|
X=q {x}
Kattalikning birligi debBog'liq 1 – mа’ruzа. Elektr o’lchash usullari va asboblari bo’yicha umum Sut emizuvchilar sinfi ekologiyasi va evolyutsiyasi, O’ZBEKISTONDA UCHRAYDIGAN ZAHARLI ILONLAR VA ULAR ZAHARINING XUSUSIYATLARI, DORIXONA SHAROITIDA DORI VOSITALARINI TAYYORLASH VA DORI VOSITALARINI SIFATINI NAZORAT QILISH ISHLARINI TASHKIL QILISH., Loyiha pasporti, Elektronika va sxemalar BIpolyar tranzistor, АННОТАЦИЯ, Г. Тейлорнинг энергетик назарияси, Sobitov Komoliddin Sobirjon o‘g‘li, Global muammolarni tugaish yo’llari, wnvMYewdfYuBAOx70DVzkMOz32irRhQh5xPmwGnl, Amaliyot 02, 2-ámeliy, 1111, jahon-adabiyotida-postmodernizmning-kelib-chiqishi-tarixi-va-hozirgi-holatiX=q {x}
Kattalikning birligi deb – ta’rif bo’yicha qiymati 1 ga teng qilib olingan
kattalik tushuniladi.
Kattalikning birligi ham asosiy va hosilaviy birliklarga bo’linadi
Kattalikning asosiy birligi – birliklar tizimidagi ixtiyoriy ravishda
tanlangan asosiy kattalikning birliliga aytiladi. Masalan, metr, kilogramm, sekund.
Hosilaviy birlik deb – berilgan birliklar tizimining birliklaridan tuzilgan,
ta’riflovchi tenglama asosida keltirib chiqaruvchi hosilaviy kattalikning birligiga
aytiladi. Misol qilib, 1 m/s – tezlik birligini, 1 H =1 kg m/s
2
kuch birligini
olishimiz mumkin.
Bazida “kattalik” iborasini o’rniga parametr yoki signal iboralari ham
qo’llaniladi.
Signal yoki parametr umumiy holda biror fizikaviy xodisa, yoki jarayon
to’g’risidagi informatsiyalardir va bu informatsiya uzluksiz yoki diskret
ko’rinishida bo’lishi mumkin.
O’lchash signali deganda o’lchanadigan fizikaviy kattalik bilan funksional
bog’langan fizikaviy ob’yektning informativ parametri tushuniladi.
O’lchash signallari elektr signali, mexanik, issiqlik va h.k; davriy va
davriymas; o’zgarmas va vaqt bo’yicha o’zgaruvchan bo’lishi mumkin.
Tasodifiy signal odatda, tasodifiy kattalikni xarakterlaydi va u teng
taqsimlanish, normal, eksponensial va h.k; qonuniyatlari bo’yicha o’zgarishi
mumkin.
Signallar o’lchash vositalarining kirishi va chiqishidagi kattalikni vaqt
bo’yicha va uning asosiy parametrini o’zgarishiga qarab quyidagi 4 guruhga
bo’linadi:
1)
uzluksiz,
2)
kantlangan
3)
determinlashgan
4)
majmuiy
(kvazideterminlashgan)
Nazorat sinov savollari
1. Fizikаviy kаttаlik nimа?
2. Kаttаlikning sifаt vа miqdоriy tаvsiflаrini tushuntiring.
3. Kаttаlikning qiymаti, o‘lchаsh birligi dеb nimаgа аytilаdi?
4. Signаl, pаrаmеtr nimа?
5. Signаlni qаndаy turlаri mаvjud?
6. Infоrmаtiv, nоinfоrmаtiv pаrаmеtr dеb nimаgа аytilаdi?
|
| |
