• (qat`iy bo`lmagan tengsizlik belgisi).
  • (foiz belgisi).
  • (saqlovchi belgisi).
  • (kesishma belgisi).
  • ˂ ˃ (taqqoslash belgilari)




    Download 202 Kb.
    bet17/37
    Sana22.07.2021
    Hajmi202 Kb.
    #15495
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   37
    ˂ ˃ (taqqoslash belgilari).

    Ingliz astranomi, matematigi, etnografi va tarjimoni Tomos Garriot (1560-1621) birinchi bo`lib, “˃”,”˂” belgilarini kiritgan. Bu belgilar birinchi marta uning 1631-yilda bosilib chiqqan “Analitik san`at tajribasi” nomli kitobida uchraydi. Uning fikricha, agar ikkita narsa teng bo`lmasa, tenglik belgisidagi kesmalar parallel emas, ular kesishadi: kesishish o`ngdan (˃) yoki chapdan (˂) bo`lishi mumkin. Birinchi holda tengsizlik “Katta”, ikkinchisida esa “Kichik”ni belgilaydi. Undan oldin esa bu belgilarni o`rniga katta, kichik so`zlari ishlatilgan.


    ≤ ≥ (qat`iy bo`lmagan tengsizlik belgisi).

    Qat`iy bo`lmagan tengsizlik belgilarini 1734-yilda fransuz matematigi Per Buge (1698-1758) tomonidan ˃=, ˂= shakllarda kiritilgan. Taqqoslash belgisini 1670- yilda Vallis taklif qilgan. Boshida taqqoslash belgisining ostidagi chiziq taqqoslashning ustida bo`lgan.


    ٪ (foiz belgisi).

    Foiz simvolini 17-asrning o`rtalarida bir nechta joyda paydo bo`lganligi sabab uning kelib chiqishi bizga ma`lum emas.


    (Cheksizlik belgisi).

    Cheksiz simvolini Vallis o`ylab topgan va bu 1655-yilda keng ommaga taqdim etilgan. Birinchi marotaba ingliz matematigi Djon Vallisning “Konus kesimlari” asarida uchraydi.


    (saqlovchi belgisi).

    Matematik mantiqning simvollari 19-asrning oxirlarida yaxshi ishlab chiqilgan edi. ”saqlovchi” va “o`zida saqlaydi” simvollarini 1890-yilda nemis mantiqshunosi Ernst Shryeoder yaratgan. Bu simvollardan tashqari ularning quyidagicha ham ishlatish mumkin. Masalan: BﬤA A B bilan bir xil ma`noni anglatadi.


    (kesishma belgisi).

    “∩” kesishma belgisining muallifi italiyalik Djuzeppe Peanodir. Kesishma belgisi birinchi marotaba matematikada 1888-yilda ishlatgan.




    Download 202 Kb.
    1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   37




    Download 202 Kb.