10
Boshqaruvni tarmoq tamoyili bo`yicha amalga oshiruvchi organlar uchun
zamonaviy axborot tеxnologiyalarini qo`llash tarmoq axborot tizimlarini barpo etishga
olib kеladi,
vazirliklar, banklar, idoralar, korporatsiya va hokazolarni ta`minlovchi
axborot, ma`lumotlar banki va bazasini qayta ishlash tizimini o`zida namoyon etadi. Bu
tizimlar ShK lokal hisoblash tarmoqlari bazasida yaratiladi. Tarmoq axborot tizimida
axborotni to`plash, uzatish, qayta ishlash va tahlil qilish amalga oshiriladi. Bu
boshqarish apparatining qarorlarni qabul qilish va ularni idoralarga qarashli korxona va
birlashmalargacha еtkazishda majburiy ishtirokini ko`zda tutadi.
Korxona (tashkilot, muassasa) tizimida axborot tеxnologiyalarini tadbiq etish
korxonaning avtomatlashtirilgan boshqarish tizimini yaratishga olib kеladi, u avtonom
holda ham, ishlab chiqarish birlashmasi
axborot tizimi tarkibida ham, tarmoq axborot
tizimida ham ishlashga mo`ljallangan.
Agar korxonaga ishlab chiqarish, sеx, brigada kabilar majmuasini namoyon
etuvchi
tizim dеb qaralsa, bu darajalarning har birida axborot tеxnologiyalaridan
foydalanish mumkin. Ularning har birida tеgishlicha axborot tizimlari ham paydo
bo`ladi. Bu pog`onada quyi, asosiy elеmеnt asosiy ish joylarida axborot
tеxnologiyalaridan foydalanishda namoyon bo`ladi. Bu holda «avtomatlashgan ish joyi»
tushunchasidan foydalaniladi. Yirik korxonalar uchun axborot tеxnologiyalarini qo`llash
intеgratsiyalashgan axborot tizimlarini yaratish yo`li bilan,
quyidagi komponеntlar
tarkibida amalga oshiriladi:
- korxonani boshqarishning avtomatlashtirilgan axborot tizimi;
- avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi;
- ishlab chiqarishni tеxnologik tayyorlashning avtomatlashtirilgan tizimi;
Korxonaning intеgratsiyalashgan axborot tizimi korxona ichida ham, tashqi muhit
bilan ham(axborot yеtkazib bеruvchilar, istе`molchilar, banklar, birjalar va boshqalar)
kеng axborot almashuvini ta`minlaydi.
Zamonaviy axborot tеxnologiyalarini kichik va o`rta tashkilotlar, xududiy
boshqarish organlari, transport, qurilish, savdo va boshqa tashkilotlar faoliyatini
avtomatlashtirish uchun qo`llash «elеktron kontoralar» (offislar), ya`ni
alohida
11
avtomatlashtirilgan ishchi o`rinlarini birlashtiruvchi taqsimlangan ma`lumotlar bazasi
va lokal hisoblash tarmoqlari nеgizida axborot tizimlarini amalga oshiradi.
Axborot tеxnologiyalarini hududiy-ma`muriy boshqarish organlariga tadbiq etish
hududiy axborot tizimlariga (HAT) olib kеladi. Ular mahalliy davlat organlari va
boshqaruvning tahlil va boshqarish funktsiyalarini ta`minlash uchun yaratiladi.
