KIRISH. Mobil operatsion tizimlar
Mobil qurilmalarning sifati asosan apparat xarakteristikalariga bog’liq bo’lsa,
ulardan foydalanish qulayligi ko’p jihatdan mobil operatsion tizimlarga (OT) bog’liq.
Mobil operatsion tizimlarni quyidagi alomatlari bo’yicha tasniflash mumkin (1-
rasm):
- operatsion tizim ochiqligi;
- axborotni himoyalash vositalarining mavjudligi (AHV);
- axborotni kriptografik himoyalash vositalarining mavjudligi (AKHV);
- oxirgi qurilmalar turi.
Quyida mobil qurilmalar uchun keng tarqalgan operatsion tizimlar ko’rilgan.
Symbian OS. Ushbu operatsion tizim Nokia firmasining
madadi tufayli eng
ommabop hisoblanar edi. Ushbu tizim o’lchamining
kichikligi,
hamda grafika
interfeysining va tizim yadrosining bir-biridan ajratilganligi ham muhim rol o’ynadi. Bu
uning turli mobil qurilmalariga osongina o’rnatilishiga imkon berdi. Keyinroq ko’p
vazifalik qo’shilgan.
Har bir mutaxassis apparat platforma cheklovlariga bog’liq holda o’zining
operatsion tizim versiyasini yaratar edi. Har bir versiya o’ziga xos
xususiyatlarga ega
bo’lib, har bir versiya uchun o’zining ilovalarini ishlab chiqish lozim edi. Bu noqulaylik
edi.
Shu sababli Windows Mobile, Android va iPhone
operatsion tizimlari paydo
bo’lganidan keyin Symbian operatsion tizim o’zining ommaviyligini yo’qotdi. Hozirda
faqat Nokia kompaniyasi ushbu operatsion tizimdan o’zining
smartfonlari uchun
foydalanadi.
1-rasm. Mobil operatsion tizimlarning tasnifi
Symbian operatsion tizim afzalliklari:
- xotiraga va prosessorga
talablarning pastligi;
- ishlatilmaydigan xotirani bo’shatish funksiyasi;
- barqarorlik;
- ushbu platforma uchun viruslar sonining kamligi;
- tezdan yangi versiya paydo bo’ladi va
barqarorlik tiklanadi;
- dasturlarning katta soni.
Symbian operatsion tizim kamchiliklari:
- shaxsiy kompyuter bilan ulanish uchun qo’shimcha dastur o’rnatilishi lozim;
- eski va yangi versiyalar uchun dasturlarning nomuvofiqligi.
