|
01 iy o'quvyurllariga kiruvchilar, akademik litsey va kasb-hunar kollejlari hamda umumiy
Pdf ko'rish
|
| bet | 167/189 | | Sana | 16.12.2023 | | Hajmi | 8,32 Mb. | | #120491 |
Bog'liq zsnu70eei3bIZoN8cMUU (1)Yer resurslari.
Insoniyatning yer bilan ta’min-
langanlik darajasi jahon yer fondi bilan ifodalanadi.
Jahon yer fondining ll% i (450 m ing ga) eng qimmatli
ishlov beriladigan yerlar, 23%i (310 m ing ga) o'tloq va
yaylovlar, 30%ini (4000 ming ga) o'rm on va butazorlar,
2%i (450 m ing) aholi punktlari, sanoat va transport
egallagan yerlar, 34%ini (4400 m ing ga) kamunum va
unumsiz yerlar tashkil qiladi. Yer fondining tarkibi doimo
ikki yo'nalishda o'zgarib boradi.
Quruqlikning suv
resurslari.
Chuchuk suv
muammosi.
Chuchuk suv resurslari gidrosferaning
2,5%ini tashkil qiladi, uning asosiy qismi Antarktida,
Grenlandiya, A rktika va tog' m uzliklaridan to'yingan.
Insoniyatning chuchuk suvga bo'lgan ehtiyojini daryo
suvlari ta’minlaydi, uning hajmi esa 47 m ing km 3.
279
Biologik resurslar
o'sim liklar va hayvonlardan
iborat. 0 ‘sim lik resurslarining m adaniy va yovvoyi
turlari bor. M adaniy o'sim liklarning 6000dan ortiq turi
mavjud.
Jahon o‘rmon resurslari ikkita ko‘rsatkich bilan
ifodalanadi: egallagan maydoni (4 mlrd.ga) va yog'och
zaxirasi bilan (350 mlrd. m 2). Jahon o'rm on resurslari
ikkita m intaqani hosil qiladi:
— shimoliy o'rm on mintaqasi m o'tadil va qisman
subtropik iqlim m intaqasida joylashgan (AQSh, Kanada,
Finlyandiya, Shvetsiya, Rossiya);
— janubiy o'rm onlar m intaqasi tropik va ekvatorial
iqlim m intaqalarida joylashgan.
9.4. Dunyo okeani. Iqlimiy, kosm ik, biologik
va rekreatsion resurslari
Dunyo okeani resurslari dengiz suvi, mineral va
biologik turlardan iborat.
D engiz suvining hajmi 1338 mln. km 3 yoki gidro
sferaning 96,5%ini tashkil qiladi. Undan tu z ajratib
olinadi ham da uning tarkibida 75 xil kimyoviy element
mavjud.
Dunyo okeani tubi m ineral resurslarga ham boy (neft,
gaz, rudalar). M aterik sayozligida joylashgan neft va gaz
zaxiralari jahon zaxirasining 50%ini tashkil qiladi.
Dunyo okeani energetika resurslari to'lqinlar va
qalqish energiyasidan iborat. Bunday GESlar Rossiya,
2 8 0
Fransiya, Kanada, Buyuk Britaniya, Avstraliya, Argentina
va AQShda qurilgan. Biologik resurslar suvda yashovchi
hayvon va o'sim liklardan iborat.
|
| |
