1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umumiy ma’lumotlar. Rеjа

Download 1.42 Mb. Pdf ko'rish
bet	2/74
Sana	27.05.2022
Hajmi	1.42 Mb.
	#22126

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 74

Bog'liq
1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umum
Sut emizuvchilar sinfi ekologiyasi va evolyutsiyasi, O’ZBEKISTONDA UCHRAYDIGAN ZAHARLI ILONLAR VA ULAR ZAHARINING XUSUSIYATLARI, DORIXONA SHAROITIDA DORI VOSITALARINI TAYYORLASH VA DORI VOSITALARINI SIFATINI NAZORAT QILISH ISHLARINI TASHKIL QILISH., Loyiha pasporti, Elektronika va sxemalar BIpolyar tranzistor, АННОТАЦИЯ, Г. Тейлорнинг энергетик назарияси, Sobitov Komoliddin Sobirjon o‘g‘li, Global muammolarni tugaish yo’llari, wnvMYewdfYuBAOx70DVzkMOz32irRhQh5xPmwGnl, Amaliyot 02, 2-ámeliy, 1111, jahon-adabiyotida-postmodernizmning-kelib-chiqishi-tarixi-va-hozirgi-holati

O’lchash usuli

3. O’lchash haqida tushuncha.

O’lchash deb, shunday solishtirish, anglash, aniqlash jarayoniga aytiladiki,
unda o’lchanadigan kattalik fizik eksperiment yordamida, xuddi shu turdagi, birlik
sifatida qabul qilingan qiymati bilan o’zaro solishtiriladi.
Bu ta’rifdan shunday xulosaga kelish mumkinki, birinchidan, o’lchash har
xil kattaliklar to’g’risida informatsiya hosil qilishdir; ikkinchidan, bu fizik
eksperimentdir; uchinchidan – o’lchash jarayonida o’lchanadigan kattalikning
o’lchov birligini ishlatilishidir. Demak, o’lchash jarayonida o’lchashdan ko’zda
tutilgan maqsad, ya’ni izlanuvchi kattalik va o’lchash ob’yekti ishtirok etadi.
Shunday qilib, uchta tushunchani bir – biridan ajrata bilish kerak: o’lchash,
o’lchash jarayoni va o’lchash usuli,
O’lchash – bu umuman har xil kattaliklar to’g’risida informatsiya qabul
qilish, o’zgartirish demakdir.
O’lchash jarayoni – bu solishtirish eksperimentini o’tkazish jarayonidir
(solishtirish qanday usulda bo’lmasin).
O’lchash usuli esa – bu fizik eksperimentning aniq ma’lum struktura
yordamida, o’lchash vositalari yordamida va eksperiment o’tkazishning aniq
o’lchash algoritmi yordamida bajarilishi, amalga oshirilishi usulidir.
O’lchash natijasi – o’lchanayotgan kattalikning son qiymatini o’lchash
birligiga ko’paytmasi tariqadisa ifodalanadi:
X=n[x]
O’lchashlar fan va texnikaning qaysi sohasida ishlatilishiga qarab, u aniq
nomi bilan yuritiladi: elektr o’lchashlar, mexanik o’lchashlar, issiqlik o’lchashlar
va h. k.
Elektr o’lchashlar deganda elektr va magnit kattaliklarni, elektr zanjir
parametrlarini va har xil noelektrik kattaliklarni o’lchash tushuniladi.
Elektr
o’lchashlar
qator
afzalliklarga
egaki,
ulardan
asosiylari
quyidagilardan iborat: masofadan va markazlashtirilgan o’lchashlarni olib borish
imkoniyatiga egaligi. Bundan tashqari elektr o’lchashlar yordamida bir vaqtning

o’zida har xil harakterdagi kattaliklarni o’lchash mumkinligi, o’lchash
vositalarining kam inertsionligi, o’lchashni juda keng chastota diapazonida olib
borilishi, avtomatik rostlash va boshqarish sistemalaridagi ba’zi masalalarni
kompleks ravishda yechishning qulayligi va nihoyat, o’lchash natijalarida
avtomatik ravishda har xil matematik operatsiyalar o’tkazish imkoniyatining
mavjudligidir.

Download 1.42 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 74

Download 1.42 Mb.

Pdf ko'rish