7-MAVZU: Parmalash va teshik yo`nish stanoklari
(The tools, used boring machines)
Reja:
1. Parmalash va teshik kengaytirish stanoklari guruhining umumiy xarakteristikasi.
Stanoklarning asosiy tiplari.
2. Vertikal va radial-parmalash stanoklari.
3. Ko'p
shpindelli, gorizontal-parmalash stanoklari. Agregat stanoklari haqida
tushunchalar.
4. Teshik kengaytirish stanoklari va ularning turlari.
Tayanch so'z va iboralar
1. Parmalash va teshik kengaytirish stanoklari guruhi. 2.
Vertikal-parmalash
stanogi. 3. Radial-parmalash stanogi. 4. Teshik kengaytirish stanoklari.
7.1. Parmalash va teshik kengaytirish stanoklari guruhining umumiy
xarakteristikasi
Umumiy tasnif bo'yicha metall kesuvchi stanoklarning 2-guruhiga parmalash va
teshik kengaytirish stanoklari kiritilgan bo'lib, ular zagotovkalardagi turli o'lcham va
shakldagi teshiklarga ishlov berish uchun moijallangan. Bu guruh stanoklari barcha
metall kesuvchi stanoklarning 20% ga yaqinini tashkil etadi.
Bu guruhga quyidagi tipdagi stanoklar kiradi (4.1-jadval):
4.1-jadval
Tiplari
Stanoklarning nomlari
Modellariga misollar
0
Rezerv
1
Vertikal-parmalash
2H118. 2R135F2
2
Bir shpindelli varim avtomatlar
3
Ko'p shpindelli varim avtomatlar
4
Koordinat-teshik kengaytirish
2A450, 2E450F30
5
Radial-parmalash
2554. 2N55F2
6
Gorizontal-teshik kengaytirish
2620B, 2A620F4-1
7
Olmosli teshik kengaytirish
2706B,2712B
8
Gorizontal-parmalash va markazlovchi
OC-955.OC-901
9
Har xil parmalash va teshik kengaytirish
Parmalash stanoklarida yaxlit materialda bir tomoni berk va ikkala tomoni ochiq
teshiklarni ochish, mavjud teshiklarning diametrini parmalab kattalashtirish
(rassverlivanie), teshiklarni yo'nib kattalashtirish
va pritirka qilish, list ko'rinishidagi
zagotovkalardan disklar qirqib olish,
teshiklarga zenkerlash, zenkovkalash,
razvyortkalash, sekovkalash yordamida qo'shimcha ishlov berish, metchik bilan ichki
rezba-lar ochish va shunga o'xshash ishlar bajariladi.
Universal parmalash stanoklarining quyidagi turlari mavjud:
1)
Stol (yoki verstak) ustiga o'rnatilgan stanoklar — kichik dia-metrli (3, 6,
12 mm gacha) teshiklarga ishlov berish uchun. Model-lari 2D103P, 2P06P, 2D112P,
2M112 va boshqalar. Bu stanoklarning shpindeli yuqori
aylanish chastotalariga ega
(16000 aylg’min gacha) bo'lib, ular priborsozlikda qo'llaniladi.
2)
Vertikal va radial-parmalash stanoklari—diametri 18, 25, 35, 50 va 75 mm
gacha bo'lgan teshiklarga parmalab ishlov beradi.
3)
Ko'p shpindelli parmalash stanoklari, ularning
ish unumdorligi bir
shpindelli stanoklarnikiga qaraganda birmuncha ortiq bo'ladi.
4)
Gorizontal-parmalash
stanoklari—katta
chuqurlikka
ega
bo'lgan
teshiklarga ishlov beradi (L/D>10-12).
5)
Zagotovkalarning yon qismida markaz teshiklarini hosil qilish uchun
mo'ljallangan stanoklar.
Parmalash stanoklarining asosiy o'lehami sifatida
parmalashning eng katta
diametri, shpindel konusining o'lehami va uning eng katta yurish yo'li ko'rsatiladi.
Ixtisoslashtirilgan parmalash stanoklariga agregat stanoklarini kiritish mumkin,
ular maxsus jihozlar (moslamalar, maxsus kesuvchi asboblar va boshqalar)ga ega
bo'lib, odatda ko'p seriyali va keng ko'lamli-oqimli ishlab chiqarishda qo'llaniladi.
Maxsus parmalash stanoklari bir mahsulot turida bir yoki bir necha operatsialarni
bajaradi. Ular odatda boshqa mahsulot turiga qayta moslan-maydi.
