Journal of Advanced Research and Stability
Volume: 03 Issue: 05 | May - 2023 ISSN: 2181-2608
www.sciencebox.uz
178
IQTISODIYOTNI MODERNIZATSIYALASH SHAROITIDA TRANSPORT
INFRATUZILMASI RIVOJLANTIRISH VA TRANSPORT XIZMATLARINING
BOSHQARUV SAMARADORLIGINI OSHIRISH MEXANIZMINI
TAKOMILLASHTIRISH
Tursunov Ozodbek Badalovich
Farg‗ona davlat universiteti o‗qituvchisi 712000, Farg‗ona shahar, Murabbiylar ko‗chasi 19 uy,
ozodbektursunov198812@gmail.com
Annotasiya: mazkur maqolada iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida transport
infratuzilmasini rivojlantirish va transport xizmatlarini boshqarishning zamonaviy usullari
transporti faoliyati va transport tizimini samarali boshqarish, ushbu jarayondagi muammolarni
hal etish maqsadida rivojlangan mamlakatlarning logistika ko‘rsatkichlari indeksi, transport
infratuzilmasini boshqarishda zamonaviy usullarni tahlil qilish, qiyoslash, analiz, sintez usullari
orqali ular faoliyatini rivojlantirish yo‘nalishlari bo‘yicha takliflar berilgan.
Kalit so‘zlar: modernizatsiyalash, transport infratuzilmasi, transport tizimi, infratuzilma, logistik
injiniring, murakkab tashkiliy-texnik ob’ekt, raqamli logistika.
Kirish
So‗nggi yillarda mamlakatimizda transport va transport kommunikatsiyalari sohasini
rivojlantirish, tashishlarning yuqori darajadagi xavfsizligini ta‘minlash, transport sohasidagi
boshqaruv
tizimini takomillashtirish, soha uchun malakali mutaxassislarni tayyorlashga
yo‗naltirilgan keng ko‗lamli chora-tadbirlar amalga oshirildi. Iqtisodiyotni rivojlantirishning
zamonaviy tendensiyalari va amalga oshirilayotgan islohotlar
respublikaning geografik
joylashuvini inobatga olgan holda transport xizmatlarining sifatliligi va ommabopligini
ta‘minlashga yo‗naltirilgan yagona transport siyosatini shakllantirish va amalga oshirish, sohani
boshqarishning zamonaviy texnologiyalari va intellektual tizimlarini joriy etishda alohida
ahamiyatga ega ekanligini ko‗rsatmoqda.
Jahonda yuz berayotgan globallashuv jarayonlarida transport infratuzilmasining ahamiyati tobora
ortib bormoqda. Mazkur soha faoliyatini takomillashtirish vazifalari Jahon transport va logistika
tizimi (The global transport and logistic system) tomonidan amalga oshiriladi.
Jahon banki
guruhi ma‘lumotlariga ko‗ra, jahon transport xizmatlarining YaIM tarkibidagi miqdori 4,2 trln.
AQSh dollari (6,8%) hajmida baholanib, yiliga 110 mlrd. tonna yuk va 1 trln. dan ortiq
yo‗lovchilar
tashilgan, transport infratuzilmasida band bo‗lgan xodimlar soni 100 mln. kishini
tashkil etadi.
O‗zbekiston va xorijiy bozorlarga mahsulotlarning erkin kirishini ta‘minlovchi transport
markazlari (TLM) va komplekslaridan iborat zamonaviy transport infratuzilmasining
yaratilish
va amal qilish masalalari O‗zbekiston transport kompleksi, avvalo, temir yo‗l kompleksining
zamonaviy rivojlanish bosqichi uchun muhim masalalarga aylanmoqda.
Ushbu iqtisodiy islohotlar mamlakatimizda ―2017-2021 yillarda O‗zbekiston Respublikasini
rivojlantirishning beshta ustuvor yo‗nalishlari bo‗yicha Harakatlar strategiyasi‖ning
uchinchi,
―Iqtisodiyotni rivojlantirish va liberallashtirishning ustuvor yo‗nalishlari‖ bandida tarkibiy