• DARS. TASVIRLARNI KADRLASH VA ULARDA SHAKLALMASHTIRISH AMALLARINI BAJARISH
  • DARS. NAZORATISHI Quyidagi berilgan variantlardan nazorat ishlarini o‘tkazishda foydalanish tavsiya etiladi. variant
  • DARS. PHOTOSHOPDA QATLAMLAR VA ULARDAN FOYDALANISH
    		•

    0‘rta ta’lim muassasalarining 11-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun darslik




    Download 2,49 Mb.
    bet5/9
    Sana26.06.2024
    Hajmi2,49 Mb.
    #265720
    1   2   3   4   5   6   7   8   9
    Bog'liq
    INFORMATIKA VA AXBOROT

    Qf ' (Zf : у | |т[ [ | | Образец со всех слоев |_ Усилить автоматически

    О

    Ш ноутбук асер-1620 sehrli tayoqcha.psd @ 33,3% (RGB/8) — 1=1 х

    | и







    в. л

    ■ Сл Инструмент "Быстрое выделение" VV ч Инструмент "Волшебная палочка" W 1




    Sehrli tayoqchani tanlash uchun klaviaturada Ctrl+W qo‘shtugmasini bo- sish ham mumkin. Tayoqchani o‘rdakcha rasmidagi fon rangidagi biror nuq­taga olib kelib, sichqonchaning chap tugmasini bosamiz.


    Agar fonni emas, noutbukning o‘zini ajratib olish kerak bo‘lsa, asosiy menyuning Выделение (Ajratish) bo‘limidagi Инверсия (Teskarisi) buy- rug‘i beriladi yoki unga mos Ctrl+Shifit+I qo‘shtugmasi bosiladi.


    Bit rasmdagi fon bir xil bo‘lgani uchun ham fonni ajratib olish oson bo‘ldi. Odatda, rasmdagi fon bir-biriga yaqin bo‘lgan turli ranglardan ibo- rat bo‘ladi. Yaqin ranglardan qanchasini ajratib olishni parametrlar satrida ko‘rsatish mumkin. Oldingi sahifadagi rasmda 30 soni turgan maydonchada bu parametr qiymati ko‘rsatiladi. Bu qiymat kattalashsa, ajratib olinadigan ranglar soni ham ortadi.
    Bu parametmi kattalashtirgandan ko‘ra, fonni bir necha joyini tanlab ajra­tish yaxshiroq natija beradi. Bunda fonning keyingi nuqtasini tanlashda Shift tugmasi bosib turilsa, ajratib olingan bo‘lak oldingisi bilan birlashtiriladi.
    Quyidagi rasmda fonni sehrli tayoqcha bilan ajratib olsak, o‘ng tomonda- gi bulut va daraxtlar oldidagi fonning bir qismi ajralmay qoladi. Ulami ham ajratib olish uchun Shift tugmasini bosib turib, qolib ketgan sohalami sehrli tayoqchani bu sohalar ustida bosib, qo‘shib olamiz:
    Быстрое выделение (Tezkor ajratish) uskunasi ham shunga o‘xshash tarzda ishlaydi. Lekin unda soha qadamma-qadam tanlab boriladi. Bunda navbatdagi tugmani bosib tanlash o‘miga, sichqonchani chap tugmasini bo­sib turib sudrash bilan kattaroq sohani qo‘shib olish mumkin.
    YODDA SAQLANG!
    Sehrli tayoqcha bilan tasvir fonini ajratib olish qulay.
    SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

    1. Magnitli arqondan qanday foydalaniladi?




    1. Sehrli tayoqchaning ishlash tamoyilini tushuntirib bering.

    2. Tezkor ajratish uskunasi qanday ishlaydi?

    3. Pasport uchun tushgan fotosuratingizni yuklang. Магнитное лассо (Magnitli arqon) uskunasi bilan rasmingizni fondan ajratib oling. Ajratmani inversiyalab fonni ajrating va uni o‘chirib tashlang.

    4. Oldingi mashqdagi topshiriqni Волшебная палочка (Sehrli tayoqcha) uskunasi yordamida bajaring.

    UYGAVAZIFA
    Magnitli arqonning tugun nuqtalariga yangilarini qo‘shish, eskilarini olib tashlash va inversiya amalini bajarishni mashq qiling.


    1. №
      DARS. TASVIRLARNI KADRLASH VA ULARDA SHAKLALMASHTIRISH AMALLARINI BAJARISH

    Fotosuratlami olishda ko‘pincha kamchilikka yo‘l qo‘yiladi. Jumladan, kadrga ortiqcha narsalar ham tushib qoladi va ulami kadrdan olib tashlashga to‘g‘ri keladi. Bunda fotosuratning chet tomonlarini qirqib tashlash kerak. Bu amalni bajarish uchim PhotoShopda maxsus uskuna bor. Uning nomi ramka bo‘lib, uni klaviaturadagi C harfini yoki uskunalar panelidagi Щ tugmani bosib faollashtirish mumkin.
    PhotoShopning ishchi sohasidagi tasviming kesib olinadigan qismining bir uchiga sichqonchani olib kelib, chap tugmasini bosamiz va uni qo‘yib yubormay qarama-qarshi uchiga qarab sichqonchani yuritamiz. Sichqoncha- ning tugmasini qo‘yib yuborishimiz bilan tasviming bo‘lagi kesib olinadi va unda ramka pay do bo‘ladi.
    Ramkaning to‘rt tomoni va to‘rtta burchagidagi markerlardan zaruri- ni sichqoncha bilan sudrab, ramkaning o‘lchamlarini o‘zgartirish mumkin. Kerak bo‘Isa, ramkani markazi atrofida burishimiz mumkin. Buning uchun sichqonchani ramkaning biror burchagiga tashqi tomondan yaqinlashtiramiz. Sichqoncha kursori aylana yoyi ko‘rinishiga kelgach, chap tugmasini bosib turib, ramkani buramiz. Bu amalni quyidagi qizaloq surati ustida bajaramiz:



    Bolalami suratga olish qiyin ishligini hamma biladi. Bu suratda ham bir qator kamchiliklar bor. Qizaloq suratning bir tomoniga o‘tib qolgan va u boshini qiyshaytirib olgan. Yana bir kamchilik, yorug‘lik qizaloqqa o‘ng tomondan tushayapti, natijada uning chap yuzi o‘ng yuzidan ko‘ra to‘qroq chiqqan. Bu uning kiyimida yaqqol ko‘zga tashlanib turibdi.


    Qizaloqning yuzini ramka bilan ajratib olamiz. Ramkani soat miliga tes- kari yo‘nalishda biroz buramiz. Ramkaning o‘lchamlarini yana to‘g‘rilab olamiz. Enter tugmasini bosib, o‘zgarishlami amalga oshiramiz.
    Fotosuratlarda uchraydigan kamchiliklardan yana bin bu suratga olish nuqtasining noto‘g‘ri tanlanishidir. Natijada suratga olinayotgan obyekt ro‘paradan emas, balki chap, o‘ng, past yoki yuqoridan suratga olinib qo- ladi. Suratga olish nuqtasidan tasviming ko‘rinishi uning perspektivasi deb ataladi. Quyidagi rasmda ko‘p qavatli bino yerdan turib suratga olinganligi ko‘rinib turibdi. Uni qo‘shni binodan turib suratga olingan ko‘rinishga kelti- rish mumkin.


    Buning uchun PhotoShopdagi ЬСадрирование перспективы (Perspekti- vani o‘zgartirib kadrlash) uskunasidan foydalanish mumkin. Uni chaqirish

    uchun klaviaturadagi bosh lotin harfi C ni (Shift+C) bir necha marta bosa- miz. Yoki uskunalar panelidagi ramka uskunasining ustiga sichqonchani olib kelib, o‘ng tugmasini bosamiz. Hosil bo‘lgan ro‘yxatdagi ikkinchi uskunani tanlaymiz. Uning tugmasi Q ko‘rinishda bo’ladi.


    Dastlab suratni to‘liq tanlab olamiz. Buning uchun sichqonchani surat- ning bir burchagiga olib kelib, chap tugmasini bosamiz. Sichqonchani qa- rama-qarshi burchakkacha sudrab boramiz va tugmani qo‘yib yuboramiz. Surat ustida to‘r paydo bo‘ladi. Yuqori burchaklardagi markerlami gorizontal yo‘nalishda surib, to‘ming vertikal chiziqlari bino devori qirrasiga parallel bo‘lishiga erishamiz.
    Bunda burchaklami bir necha marta surishga to‘g‘ri kelishi mumkin. Chunki o‘ng tomondagi chiziqlar parallel bo‘lgunicha, chap tomondagi chi- ziqlar parallel bo‘lmay ketishi mumkin va aksincha.
    Bu uskunadan devordagi surat, televizor, kompyuter yoki planshet ekra- nidagi tasvimi qiya burchak ostida suratga olingandagi kamchilikni to‘g‘ri- lashda ham ishlatish mumkin.





    PhotoShopda ko‘pincha bir nechta rasmlardan yangi rasm yaratishga to‘g‘ri keladi. Bunda tasvirlaming o‘lchamini kichiklashtirish yoki kattalash- tirish, ulami burish, o‘girish, qiyalashtirish, qiyshaytirish kabi amallami ba- jarishga to‘g‘ri keladi. Bu amallar shakl o‘zgartirish amallari deb ataladi.
    Bu kabi amallar bilan kadrlashga bag‘ishlangan mashqlarda tanishib chiqqan edik. Lekin u yerda bu amallardan bir nechtasi bir paytda bajarilar va ulami dastuming o‘zi tanlab bajarar edi. Bu esa har doim ham aniq va ku- tilgan natijaga olib kelmaydi.
    Shakl o‘zgartirish amallari asosiy menyuning Редактирование
    bo‘limidagi Трансформирование (Shakl o‘zgartirish) bandida joylashgan. Yangi menyuda o‘n ikkita band bo Tib, ular quyida keltirilgan:

    Применить снова SbTffci-СЩ-нТ
    Масштабирование
    Поворот
    Наклон
    Искажение
    Перспектива
    Деформация
    Поворотив 13G=
    Поворот на 90= по часовой Пов-орот на 90= протиЕ часовой
    Отразить по горизонтали Отразить по вертикали

    Ulaming vazifalari bilan tanishib chiqamiz:

    1. Применить снова (Qayta qoT- lash) - oxirgi shakl o‘zgartirish amalini yana bir marta qoTlaydi.

    2. Масштабирование (OTchamini o‘zgartirish) - tasvir boTagi oTchamla- rini o‘zgartiradi.

    3. Поворот (Burish) - tasvir boTa- gini ixtiyoriy burchakka buradi.

    4. Наклон (Qiyalash) - tasvir boTagini gorizontal yoki vertikal yo‘na- lishda qiyalaydi.

    5. Искажение (Nochiziqli o‘zgar- tirish) - tasvir boTagini to‘rtburchak ko‘rinishida tanlangan sohani qoplaydi- gan qilib o‘zgartiradi.

    6. Перспектива (Perspektivani o‘zgartirish) - suratga olish nuqtasini o‘zgartiradi.

    7. Деформация (Qayta shakllantirish) - tasvir boTagini cho‘zish bilan qayta shakllantiradi.

    8. Поворот на 180° (180°ga burish) - tasvir boTagini 180° ga buradi.

    9. Поворот на 90° по часовой (Soat mili bo‘ylab 90°ga burish).

    Ю.Поворот на 90° против часовой (Soat miliga teskari 90°ga burish).
    11. Отразить по горизонтали (Gorizontal o‘girish) - tasvir boTagini go­rizontal yo‘nalishda o‘giradi.
    12.0тразить по вертикали (Vertikal o‘girish) - tasvir boTagini vertikal yo‘nalishda o‘giradi.
    Bu amallaming tayyor suratga qoTlash natijalari quyidagi rasmlarda ko‘rsatilgan:

    Shakl o‘zgartirishlarda yana asosiy menyuning Редактирование (Tahrir- lash) bo‘limidagi Свободное Трансформирование (Erkin shakl o‘zgarti- rishlar) (Ctrl+T) amalidan ham keng foydalaniladi.


    YODDA SAQLANG!
    Shakl o‘zgartirish amalini qoTlashdan oldin tasvir boTagini ajratib olish kerak.
    SAVOL VA TOPSHIRIQLAR

    1. Qanday shakl almashtirish amallarini bilasiz?

    2. Olma rasmini 90°, 180°, 270° gaburing.

    3. Olma rasmini vertikal va gorizontal yo‘nalishda o‘giring.

    4. Qizaloq rasmidagi kamchiliklami bartaraf qiling.

    5. Bino rasmini yuklab, undagi perspektivani o‘zgartiring.

    6. 0‘zingizning fotosuratingizni yuklab oling. Unga o‘n bitta shakl o‘zgartirish amalini qoTlang va bu fotosuratlaming barchasidan bitta fotosurat yasang.


    UYGA VAZIFA

    Televizor yoki kompyuter ekranidagi tasvimi ajratib olib, perspektiva- sini rostlang.



    1. DARS. NAZORATISHI

    Quyidagi berilgan variantlardan nazorat ishlarini o‘tkazishda foydalanish tavsiya etiladi.

    1. variant

    1. Kompyuter ekrani o‘lchamlari orasidan keng tarqalganlarini keltiring.

    2. PhotoShop, uning tarixi va versiyalari.

    3. PhotoShopda kadrlash amalini bajarib ko‘rsating.

    1. variant

    1. 3D grafika qanday yaratiladi va tasvirlanadi?

    2. PhotoShopning imkoniyatlari.

    3. PhotoShopda magnitli arqondan foydalanib tasvir bo‘lagini ajratib oling.

    1. variant

    1. Rastrli grafika qanday ishlaydi?

    2. PhotoShop interfeysi.

    3. Sehrli tayoqcha yordamida tasvir bo‘lagini ajratib oling.

    1. variant

    1. Fraktallar haqida ma’lumot bering.

    2. PhotoShopda fayllar bilan ishlash.

    3. PhotoShopda shakl almashtirish amallarini bajarib ko‘rsating.

    1. DARS. PHOTOSHOPDA QATLAMLAR
      VA ULARDAN FOYDALANISH

    PhotoShopning bugungi kundagi muvaffaqiyati kalitlaridan biri bu uning qatlamlar bilan ishlay olishidir. Qatlam bu shaffof qog‘ oz bo ‘ lib, PhotoShopda qatlamga qo‘shimcha tasvir joylash mumkin. Qatlamlar ustma-ust joylashib, yaxlit bir tasvir hosil qiladi. Har bir qatlamdagi tasvimi boshqa qatlamdagi tasvirlardan alohida tahrirlash mumkin.
    Qatlamlardan biz yuqorida foydalangan edik. “0‘zbekiston” mehmonxo- nasi suratiga to‘rtta avtomashinani joylaganimizda ulaming har biri alohida qatlamda joylashgan edi. Bu avtomashinalardan birortasining joyini o‘zgar- tirmoqchi bo‘lsak, u joylashgan qatlamni tanlab, undagi tasvimi surishning

    o‘zi yetarli. Bunda boshqa avtomashinalar va mehmonxona surati o‘zgar- maydi.


    A—


    к L м N о P Q

    Photoshop suratga qo‘shilgan yangi tasvirlami avtomatik tarzda yangi qatlamga joylaydi. PhotoShopda bir vaqtda 50 dan ortiq qatlam bilan ishlash mum kin.
    Qatlamlar bilan ishlash uchun asosiy menyuning Слои (Qatlamlar) bo‘li- mida joylashgan buyruqlardan foydalanish mumkin. Lekin Слои (Qatlamlar) palitrasidan foydalanish yanada qulay. Bu palitrani ekranga chiqarish uchun asosiy menyuning Окно (Oyna) bo‘limidagi Слои (Qatlamlar) bandini tan- lash yoki klaviaturada F7 funksional tugmasini bosish kerak. Bu palitraning ko‘rinishi rasmda ko‘rsatilgan. Undagi tugmalaming vazifalari bilan tanishib chiqamiz.
    A. Yashirin palitralar; B. Yashirin palitralami ochish; С. Слои (Qatlam­lar) jildi; D. Каналы (Kanallar) jildi; E. Контуры (Konturlar) jildi; F. Palit­rani yashirish va ochish tugmasi; G. Palitraning menyusi tugmasi; H. Qat- lamning shaffofmasligi (0 dan 100 gacha); I. Qatlamga bo‘yoq quyish (0 dan 100 gacha); J. Qatlamning qotirilganligi belgisi; K. Tanlangan qatlamlami bir-biri bilan bog‘laydi; L. Qatlamga stil qo‘shadi; M. Niqob qatlam yaratadi; N. Yangi korreksion qatlam yaratadi; O. Qatlamlaming yangi guruhini yara­tadi; P. Yangi qatlam yaratadi; Q. Tanlangan qatlamni o‘chiradi; R. Qatlamni ko‘rsatadi yoki yashiradi.
    Qatlamlardan birinchisi fon deb ataladi. U boshqalaridan pastda turadi
    va uning joyini o‘zgartirib bo‘lmaydi. Boshqa qatlamlaming o‘mini almash- tirish mumkin. Yuqorida turgan qatlamdagi tasvir pastdagilarini berkitib qo‘yadi. Agar qatlam nisbatan shaffof bo‘lsa, undan keyingi qatlam biroz ko‘rinib turadi.
    Qatlamga niqob qatlam qo‘shish mmnkin. Qatlamning niqob bilan ber- kitilgan qismini o‘zgartirib bo‘lmaydi. Bu qatlamning bir qismini o‘zgarti- rish kerak bo‘lganda juda qulay. Qatlamdagi kamchiliklami bartaraf qilish uchun unga korreksion qatlam qo‘shiladi. Stil qatlam esa qatlamga tayyor stilni qo‘llash uchun ishlatiladi. Bo‘yoq quyish qatlami qatlamning ustidan bo‘yoq quyish uchun ishlatiladi.
    Tasvirda qatlamlar soni ortgan sari ular bilan ishlash qiyinlashadi. Bun- day paytda bir necha qatlamni bitta guruhga birlashtirish va bu guruh bilan bitta qatlam bilan ishlagandek ishlash mumkin.
    Noutbuk va mehmonxona rasmlarini yuklab olamiz. Mehmonxona tas- virini to‘liq ajratib (Ctrl+A qo‘shtugmasi), undan nusxa olamiz (Ctrl+C). Noutbuk rasmiga o‘tib, unga nusxani joylaymiz (Ctrl+V). Noutbuk rasmiga o‘tish uchun uning oynasining ko‘rinib turgan joyini sichqoncha bilan bosish yetarli. Agar oyna boshqa oynalar bilan to‘liq to‘sib qo‘yilgan bo‘lsa, asosiy menyuning Окно (Oyna) boMimining oxirgi bandlarida joylashgan hujjat oy- nalaridan keraklisini tanlaymiz.
    Noutbuk oynasida mehmonxona tasviri paydo bo‘ladi va u ajratib olin- gan (quyidagi rasmlardan birinchisi). Asosiy menyuning Редактирование (Tahrirlash) bo‘limidagi Трансформирование (Shakl o‘zgartirish) bandini va paydo boTgan menyudan Искажение (Nochiziqli o‘zgartirish) bandini tanlaymiz.
    Mehmonxona tasviri burchaklarida maxsus markerlar paydo boTadi. Ulardan birini sudrab, noutbuk ekrani burchagiga olib kelamiz (2-rasm). Mehmonxona tasvirining qolgan uchlaridagi markerlami sichqoncha bilan sudrab, kerakli joyga olib kelamiz (3-, 4-va 5-rasmlar). Yana bir marta bur- chak markerlarining rasmdagi noutbuk ekrani burchaklariga to‘g‘ri qo‘yilga- nini tekshirib (Ekrandagi tasvir butunlay ko‘rinmasligi kerak), Enter tugma- sini bosamiz.
    Tayyor rasmni yangi nom bilan saqlab qo‘yamiz (6-rasm). Mehmonxona

    tasviri alohida qatlamdajoylashganligi sababli, undagi o‘zgartirishlar boshqa qatlamdagi noutbuk tasviriga ta’sir qilmadi:





    Yana bir mashq bajaramiz. PhotoShopga yon oyna suratini yuklab ola- miz. Uni to‘liq ajratib, nusxalaymiz. Yangi surat yaratamiz. Uning o‘lchamla- ri yon oyna surati oichamlari kabi bo‘ladi. Yangi suratga yon oyna suratining nusxasini joylaymiz (quyidagi 1-rasm).


    Yon oynadagi mototsiklchilaming tasvirini oddiy arqon yoki magnitli arqon uskunasi bilan ajratib olamiz. Klaviaturadagi Delete tugmasini bosib, ajratilgan bo'lakni o‘chirib tashlaymiz (2-rasm).
    Mehmonxona suratini yuklab, undan nusxa olamiz. Nusxaning o‘lcham- larini kichiklashtirib, yon oyna ustiga qo‘yamiz (3-rasm).






    Закрепить: Q ^ *$* В Слои 1
    | m* | Слои 2 I Фон


    Слои Каналы Контуры

    ►► 1 -=

    P Вид 5 [

    з е I п s

    Обычные

    i | Непрозрачность: 100% -

    Закрепить: Q Ф А

    Заливка: 100% -

    | Д | Слой 2




    <5> |ЕЯ| Сло‘’1 1




    I Фон

    й










    (<, D С. D И ■






    Download 2,49 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9




    Download 2,49 Mb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    0‘rta ta’lim muassasalarining 11-sinfi va o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi muassasalarining o‘quvchilari uchun darslik

    Download 2,49 Mb.