni nazorat qiluvchi biologik nazoratdir. Biologik kurash zararkunandalarga qarshi integratsiyalashgan usulning elementidir. Bu zararkunandalar populyatsiyasini kamaytirish uchun tirik organizmlardan foydalanishni o'z ichiga oladi.
|
| |
