Darsning borishi 19
6-dars sana: 8-sinf 19
Darsning borishi 20
Darsning borishi 22
Darsning borishi 24
2. Test sinovi: 24
9-dars sana: 8-sinf 26
Darsning borishi 26
Darsning borishi 29
11-dars Sana: Sinfi: 30
Mavzu: O’tkazgichlarda elektr zaryadlarning taqsimlanishi 30
Dars rejasi. 31
Darsning borishi 31
6.Uyga vazifalar. 32
Darsning borishi 33
7.Uyga vazifalar. 35
Darsning borishi 36
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar dars davomida berilgan savollarga bergan javoblariga qrab baholanadi 37
6. Uyga vazifalar. 37
14-dars sana: 8-sinf 37
Darsning borishi 38
Dars rejasi. 40
Metall kristall panjara tuzilishida bo'lib, panjara tugunlarida musbat zaryadli ionlar joylashgan. O'z atomini tark etgan elektronlar kristall panjara orasida erkin harakatlanib yuradi 41
4.Yangi mavzuni mustahkamlash. 41
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar dars davomida berilgan savollarga bergan javoblariga qrab baholanadi 42
6. Uyga vazifalar. 42
Dars rejasi. 43
Darsning borishi 43
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar dars davomida berilgan savollarga bergan javoblariga qarab baholanadi 44
6. Uyga vazifalar. 44
Darsning borishi 45
Darsning borishi 47
Dars rejasi. 49
Darsning borishi 49
O'tkazgichning ko'ndalang kesimidan vaqt birligida o'tayotgan elektr zaryadi miqdori tok kuchi deb ataladi va I harfi bilan belgilanadi. 49
I= q/t 49
Zanjirdagi tok kuchi ampermetr yordamida o'lchanadi. 50
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar dars davomida berilgan savollarga bergan javoblariga qarab baholanadi 50
6.Uyga vazifalar. 50
Darsning borishi 51
5. Uyga vazifalar. 53
Darsning borishi 54
6. Uy vazifalari. 55
Darsning borishi 56
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi faol ishtirokiga ko’ra baholanadi 57
6. Uy vazifalari: 57
Darsning borishi 59
Darsning borishi 60
5. Uy vazifalari. 63
Darsning borishi 64
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi faol ishtirokiga ko’ra baholanadi. 65
6. Uy vazifalari: 65
1. Tashkiliy qism 66
2. Ish haqida tushuncha 66
3. Ishning borishi: 66
4. Mustahkamlash: 67
1. Ampermetr reostatga qanday ulanadi? 67
2. Reostatdagi kuchlanish qanday o'lchanadi? 67
3. Om qonuni formulasi qanday ifodalanadi? 67
4. Reostat surgichi surilganda zanjirdagi tok kuchi nima sababdan o'zgaradi? 67
67
5. Uy vazifalari. 67
Darsning borishi 68
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi faol ishtirokiga ko’ra baholanadi. 69
6. Uy vazifalari. 69
Darsning borishi 70
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi faol ishtirokiga ko’ra baholanadi. 71
6. Uy vazifalari. 71
Darsning borishi 72
6.Uyga vazifa berish - 1 minut. 74
Darsning borishi 74
R = U/I
formuladan foydalanib, to'liq qarshilikni liisoblang. 77
Uy vazifalari. 77
Dars rejasi. 78
Darsning borishi 79
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi ishtirokiga ko’ra baholanadi. 80
6. Uy vazifalari. 80
Dars rejasi. 81
Darsning borishi 81
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi ishtirokiga ko’ra baholanadi 82
6. Uy vazifalari. 82
Dars rejasi. 83
Darsning borishi 83
Darsning borishi 85
Dars rejasi. 87
Darsning borishi 87
5.O’quvchialrni baholash: O’quvchilar darsdagi ishtirokiga ko’ra baholanadi 88
6.Uy vazifalari. 88
39-dars sana: 8-sinf 88
Mavzu: Xonadonning elektr zanjiri. Qisqa tutashuv 88
Dars rejasi. 89
Darsning borishi 89
5. O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi ishtirokiga ko’ra baholanadi. 90
6. Uy vazifalari. 90
Dars rejasi. 91
Darsning borishi 91
5.O’quvchilarni baholash: O’quvchilar darsdagi ishtirokiga ko’ra baholanadi. 93
6. Uy vazifalari. 93
Dars rejasi. 94
Darsning borishi 94
Odam tanasi elektr tokini yaxshi o'tkazadi. 36 V dan yuqori kuchlanishli elektr tarmoq odam organizmi uchun xavfli hisoblanadi. 94
Ko'chada uzilib yotgan elektr tannog'i simini ushlamaslik kerak. Undan o'zingizni va boshqalarni ehtiyot qiling. 94
Xonadon elektr zanjiridagi shikastlangan joyni ta'mirlashda tarmoqda" elektr toki bo'lishi yoki bo'lmasligidan qat'i nazar hisoblagichdagi ikkala patrondan saqlagichlarni olib qo'yish zarur. 95
Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 95
6. Uyga vazifalar. 96
Nazorat ishi uchun yozma ish 97
1-variant. 97
2-variant 97
Uy vazifasi. 98
Darsning borishi 98
5. O’quvchilarni baholash: Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 100
6. Uyga vazifalar. 100
Darsning borishi 101
Elektroliz vaqtida elektrodlarda ajralib chiqqan moddaning massasi elektrolitdan o'tgan zaryadning miqdoriga to'g'ri proporsionaldir. 102
Elektroliz vaqtida elektrolitda ajralib chiqadigan moddaning massasi shu moddaning molyar massasiga, tok kuchiga hamda vaqtga to'g'ri
proporsional, valentligiga esa teskari proporsionaldir. 102
5. O’quvchilarni baholash:. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 103
6. Uyga vazifalar. 103
Darsning borishi 104
Darsning borishi 106
Elektrolizdan foydalanib, buyumlarning sirtini qiyin oksidlanadigan metallar bilan qoplash galvanostegiya deb ataladi. 106
5. O’quvchilarni baholash: Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 108
6. Uyga vazifalar. 108
Darsning borishi 109
Gaz orqali elektr toki o'tishi jarayoni gaz razryadi deb ataladi. 109
Elektron va musbat zaryadli ionlarning qo'shilishi
natijasida, neytral atomlar hosil bo'lish jarayoni gazlarda zaryadli zarralarning rekombinatsiyasi deb ataladi. 110
Ionizator ta'siri to'xtatilganda ham davom etaveradigan razryad ' mustaqil razryad deb ataladi. 111
5. O’quvchilarni baholash: Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 111
6. Uyga vazifalar. 111
111
Darsning borishi 112
5. O’quvchilarni baholash:Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 114
6, Uyga vazifalar. 114
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 116
Darsning borishi 117
Ersted tajribasi tok o'tayotgan o'tkazgich atrofida magnit maydon bor ekanligini ko'rsatdi. 117
To'g'ri tokning magnit kuch chiziqlari shu tok o'tayotgan o'tkazgichni o'rab olgan aylanalar bilan tavsiflanadi. 117
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 118
6. Uyga vazifalar. 118
Darsning borishi 119
Temir o'zakka bir necha qavat qilib izolatsiyalangan o'tkazgich (sim) o’rab hosil qilingan g’altak elektromagnit deb ataladi 119
121
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 121
6. Uyga vazifalar. 121
Darsning borishi 121
2. Ish haqida tushuncha
. 124
3.Ishni bajarish tartibi 124
1.
Tok manbayi, reostat, g'altak va kalitdan iborat elektr zanjir yig'ing. 124
Darsning borishi 125
Elektrornagnit rele
tashqi ta'sir (signal) bo'yicha avtomatik ravishda elektr zanjirni uzib-ulab turadigan qurilmadir. 125
157- rasmda eng sodda rele sxemasi tasvirlangan. Relening asosiy qismi elektromagnit (1) dan iborat. Kalit ulanib, elektromagnit chulg'amidan tok o'tganida elektromagnit o'zagi magnitlanadi va yakor (2) ni o'ziga tortadi. Bu bilan yakor ishchi zanjirli kontakt (3) ni ulaydi. 125
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 126
6. Uyga vazifalar. 126
Darsning borishi: 127
1. Tashkiliy qism 127
2. Ish haqida tushunchaberish 127
3. Ishni bajarish tartibi 127
Darsning borishi 128
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 130
6. Uyga vazifalar. 130
Darsning borishi 130
Elektr dvigatellarning afzalliklari:
ixcham va foydalanishga qulay, havoni ifloslantirmaydi,
moddiy mahsulot talab qilmaydi, foydali ish koeffitsienti yuqori. 131
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 132
6. Uyga vazifalar. 132
Kerakli jihozlar: akkumulator, kalit,
ulovchi simlar, o'zgarmas tok elektr dvigateli modelini yig'ish uchun zarur detallar. 132
Darsning borishi: 133
3. Ishni bajarish tartibi 133
1.O'zgarmas tok elektr dvigateli detallarining har birini ko'rib chiqing. Har bir detaining nomini va vazifasini daftaringizga yozing. 133
2.O'zgarmas tok elektr dvigatelining modelini yig'ing. 133
3.Tok manbayi, elektr dvigatel va kalitdan iborat elektr zanjirni yig'ing. 133
4.Yig'ilgan elektr zanjirning sxemasini chizing. 133
5.Kalitni ulang. Bunda dvigatel rotori aylanishi kerak. Agar rotor aylanmasa, sababini topib tuzating. 133
6.Rotor harakatini kuzating. Bunda dvigatelning qaysi qismlari qo'zg'almas va
qaysi qismlari aylanayotganiga, cho'tka, kollektor va ramkalar vaziyati bir- biriga nisbatan qanday o'zgarayotganiga e'tibor bering. Kuzatganlaringizni daftaringizga yozing. 133
7.Tadqiqot natijalarini tahlil qiling va xulosa chiqaring. 133
59-dars Sana: 8-sinf 133
Darsning borishi 134
Darsning borishi 136
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 138
6. Uyga vazifalar. 138
Darsning borishi 138
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 140
6. Uyga vazifalar. 140
Darsning borishi 141
Mexanik energiyani elektr energiyaga aylantiruvchi asbob induksion tok generatori deyiladi. 141
Ichki yonuv dvigateli yordamida elektr tokini hosil qilishda yoqilg'i j energiyasi elektr energiyaga aylantiriladi. 142
O'zgarmas tok o'tganda o'tkazgich qizigani kabi, o'zgaruvchan tok o'tganda ham o'tkazgich qiziydi. O'zgarmas tokdagidek o'tkazgichdan o'zgaruvchan tok o'tganda, o'tkazgich atrofida magnit maydon hosil bo'Iadi. 142
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 143
6. Uyga vazifalar. 143
Darsning borishi 144
Elektrostansiyalarda induksion tok generatori yordamida boshqa turdagi energiyalar elektr energiyaga aylantiriladi. 144
Amalda elektr
energiyani ishlab chiqarishda, asosan, issiqlik elektrostansiyasi (IES), gidroelektrostansiya (GES) va atom elektrostansiyasi (AES) dan foydalaniladi. 144
Issiqlik elektrostansiyasida yoqilg'ining yonishi jarayonida hosil bo'ladigan kimyoviy energiyasi elektr energiyaga aylantiriladi. 144
Gidroelektrostansiyada suvning mexanik energiyasi elektr energiyaga aylantiriladi. , 144
AESning ishlashi IESga o'xshashdir. Farqli tomoni — IES da yoqilg'i sifatida ko'mir, neft kabi organik mahsulotlar yondirilsa, AES larda ehergiya sifatida uran atomi qo'llaniladi. Atom elektrostansiyasida atom (uran yadrosi) energiyasi elektr energiyaga aylantiriladi. AES da elektr energiyani ishlab chiqarish arzonga tushadi. Ularning ishlashida atrof-muhit havosi ifloslanmaydi. Lekin AES da hosil bo'ladigan radioaktiv chiqindilar atrofdagi aholi uchun xavflidir. Aholi ulardan o'ta himoyalangan bo'lishi kerak. 145
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 145
6. Uyga vazifalar. 145
Darsning borishi 146
5. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 149
6. Uyga vazifalar. 149
Darsning borishi: 150
1. Tashkiliy qism 150
2. Ish haqida tushuncha 150
3. Ishni bajarish tartibi 150
Darsning borishi 151
Elektrostansiyada ishlab chiqarilgan tokning kuchlanishini oshirish kuchaytiruvchi yordamchi stansiyada transformatorlar yordamida amalga oshiriladi. 152
5. O’quvchilarni bahoash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 153
6. Uyga vazifalar. 153
Darsning borishi 153
Darsning borishi 155
3. O’quvchilarni baholash. Darsda faol ishtirok etganlar baholanadi. Baholar kundalik daftar va sinf jurnaliga qo’yiladi 157
4. Uyga vazifalar. 157
