6-MA`RUZA
ROSTLAGICHLARNING SINFLANISHI. ROSTLASH USULLARI.
1.
Avtomatik rostlagichlar haqida tushuncha
Avtomatik
rostlagichlar
sanoatning
turli
soxalarida
texnologik
jarayenlarni
avtomatlashtirishda keng ishlatiladigan texnikaviy vositalar hisoblanadi. Rostlagichlarni
klassifikatsiyalash rostlanuvchi miqdorning turi, rostlagichning ish usuli, ishlatiladigan
energiya turi, ijro etuvchi mexanizmning rostlovchi organiga ko`rsatiladigan ta’sirning
harakteri, rostlagich ishining tavsifnomasi (rostlash qonuni) kabi xususiyatlarga asoslanadi.
Rostlanuvchi miqdorning turiga ko`ra rostlagichlar qiyidagilarga bo`linadi: bosim, sarf,
sath, namlik va kabi rostlagichlar. Ishlash usuliga ko`ra bevosita va bilvosita ta’sir qiluvchi
rostlagichlar mavjud.
Ijro etuvchi mexanizmning rostlovchi organini ishga tushirish uchun rostlanuvchi ob’ektdan
olingan energiyaning uzi bilan ishlovchi rostlagichlar bevosita ta’sir qiluvchi rostlagich deb
ataladi.
Agar ijro etuvchi mexanizmning rostlovchi organini ishga tushirish uchun qo`shimcha energiya
kerak bo`lsa, bilvosita ta’sir qiluvchi rostlagichlar ishlatiladi.
Foydalaniladigan energiya turiga ko`ra rostlagichlar elektr, pnevmatik, gidravlik va
aralash (elektr-pnevmatik, pnevmo-gidravlik va hokazo) rostlagichlarga bo`linadi.
Ijro etuvchi mexanizmning rostlovchi organiga ko`rsatiladigan ta’sirning harakteri
jixatidan rostlagichlar uzlukli va uzluksiz ishlovchi bo`ladi.
Uzlukli ishlovchi rostlagichlarda ijro etuvchi mexanizmning
faqat rostlovchi organi
rostlanuvchi miqdorning uzluksiz muayyan qiymatida harakat qiladi.
Rostlanuvchi miqdorning o`zgarishi va rostlovchi ta’sir urtasidagi bog’lanish (yeki ijro