O’QUV MATERIALLAR
6
1-modul.
1-mavzu. Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari faniga kirish. Axborot
kommunikatsion texnologiyalarini tashkil etuvchi komponentalari.
Reja:
1. Texnik tizimlarda AKTning asosiy vazifalari.
2. O’zbekistonda AKT sohasini rivojlantirishdagi davlat siyosatining asosiy yo’nalishlari, amaldagi
qonunlar, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining farmonlari
va Vazirlar Mahkamasining
qarorlari.
3. Respublikada kompyuterlashtirishni va AKTni rivojlantirish dasturi va undagi vazifalar va
boshqaruvdagi roli.
4. AKT soxasini texnik yo’nalishlarida tadbiq etish tamoillari.
5. Kompyuter tizimlari texnik vositalarini yaratishning asosiy yo’nalishlari va rivojlanishining
zamonaviy tendentsiyalari.
6. Tizimli va amaliy dasturiy ta’minotning rivojlanish tendentsiyalari.
7. Texnik tizimlarda boshqarish uchun zamonaviy texnologiyalarni qo’llash.
Tayanch so’z va iboralar: kopmyuter tizimlari, texnik tizimlar, tizimli dasturiy ta’minot, amaliy
dasturiy ta’minot, multimedia, drayver. axborot, axborot texnologiyalari, axborotlashtirish, axborot
kommunikatsion
texnologiyalar, electron hujjat, AKT.
1. Texnik tizimlarda AKTning asosiy vazifalari.
Axborot ustida kerakli amallarni bajarish borasida tashkil qilingan jarayon axborot
texnologiyasi deb ataladi.
Axborot texnologiyasi – axborotni to’plash, saqlash, izlash, unga ishlov
berish va uni tarqatish uchun
foydalaniladigan jami uslublar, qurilmalar, usullar va jarayonlar.
Multmediya va Internet texnologiyalarining paydo bo’lishi va keng tarqalishi AT ni muloqot,
tarbiya, jahon xamjamiyatiga kirib borish vositasida ishlatish imkonini beradi. Axborot
texnologiyalarining shaxsiyat rivoji, kasbiy o’zbelgilash va “oyoqqa turish”dagi
ahamiyati yaqqol
sezilib turibdi. Multmediyali texnik vositalarga ega bo’lgan kompyuterlar video va audio
axborotlarning didaktik imkoniyatlaridan foydalana oladi. Gipermatn tizimlari yordamida matnning
o’zida murojaatlarni tashkil qilsa bo’ladi, bu esa kalit so’zlar yordamida kerakli ma’lumotlarni
izlashni osonlashtiradi. Gipermediya tizimlari faqat matnni emas,
balki tasvirni, raqamlashtirilgan
tovushni, rasmlarni, multfilm va videofilmlarni o’zaro bog’lash imkonini beradi.Bunday tizimlardan
foydalanish elektron qo’llanmalari, spravochniklarni,
kitoblarni, ensiklopediyalarni yaratish va
kompakt disklar yordamida tarqatish imkonini beradi.
Ta’limni axborotlashtirish deganda o’quvchilarga ma’lumotlar bazalaridagi,
bilimlar
bazalaridagi, elekton spravochniklar, arxivlar va ensiklopediyalardagi ma’lumotlardan erkin
foydalanish imkoniyatlarini taqdim etish tushuniladi.
Bu terminalogiyaga mos xolda ta’limda axborot texnologiyalari (TAT) o’quv jarayonini amalga
oshirishda ishlatiladigan elektron vositalar va ularni ishlatish usullarining yig’indisi
sifatida
ta’riflasa buladi. TATda qo’llaniladigan Elektron vositalar tarkibiga metodik qo’llanmalarida
ko’rsatiladigan apparat, dasturiy va axborot komponentlari kiradi.