ILOVALAR D unyo a h o lisin in g m a te r ik la r b o 'y ic h a ta q s im la n is h i (2008-yil) T \r

M a t e r i k l a r h a q i d a q i s q a c h a m a ’l u m o t l a r
M a te rik la r
M a y d o n i, 
m ln . kv.km
B a la n d lig i, m
0 ‘r t a c h a
M a k sim a l
M in im a l
Yevrosiyo
54
830
8848
Jamalungma
-395 
0 ‘lik dengiz
Afrika
30
750
5895
Kilimanjaro
-153 
Assal botig*
Shimoliy Amerika
24
720
6194 Mak- 
Kinli
-86 
Ajal vodiysi
Janubiy Amerika
18
580
6960
Akonkagua
-42
Salinas-Chikas
Avstraliya
9
(Okeaniya
bilan)
360
2238
Kostyushko
-16
Eyr Nord
Antarktida
14
2040 (muz 
qoplami bilan)
5140 Vinson
-2555 
Bentli cho'kmasi

O k e a n l a r h a q i d a q i s q a c h a m a 'l u m o t l a r
O k e a n la r
M a y d o n i
C h u q u rlig i, m
C h o 'k m a n in g
nom i
m ln . kv. k m
%
o 'r t a c h a
T inch
180
50
4 0 0 0
11022
M ariana
A tla n tik a
92
25
3 6 0 0
9218
P u e r to - R ik o
H in d
76
21
3 8 0 0
7729
Y ava (Z o n d )
S h im o liy
M u z
15
4
1220
5527
G re n la n d iy a
d e n g iz i

M a t e r i k l a r n i n g y i r i k k o ‘l l a r i
M a t e r i k l a r
KoM ning n o m i
M a y d o n i, k v /k m
E n g c h u q u r jo y i, m
Y evrosiyo
Baykal
31500
1620
Balxash
18300
26
Ladoga
17700
230
Issiqko‘1
6300
702
A frik a
V iktoriya
68000
80
Tanganika
32900
1435
N yasa
30800
706
Shim oliy A m erik a
Yuqori
82414
393
Guron
59600
229
M ichigan
58100
281
Eyr
25740
62
Ontario
19500
237
K atta ayiq
30000
137
Janubiy A m erik a
Titikaka
8300
304
M arakaybo
20000
250
A vstraliya
Eyr
15000
—

M a t e r i k l a r n i n g e n g y i r i k d a r y o l a r i
M a t e r i k la r
D a r y o n i n g n o m i
U z u n li g i, k m
H a v z a s in in g  
m a y d o n i, m in g  
k v . k m
O 'r t a c h a y i l l i k  
s u v s a r f i , m Y se k
Yevrosiyo
Dunay
2850
817
6430
Yanzi
5530
1726
22000
X uanxe
4845
745
1500
M ekong
4500
810
12000
Lena
4400
2490
17000
Ob
3676
2930
12400
Yenisey
4130
2600
19800
A m ur
4440
1143
10900
Volga
3700
1380
8150
Am udaryo
1437
199
2540
A frika
Nil
6671
2870
2600
Kongo
4700
3700
40000
N iger
4160
2000
12000
Shim oliy A m erika
M issisipi 
M issuri 
irm og'i bilan
6420
3268
19000
Yukon
3700
855
2000
M akenzi
1600
1750
15000
Janubiy A m erika
A m azonka
6400
7080
120000
Parana
4700
4250
14880
A vstraliya
M urrey 
D a rlin g
irm o g ‘i b ila n
3490
1 1 6 0
270

0 ‘z b e k i s t o n d a g i y i r i k k a n a l l a r
K a n a lla r nom i
F o y d a la n ish g a
to p s h ir ilg a n y ili
Q aysi d a r y o d a n
suv o lin ish i
U z u n lig i, k m
S u v s a rf i, 
m ’/se k .
T o shkcnt
1940
C hirchiq
62
87
D alv arzin
1932/1950
S irdaryo
15
65
Ja n u b iy M irzach o ‘1
1985
S irdaryo
220
310
Ja n u b iy F arg ‘ona
1940/1985
S hahrixon
162
63
K a tta F arg 'o n a
1939/1970
Q o rad ary o
204
200
S h im o liy F arg'ona
1960/1967
N orin
142
105
K a tta A ndijon
1970
N orin
91
110
K a tta N am an g an
1974
N orin
110
60
D a rg 'o m
1975
Z arafshon
93
150
N a rp a y
1931/1974
Z arafshon
95
75
E sk i A n g o r
1972
Z arafshon
120
130
A m u -B u x o ro
1965
A m udaryo
364,8
350
m a sh in a kanali
A m u -Z an g
—
A m udaryo
60
130
m a g istra l kanali
1972/1987
Q ilich n iy o zb o y
1942/1973
A m udaryo
56
120
H azo rb o 
1935/1976
To'polon
23,5
110
Q u m q  r o n
1932
Surxondaryo
76
27
Z an g
1967
A m udaryo
90
86

O ‘z b e k i s t o n n i n g y i r i k s u v o m b o r l a r i
Nomi
Q aysi daryoga 
qurilgan
M ay­
doni,
km2
Suv
hajmi,
m 3
Chuqurligi, m
o'rtacha
eng chuqur 
joyi
T uyam o'yin
A m u d a ry o
650
7800
9,2
38,0
Q uyim ozor
A m u d a ry o
17,8
320
18,8
33,0
To‘dak o ‘l
A m u d a ry o
162
1200
3,9
12,0
K attaq o ‘rg ‘on
Z ara fsh o n
84,5
825,5
10,1
6,3
T allim arjon
A m u d a ry o
77,35
1525
19,8
40,0
Janubiy S urxon
S u rx o n d a ry o
65,0
800
9,9
27
A ndijon
Q o ra d a ry o
55,5
1900
29,2
100
C h im q o 'rg 'o n
Q a sh q a d a ry o
49,2
500
9,8
28,4
C horvoq
C h a tq o l, Piskom
40,3
1990
50
148,0
Tuyabo‘g*iz
O h an g aro n ,
20
250
11,2
31,5
C h irc h iq
Jizzax
Z a rafsh o n
13,75
100
5,9
16,4
P ach k am ar
O 'ra d a ry o
12,4
260
19,5
34,1
U chqizil
Z a n g k an ali
10,8
160
16,0
40,3
K arkidon
Isfay ra m so y
9,5
218
22,9
66,0
K osonsoy
K o so n so y
8
165
21
53,5
O hangaron
O h an g aro n
5,2
206
—
66

0 ‘z b e k isto n tog* tiz m a la r i va u la r n in g eng 
b a la n d ch o ‘q q ila r i
N om i
Jo y la sh g a n
o‘rn i
E n g b a la n d
n u q ta s i
O k e a n sa th id a n
b a la n d lik
n u q ta s i, m
H isor
O lay tizm asid a
H azrat Sulton
4643
Talas
O latog'i
G 'arbiy
T yan-shanda
M anas
4488
B oysuntov
O lay tizm asida
X o'jaipiryox
4425
Piskom
G 'arbiy
T yan-shanda
B cshtor
4299
Ugom
G 'arb iy
T yan-shanda
Sayram
4229
Turkiston
O lay tizm asida
Shavkertov
4029
Q uram a
G 'arbiy
T yan-shanda
Boboiyob
3769
Q iziln u ra
G 'arbiy
Tyan-Shanda
Q izilnura
3267
Chatqol
G 'arbiy
Tyan-shanda
K atta
Chim gan
3309
Q orjontov
G 'arb iy
T yan-shanda
M ingbuloq
2834
Bobotog1
O lay tizm asida
Zarkosa
2289
N urota tog'i
O lay tizm asida
H ayotboshi
2169
Tomditov
O lay tizm asida
O qtov
922
Q uljuqtov
O lay tizm asida
Q uljuqtov
785
B o‘kantov
O lay tizm asida
Irlir
764
Sulton U vays
A m udaryo
etagida
A chchitov
473
318

M U N D A R I J A
I bo'lim
Kirish......................................................................................... 3
I. Yer haqida umumiy ma’lumotlar........................................... 5
II. Geografik xaritalar va ular bilan ishlash............................13
III. Yerning tosh qobig'i — litosfera, relyef haqida 
tushuncha........................................................................... 18
IV. Yerning suv qobig’i — gidrosfera..................................... 28
V. Yerning havo qobig’i — atmosfera.....................................35
VI. Yerning hayot qobig’i — biosfera. Geografik qobiq, tabiat 
komplekslari, tabiat zonalligi............................................39
VII. Litosfera va Yer yuzasining tuzilishi.............................. 50
VIII. Gidrosfera va uning Yerdagi hayot uchun
ahamiyati............................................................................54
IX. Atmosfera va iqlim.............................................................57
X. Tabiat kompleksi va zonalligi............................................. 64
XI. Dunyo okeani.....................................................................70
XII. Atlantika okeani. Geografik o’rni. Tekshirilish tarixi... 76
XIII. Hind okeani.....................................................................85
XIV. Shimoliy muz okeani...................................................... 90
XV. Materiklar tabiiy geografiyasi......................................... 95
XVI. Antarktida..................................................................... 109
XVII. Avstraliya..................................................................... 112
VIII. Okeaniya.....................................................................121
XIX. Janubiy amerika............................................................125
XX. Shimoliy amerika........................................................... 131
XXI. Yevrosiyo....................................................................... 143
II bo’lim
I. O’rta Osiyo tabiiy geografiyasi ......................................... 162
II. Iqtisodiy va ijtimoiy geografiya asoslari..........................216
319

III. 0 ‘zbekiston iqtisodiy geografiyasi................................. 240
IV. Iqtisodiy rayonlari........................................................... 247
V. Quyi Amudaryo iqtisodiy rayoni..................................... 270
VI. Qoraqalpog‘iston respublikasi........................................272
VII. Xorazm viloyati .................................................... 274
VIII. Navoiy viloyati............................................................. 275
IX. Jahonning umumiy tavsifi.............................................. 276
Ilovalar.................................................................................... 311
Ma 'lumotnoma nashri
G E O G R A F IY A

Download 8,32 Mb.