" Ajırat hám húkimranlıq qil" principi abzallıqları ha'm kemshilikleri
Abzallıqları:
Qıyın máselelerdi ańsatlıq penen sheshiwge múmkinshilik beredi
bul principine tiykarlanǵan algoritmlar ápiwayı sheshimlerden kóre tezirek isleydi. Mısalı: ápiwayı saralaw bolǵan Bubble Sortning tezligi O (n²) bolsa, MergeSortniki O (n*logn)
bunday algoritmlardı parallel esaplaytuǵın sistemalarda hesh qanday ózgeriwsiz isletiw múmkin
Kemshilikleri:
Bunday principi tiykarında isleytuǵın algoritmlar rekursiyadan paydalanadı jáne bul zat olardı islewin málim muǵdarǵa páseytiwtiradi. Bunıń ústine kishi bir qáte sheshimdi sheksiz tákirarlaniswg'a túsirip qoyıwı múmkin.
tiykar shártni tańlawda jol qoyılǵan qáte barlıq bólim máselelerde qátelik hám artıqsha yad isletiliwine alıp keledi.
75. Eń qısqa marshrutti anıqlaytuǵın algoritm.
Bizge baylanısqan, jóneltirilmegen graf berilgen bolıp, onıń qırları málim salmaqlarǵa iye bolsın. Salmaqlar - bul sonday sanlar bolıp, olar berilgen qırlardıń shetki ushlari arasındaǵı aralıǵın ańlatadı, bul qır boylap háreketlaniwde transport ǵárejetlerin yamasa basqa ǵárejetlerdi ańlatadı. “Eń qısqa marshrutti anıqlaytuǵın algoritm” atı menen birlestirilgen algoritmler graftiń sonday A hám D ushlari arasındaǵı marshrutni (jónelisti) tabıwǵa qaratılǵan bolıp, ol eń arzan (eń kem ǵárejetli) bolıwı kerek. Rasındada, bunday máselelerdi sheshiwde biz aldın A hám D ushlari arasındaǵı barlıq múmkin bolǵan jónelislerdi anıqlap, sonnan keyin bul jónelislerdi eń kem ǵárejetliligini tańlaymiz.
Soǵan uqsas kóplegen máseleler qandayda bir kommunikaciya tarmaqları menen baylanıslı graf ushın da payda bolıwı múmkin. Sol sebepli dáslepki islenbelerdi aldınnan tayarlap qoyıw maqsetke muwapıq bolıp, olar tiykarında másele sheshimi tezlesip baradı. Bunıń ushın berilgen graf tiykarında eń arzan (kem ǵárejetli) graf qurılıp, bul graf ostov teregi dep ataladı. Keyin kóremiz, bul terek minimal marshrutlar tabıwda effektiv qural boladı. Ostov terekti qurıw usıllarınıń birin súwretlewge ótemiz.
76. Transport máselesi
Trasport máselesi sızıqlǵ programmalastırıw máseleleri ishinde teoriyalıq hám ámeliy kózqarastan eń jaqsı ózlestirilgen máselelerden biri bolıp, odan sanaat hám awıl xojalıq ónimlerin tasıwdı optimal planlastırıw jumıslarında tabıslı túrde paydalanılıp atır.
Trasport máselesi arnawlı sızıqlǵ programmalastırıw máseleleri klasına tiyisli bolıp, onıń chegeralovchi shártlerindegi koeffitsiyetlardan dúzilgen matritsaning elementleri 0 hám 1 nomerlerinen ibarat boladı hám hár bir ústinde tek eki element noldan ayrıqsha, qalǵanları bolsa nolge teń boladı. Transport máselesin sheshiw ushın onıń arnawlı qásiyetlerin názerge alıwshı usıllar jaratılǵan bolıp, tómende biz olar menen tanısamız.
Hár qanday jabıq modelli transport máselesi sheshimge iye.
Transport máselesiniń shártlerinen dúzilgen matritsaning reńi ge teń.
Qálegen transport máselesiniń optimal planı bar bolıp tabıladı.
77. Sızıqlı, kvadratik modeller dúziw algoritmi hám programması
Sızıqlı hám kvadratik modeller matematikada áhmiyetli temalardan biri bolıp tabıladı. Bul modeller, bir neshe ámeliyatlar ushın paydalanıladı. Endi, olardı qısqasha kórip shıǵamız :
Sızıqlı Modelleri:
Sızıqlı funksiya, ádetde f (x) =mx+b kórinisinde kórsetilgen boladı, bul jerde
m - sızıqlǵıko'ffitsiyent (sızıqlıdıń aǵımınıń kesilisken jayında ),
b bolsa baslanǵısh bahanı ańlatadı.
Sızıqlı modelleri maǵlıwmatlardı tuwrı sızıqta ańlatıw ushın paydalanıladı. Mısal ushın, bahalar, tezlikler, jumıs waqtın anıqlawda sızıqlı modellerden paydalanıw múmkin.
Kvadratik Modelleri:
Kvadratik funksiya, f (x) =ax2+bx+c
kórinisinde kórsetilgen boladı, bul jerde
a - kvadratik ko'ffitsiyent,
b - sızıqlǵ ko'ffitsiyent, hám
c - ortasha bahanı ańlatadı.
Kvadratik modelleri parabola formasında kórsetilgen boladı. Olardıń maksimum hám minimum bahaları, tuwrı sızıqtıń kesilisken noqatın anıqlawda járdem beredi.
78. Eń kishi kvadratlar usılı
Eń kishi kvadratlar usılınıń ideyası sonnan ibarat, belgili bir túrdegi elementar funksiyalar klasında berilgen jumıs ushın eń sáykes formanı tańlaw kerek. Bazis kóp aǵzalıları sıpatinda k dárejeli kóp aǵzalıların tańlawımız múmkin, onıń kórinisi tómendegishe:
(1)
Bul kóp aǵzalılardıń keste kórinisinde berilgen funksiya normasın jaqınlasıwı sıpatinda tómendegi funksionalın tańlaymiz.
(2)
Solay etip, biz (1) degi kóp aǵzalılar kompleksinen (2) funksionaldıń minimal mánisine sáykes keletuǵinin tańlaw máselesine dus kelamiz. Bunnan belgili boladı, (2) de jalǵiz minimal mániske iye boladı:
(3)
(3) sistemanıń eki tárepin 2 ge qısqartirip, qawıslardı ashıp ǵa sáykes bolǵan sızıqlı algebrik teńlemeler sistemasın payda etemiz.
(4)
Bul (4) sistemanı sheship, mánislerin tawıp (1) formulaǵa qoyıp, izlenip atırǵan kóp aǵzalılardı tabamız. (1) kóp aǵzalılardıń eń kerekli (sáykes keletuǵın) dárejesin tańlawımız kerek, yaǵnıy k dárejesin. Usınıń menen birge k nıń kishi mánisine uyqas keliwshi, tábiyatdaǵı hám texnikadaǵı belgili baylanıslılıq nizamlıqınan kelip shıǵıp basqarıladı.
79. Informaciyalar aǵımın segmentlerge ajıratıw. Dinamikalıq programmalastırıw. Sızıqlı model.
Logistikada informaciya aǵımı túsinigi bólek ajıratılǵan. Informaciya aǵımın logistika sisteması ishinde, sonıń menen birge, bul sistema hám odan sırtdaǵı ortalıq ortasında, logistika operatsiyaların basqarıw hám baqlaw ushın zárúr bolǵan xabarlar kompleksi retinde kórip shıǵıń.
Informaciya aǵısların quraytuǵın xabarlar hár qıylı ǵalaba xabar qurallarında shiǵarıladı :
Dástúriy túrdegi qaǵaz hújjetler;
Elektron hújjetler (magnit hám qaǵaz - perfolenta, perfokartalar) hám basqalar.
Xabarlar awızsha, telefon yamasa awızsha bolıwı múmkin.
Materiallıq aǵıslardı basqarıw procesi tiykarında, logistik sistemalar daǵı informaciyani qayta islew jatadı. Sonday eken, logistikanin’ tiykarǵı túsiniklerinen biri bul informaciya aǵımı bolıp tabıladı.
Informaciya aǵımı - bul logistik sistema ishinde, logistik sistema hám sırtqı ortalıq arasinda háreketleniwshi, logistik operatsiyalardıń basqarıwı hám qadaǵalawı ushın zárúr bolǵan xabarlar hám maǵlıwmatlar jıyındısı bolıp tabıladı. Informaciya aǵımı qaǵaz hám elektron hújjetler kórinisinde bolıwı múmkin
Dinamikalıq programmalastırıw — matematikanıń kóp basqıshlı eń maqul túsetuǵın (optimal ) basqarıwǵa tiyisli máseleler teoriyası hám olardı sheshiw usılların uyreniwshi bólimi. Bul jerde programmalastırıw (programmalastırıw ) túsinigi " joybarlaw", " qarar qabıllaw", yaǵnıy " bir sheshimge keliw" mánislerinde de qollanıladı. Bul princip programmalastırıwdıń tiykarǵı máselesin aqırınan baslap sheshiwge múmkinshilik beredi.
80. “Dinamikalıq programmalastırıw” túsinigi birinshi ret kim tárepinen hám qashan qollanılǵan?
"Dinamikalıq programmalastırıw" túsinigi birinshi ret 1940 jıllarda Richard Bellman tárepinen mashqalanıń sheshimin tabıw procesin súwretlew ushın isletilingen bolıp, ol jaǵdayda bir mashqalaǵa juwaptı odan aldın payda bolǵan basqa mashqalanı sheshkeninen keyin alıw múmkin.
Sonday etip, amerikalıq matematikalıq hám matematikalıq hám kompyuter injenerligi salasındaǵı jetekshi qánigelerden biri Richard Ernst Bellman dinamikalıq programmalastırıw tiykarlawshisi boldı.
Keyinirek konseptsiyaning tariypi juwmaqlandi hám Bellmanniń ózi tárepinen zamanagóy kóriniske keltirildi.
81. Dinamikalıq programmalastırıw tiykarlawshisi kim?
Dinamikalıq programmalastırıw túsinigi birinshi ret 1940 jıllarda Richard Bellman tárepinen mashqalanıń sheshimin tabıw procesin súwretlew ushın isletilingen bolıp, ol jaǵdayda bir mashqalaǵa juwaptı odan aldın payda bolǵan basqa mashqalanı sheshkeninen keyin alıw múmkin.
Sonday etip, amerikalıq matematikalıq hám matematikalıq hám kompyuter injenerligi salasındaǵı jetekshi qánigelerden biri Richard Ernst Bellman dinamikalıq programmalastırıw tiykarlawshisi boldı.
Keyinirek konseptsiyaning tariypi juwmaqlandi hám Bellmanniń ózi tárepinen zamanagóy kóriniske keltirildi.
82. Dinamikalıq programmalastırıw neni ańlatadı?
Dinamikalıq programmalastırıw (programmalastırıw) — matematikanıń kóp basqıshlı eń maqul túsetuǵın (optimal ) basqarıwǵa tiyisli máseleler teoriyası hám olardı sheshiw usılların uyreniwshi bólimi. Bul jerde programmalastırıw (programmalastırıw ) túsinigi " joybarlaw", " qarar qabıllaw", yaǵnıy " bir sheshimge keliw" mánislerinde de qollanıladı. Bul princip programmalastırıwdıń tiykarǵı máselesin aqırınan baslap sheshiwge múmkinshilik beredi. Programmalastırıw shekli basqıshlı processlerden tısqarı, bárha dawam etetuǵın processler ushın da islep shıǵılǵan. Ol texnika, kosmik ushıwlar, xalıq xojalıǵın joybarlawdıń túrli máselelerinde eń maqul túsetuǵın sheshimler tabıwǵa múmkinshilik beredi. Usıl elektron esaplaw mashinaları, kompyuterler járdeminde qollanıladı.
"Programmalastırıw" sózi " dinamikalıq programmalastırıw" kontekstinde programmalastırıwdıń klassik túsinigi (programmalastırıw tilinde jazıw kodı ) menen derlik hesh qanday baylanısı joq. " Programmalastırıw" sózi " optimallashtirish" sózi menen sinonim bolǵan " matematikalıq programmalastırıw" sóz dizbegi menen birdey mániske iye. Sol sebepli programmalar mashqalanıń sheshimin tabıw ushın maqul túsetuǵın háreketler izbe-izligi retinde isletiledi.
83. Tómenge qaray dinamikalıq programmalastırıw neni ańlatadı?
|
