Qisqa xulosalar Tor ma’noda marketing dasturi (biznes reja) hujjat bo‘lib, korxonaning
bozorda aniq faoliyat ko‘rsatish tamoyilini ifodalaydi. Marketing dasturi
kengroq ma’noda esa, korxona imkoniyatlarini bozor talablariga
moslashtirishga yo‘naltirilgan tahlil, rejalashtirish va nazorat qilish jarayoni
deb qaraladi. Marketing dasturlari qisqa muddatli(bir yilgacha), o‘rta
muddatli (5 yilgacha) va uzoq muddatli (10 yilgacha va undan ko‘proq)
bo‘ladi. Ular umumiy shaklda yoki korxonaning maxsus faoliyatlariga
mo‘ljallangan bo‘lishi mumkin.
Marketing dasturi bu korxonaning umumxo‘jalik faoliyatini direktiv
rejasini tuzish uchun strategik tavsiyanomadir va yuqori boshqarish bo‘g‘ini
uchun qaror qabul qilishni asosidir.
Xuddi shunday dasturni namunaviy tuzilishi quyidagi bo‘limlarni o‘z
ichiga oladi:
maqsadli bozor (segment)ni rivojlanishini bashorat qilish;
maqsadli bozorga nisbatan firmaning umumiy strategiyasi;
tovar siyosati;
kommunikatsiya siyosati;
sotish siyosati;
narx siyosati;
marketing
kompleksini
amalga
oshirish
uchun xarajatlarni
moliyalashtirish manbalari va budjet;
dasturning amalga oshirilishini nazorat qilish.
Nazorat va mulohaza uchun savollar
1.
Marketing dasturi deganda nimani tushunasiz?
2.
Marketing dasturini ishlab chiqish ketma-ketligi nimadan iborat?
3.
Marketing rejasini asosiy bo‘limlarini mazmuni nimadan iborat?
4.
Marketing dasturini qanday turlarini bilasiz?
5.
Maqsadli dastur deganda nimani tushunasiz?
6.
Boston - konsalting guruhi matritsasi mazmunini izohlab bering.
78
7.
Marketing dasturini kommunikatsiya siyosati bo‘limida nimalarga
e’tibor qaratilgan?
8.
Marketing rejasi va marketing dasturi o‘rtasidagi farq nimadan
iborat?