|
Ózbekstan respublikasi joqari HÁm orta arnawli bilimlendiriw ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi KÁsiplik bilimlendiriwdi rawajlandiRİw hám muwapiqlastiRİw basqarmasi
|
| bet | 15/73 | | Sana | 04.02.2024 | | Hajmi | 13,96 Mb. | | #151371 |
Bog'liq LEKCIYA IKTUyalı radiotеlеfon baylanıs sistеması
2oo2-jılı uyalı radiotеlеfon baylanıs tarmaǵı xızmеtlеrin kórsеtiwboyınsha birinshi rеklama daǵazaları payda boldı. 7000 dollarǵa awırlıǵı t kg, onsha úlkеn bolmaǵan chеmodansha (abonеnt radiotеlеfonı) satıp alıw hám jánе sonsha pul tarmaqqa baylanısıw ushın tólеw usınıldı. házir usı usınısqa talapkеrlеr tabılǵanına isеniw qıyın, sеbеbi zamanagóy abonеnt radiotеlеfonları awırlıǵı 700gr shám asında kеlеdi, al olardı tarmaqqa qosıw kúnnеn kúngе arzanlap barmaqta.
Radiotеlеfon baylanıstıń uyalı sistеması onsha úlkеn bolmaǵan kóp zonalarǵa bólingеn aymaqqa xızmеt kórsеtеdi. Bul zonalar qala ishindе pal hárrеsi yachеykalarına uqsas strukturanı payda еtеdi, sonlıqtan bul túrdеgi radiotеlеfon baylanısınıń atı kеlip shıqqan
Bekkemlew ushın tapsırmalar
Modemler degenimiz ne
Kabeller túrleri qanday
Mobil telefonlar
Mobil baylanıs kompaniyaları
Modem telefon liniyası
6. Kompyutеrli faks sistеmaları
8-Tema: Kompyuterdiń dásturiy tamiynatı. Dásturiy tamiynat hám onıń wazıypaları
Joba:
1. Programmali támiyinlew haqqında túsinik.
2. Sistemali fayllar.
3. Operacion sistemalar hám olardı ń túrleri.
4. Kompilyator hám interpretator haqqında túsinik.
Tayanish túsinikler:
Programmaliq támiyinlew, sistemali fayllar, operacion sistemalar, operacion sistemanıń túrleri, kompilyator, interpretator.
Kompyuterdiń tiykarǵi úsh qurawshisi menen tanistiq. Bular:
- processor
- yad
- maǵliwmatlardi kirgiziw-shiǵariw qurilmaları
Kompyuter maǵliwmatti qayta islew ushın oǵan jumısti qalay hám qanday tártipte orinlardi aniq hám túsinikli etip kórsetiw kerek boladi. Bunday túsindiriw programma kórinisinde iske asirilip ol algoritmdi qayta islew ushın kerek bolǵan barliq ámellerdi kereginshe tolıq hám aniq kórsetedi.
Kompyuterde qollanilatuǵin programmalar jiynaǵi onı ń programmaliq támiyinleniwin quraydi.
Bul programmalar kompleksi (jiynaǵi) Kompyuterdi basqariwdan tisqari informaciyani jiynaw qayta islew, saqlaw hám jetkerip beriw menen baylanisli bolǵan barliq ámellerdiń orinlaniwin támiyinleydi.
Házirgi zaman Kompyuteriniń programmaliq támiynleniwi ádewir úlken kólemde hám hár qiyli bolǵanliqtan onı ń tiykarǵi úlesi Kompyuterdiń tez islewshi yadinda (operatıvlik yadinda) al qalǵan úlesi bolsa Kompyuterdiń sirtqi yadinda (magnit diskasi magnit lentasi h. t. b.) saqlanadi. Al bul bolsa Kompyuterdiń tez islewshi yadin tabisli paydalaniwdi támiyinleydi.
Programmaliq támiyinleniw Kompyuterge belgili dárejede materialliq beriliste bolǵani menen onı ń materialliq bahasin oyatıwda úlken xizmet atqaradi. Hesh bir EEM programmasiz jumıs isley almaydi hám Kompyuter óziniń sipatlarin atqariwda belgili dárejede programmaliq támiyinleniwge ǵárezli bolip qaladi. Jumıs islewdiń qolayliǵi islesiwdiń ápiwayiliǵi usinilǵan xizmetlerdiń keń tarawliǵi bulardiń bári programmaliq támiyinleniw qurallari hám birinshi gezekte operacion sistema arqalı ámelge asiriladi. Ol Kompyuterdiń barliq resurslari ústinen basqarip otiradi hám Kompyuterde islewshi adam Kompyuter qurilmalari hám basqa programmaliq támiyinleniw ortasinda tiykarǵi baylanistiriwshi waziypasin atqaradi.
Programmaliq támiyinlew tiykarinan alǵanda eki toparǵa bólinedi:
- sistemali basqariw programmalari hám operacion sistemalar~
- ámeliy programmalar.
Operacion sistemadaǵi programmalardiń tiykarǵi waziypasi Kompyuterdiń jumıs islewin basqariwdan ibarat bolip sonı ń ishinde ámeliy hám sistemali basqariw programmalari orınlaw i óz ishine aladi. Operacion sistema programmaliq támiynleniwiniń tiykarǵi úlesleriniń biri bolip ol tez islewshi yadta jaylasadi. Operacion sistemalar Kompyuterdiń túrine (tipine) baylanisli bolip, bir túrdegi Kompyuterlerdiń operacion sistemasi basqa túrdegi Kompyuterlerge bárqulla sáykes kele bermeydi.
Sistemali basqariw programmalari operacion sistemanın múmkinshiliklerin keńeytedi, Kompyuterdiń hár qiyli jaǵdayda (rejimde, tártipte) jumıs islewin támiyinleydi. Bul topardaǵi tiykarǵi programmalar tez tislewshi yadta, al qalǵanlari bolsa, sirtqi yadta jaylasip, olar bul programmalardi mashina tiline awdariw, orinlaniwin qadaǵalaw siyaqli programmalardi óz ishine aladi.
Ámeliy programmalar programmaliq támiyinleniwge jámiyetli rol`di atqaradi.
Ámeliy programmalar maǵliwmatti qayta islewde qollaniladi. !meliy programmalardiń yadta iyeleytuǵin ornı operacion sistema hám sistemali basqariw programmalarina qaraǵanda ádewir úlken boladi.
!meliy programmalar ádette sirtqi yadta saqlanip olarǵa tómendegi programmalar misal bola aladi.
óndiristi hám tájiriybeni basqariw~
bilim úyretiw hám qadaǵalawshi~
oyin~
úskenelik (instrumental)~
redaktorlaw (dúzetiw).
Ámeliy programmalar orınlaw shiniń buyirtpasi boyınsha programmistler tárepinen tayarlanatuǵinin atap ótiwimiz kerek.
Olar ámeliy programmalar paketi dep atalǵan túrinde jaratıladi. !meliy programma paketleri konkret salalardaǵi máselelerdi sheshiw ushın arnalǵan programmalardi óz ishine aladi. !meliy programmalar paketi paydalaniwshini awir jumıstan bir qansha azat etedi. Olar paydalaniwshiǵa jumıstiń keyingi barisin kórsetip otiriwi, xarakterli maǵliwmat beriwi, qanday da bir jaǵdayǵa dıqqat awdariwdi aytıp otiriwi múmkin. 3ger pakette máseleni sheshiwdiń tayar programmmasi berilgen bolsa, onda paydalaniwshiǵa tek ǵana berilgenlerdi hám bazi bir aniqliqlardi kiritiw ǵana qaladi, al qalǵan jumıslardi paket operacion sistema menen birge islep otiradi. Kompyuterdiń paydalaniwdiń keń diapazonı n támiyinleytuǵin ámeliy programmalar paketinde tiykarlanǵan boladi. Bul !PP belgili bir qániygelik baǵdarlaniwǵa iye bolip, ol injenerlik, ekonomikaliq modellestiriw máselelerin sheshiwge, tekstli informaciyalardı qayta islewge islep shiǵariwdi basqariw hám taǵi basqalarǵa arnalǵan boliwi múmkin. Sonı ń menen birge APP ine tálim hám hár qiyli oyinlardiń programmaliq sistemalari da kiredi. Kompyuterdi aldin-ala turmistiń barliq mashqalalarin sheshiw ushın ámeliy programmalar menen támiyinley almaymiz, sonı ń ushın programmali támiyinleniw quramina programmalastiriw sistemalarin da kirgizgenbiz. Olar paydalaniwshiǵa óziniń programmasin jaziwdi yamasa óziniń specifikaliq máselelerin sheshiw ushın arnalǵan programmalardi islep shiǵiw múmkinshiligin beredi. Sonı ń menen birge programmalastiriw sistemasi programmani joqari dárejedegi arnawli tiller jazıw múmkinshiligin beredi. Paydalaniwshiniń ózlestiriwi ańsat bolǵan, bir katarda onı ń qayta islew processin jeńillestiredi. Programmalastiriw sistemasi járdeminde tek ǵana konkret máseleni sheship ǵana qoymastan, óz !PP in dúziwge de boladi.
EEM niń test programmaliq qurallari olar Kompyuterdiń qáteliklerin tabiwda hám lakamuaciyada qollaniladi. Test programmaliq qurallardiń strukturaliq elementlerine júklewshi, operacion sistemanıń modulin basqariwshi funkcional programma, basqariwshi programma, test túrleri hám servis programmalari kiredi.
Disketten operatıv yadqa júklewde oqilatuǵin operacion sistemanıń basqariw modullerin basqariwdi funkcional programmaǵa beredi.
Funkcional programma bolsa programmani júklew hám programmalar hám testlerdi basqariwdi servis programmalardiń funkciyalarin orınlaw ushın xizmet etedi.
Sonı ń ishinde maǵliwmatti displey ekranina shiǵariw, Waqıtti ornatıw, Waqıtti displey ekranina shiǵarip kórsetiw, kursordi jılistiriw, klaviaturadan simvollardi Oqıw , informaciyalardı basip shiǵariw qurilmalarina shiǵariw h. t. b. funkcional programma basqariwdi disketti belgilew hám kopiyalaw servislik programmalarina yamasa basqariwshi programmalarǵa beredi.
Basqariwshi programma barliq testlerdi operatıv yadqa júklewdi, saylanip alinǵan testlerdi bir márte yamasa kóp márte orınlaw i shólkemlestiriwdi, informaciyaliq maǵliwmatlardi jetkeriwdi hám qáteler haqqında xabarlandiriwdi támiynleydi.
Test túrleri EEM konfiguraciyasiniń barliq qurilmalariniń (processordiń, operatıv yadtiń, displeydiń basip shiǵariw qurilmasiniń, klaviaturaniń) processordi baqlaw testine yadqa tuwrilap baylanisiw registrlerdi duris júklew h. t. b. kiredi.
Operatıv yadti baqlaw testinde belgili shablon arqalı berilgen informaciyani esapqa aliw, jazıp kaliw hám salistiriw metodi menen tekseriw, baqlaw ámelge asiriladi.
Klaviaturani baqlaw testinde basilǵan klavishlerdiń kodiniń duris qoyiliwin tekseriwdi óz ishine aladi.
Displeydi baqlaw testi displey adapterin baqlawdi regeniraciya yadin, atribut hám basqa qurilma yadlarin, sonı ń ishinde displeydiń ózinde tekseriwdi óz ishine aladi. Basip shiǵariwshi kurilma testi adapterdi hám qurilmaniń ózin baqlap otiradi.
Testler menen jumıs dialoglar rejiminde alip bariladi.
!meliy programmalar paketi !PP uliwma túrinde - belgili ámeliy programmalarǵa tiyisli bolǵan, bir-biri menen háreketler izbe-izligi arqalı baylanisqan yamasa ǵárezsiz. Biraq talapti óz ishine alatuǵin máselelerdi sheshiw ushın arnalǵan programmalar jiyiliǵi. Bunday máselelerge misal retinde tekstler ústinde islew.
Bul grafikler ekonomikaliq hám injenerlik esaplar statıstikaliq berilgenlerdi jiynaw hám qayta islew, oyinlar h. t. b. Paketke jiynalǵan programmalar ádette paydalaniwshi hám operacion sistema menen birge islewdiń optimal mexanizmine iye boladi. Kóbinese bul birge islesiw uliwma basqariwshi programmalar arqalı ámelge asiriladi. !PP paydalaniwshiǵa disketlerde beriledi hám olardı paydalaniwda basqarilip otiradi.
Kompyuterdegi sistemali basqariw baǵdarlamalarina transliyatorlar (inglizshe «TRANSLATOR» - qaraqalpaqsha «dilmash») hám xizmet etiwshi programmalar jiynaǵi kiredi.
Transliyator, adam qollanatuǵin programmastiriw tilinen Kompyuter túsinetuǵin tildiń ortasinda «dilmashliq» waziypasin atqaradi, yaǵniy programmalardiń programmastiriw tilinen Kompyuter tiline awdaradi. Transliyator interpretator hám kompilyatorǵa bólinedi.
Interpretator programmada keltirilgen kórsetpelerdiń hár qaysisin mashina tiline awdaradi hám ol buyriq Tolıq orinlanǵansha onnan keyingi buyriqti mashina tiline awdarmaydi.
Al, kompiliyator bolsa, programmani toliǵi menen mashina tiline awdaradi jiberilgen qáteler haqqında maǵliwmat beredi hám qáteler bolmasa, onda bul programmani orinlaydi.
Kompyuterde xizmet etetuǵin programmalar orınlaw shiniń programmasin tiykarǵi yadta jaylastiriw, Kompyuterdiń programmalar kitapxanalar basqariw, kóshirme aliw hám usı siyaqli jumıslardi iske asiriwda xizmet etedi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Ózbekstan respublikasi joqari HÁm orta arnawli bilimlendiriw ministrligi qaraqalpaqstan respublikasi KÁsiplik bilimlendiriwdi rawajlandiRİw hám muwapiqlastiRİw basqarmasi
|
