170
Idoraviy bo‗ysunuvi va mulk shaklidan qat‘i nazar xo‗jalik
faoliyati
sub‘ektlarining, shuningdek tadbirkorlik faoliyati bilan shug‗ullanayotgan
jismoniy
shaxslarning mahsuloti, shu jumladan sertifikatlashtirilgan mahsulot (ishlab chiqish,
tayyorlash, saqlash, tashish, foydalanish, ta‘mirlash va chiqindini foydali suratda
ishlatish bosqichlarida) davlat nazorati ob‘ekti hisoblanadi.
Xo‗jalik faoliyati sub‘ektlari davlat nazoratini amalga oshirish uchun barcha
zarur sharoitni yaratishlari shart.
Standartlarning majburiy talablariga rioya etilishi ustidan davlat nazoratini:
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‗lchovlarning yagona birlikda
bo‗lishini ta‘minlash bo‗yicha O‗zbekiston Respublikasi bosh davlat inspektori;
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‗lchovlarning yagona birlikda
bo‗lishini ta‘minlash bo‗yicha Qoraqalpog‗iston Respublikasi, viloyatlar va Toshkent
shahar bosh davlat inspektorlari;
standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‗lchovlarning yagona birlikda
bo‗lishini ta‘minlash bo‗yicha davlat inspektorlari amalga oshiradilar.
9-modda. Davlat inspektorlari, ularning huquqlari va javobgarligi
Standartlarning majburiy talablariga rioya etilishi
ustidan davlat nazoratini
amalga oshiradigan davlat inspektorlari davlat boshqaruv organlarining vakillari
hisoblanadilar.
Davlat inspektori:
xo‗jalik faoliyati sub‘ektining xizmat va ishlab chiqarish binolariga
belgilangan tartibda kirish;
xo‗jalik faoliyati sub‘ektidan davlat nazoratini o‗tkazish uchun kerakli hujjatlar
va ma‘lumotlarni olish;
davlat nazoratini o‗tkazishda xo‗jalik faoliyati sub‘ektining texnika
vositalaridan foydalanish va mutaxassislarni jalb etish;
standartlashtirish
bo‗yicha amaldagi normativ hujjatlarga muvofiq
standartlarning majburiy talablariga muvofiqligini tekshirish
uchun mahsulotlarning
namunalari hamda nusxalarini tanlab olishni o‗tkazish, bunda ishlatib yuborilgan
nusxalarning qiymati va sinovlarni (tahlillarni, o‗lchovlarni) o‗tkazish xarajatlari
tekshirilayotgan xo‗jalik faoliyati sub‘ektlarining ishlab chiqarish chiqimlariga
kiritiladi;
mahsulotni yaratish,
ishlab chiqarishga tayyorlash, tayyorlash, realizatsiya
qilish (yetkazib berish, sotish), undan foydalanish (uni ishlatish), mahsulotni saqlash,
171
tashish va chiqindini foydali suratda ishlatish bosqichlarida, standartlar majburiy
talablarining aniqlangan buzilishlarini bartaraf etish to‗g‗risida ko‗rsatmalar berish;
xo‗jalik faoliyati sub‘ekti tekshiruvdan bo‗yin tovlagan
taqdirda mahsulotni
realizatsiya qilishni man etish huquqiga ega.
Standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‗lchovlarning yagona
birlikda bo‗lishini ta‘minlash bo‗yicha O‗zbekiston Respublikasi bosh davlat
inspektori, standartlarni tekshirish va nazorat qilish hamda o‗lchovlarning yagona
birlikda bo‗lishini ta‘minlash bo‗yicha Qoraqalpog‗iston Respublikasi viloyatlar
va Toshkent shahar bosh davlat inspektorlari bundan tashqari:
standartlarning majburiy talablari buzilganligi uchun xo‗jalik faoliyati
sub‘ektlariga nisbatan jarimalar qo‗llash to‗g‗risida qarorlar qabul qilish;
standartlar buzilishida aybdor bo‗lgan xo‗jalik faoliyati sub‘ektlarining
mansabdor shaxslarini ma‘muriy javobgarlikka tortish;
tekshirilgan mahsulot standartlarning majburiy talablariga nomuvofiq bo‗lgan
hollarda uni ishlab chiqarishni taqiqlash yoki uni realizatsiya qilishni (yetkazib
berishni, sotishni), undan foydalanishni (uni ishlatishni) to‗xtatib qo‗yish to‗g‗risida
ko‗rsatmalar berish;
standartlarning majburiy talablariga nomuvofiq bo‗lgan va davlat ro‗yxatidan
o‗tkazilmagan import mahsulotni realizatsiya qilishni man etishda mutlaq
huquqqa egadirlar.
Davlat inspektorlarining mahsulotni realizatsiya qilishni (yetkazib berishni,
sotishni) man etish yoki to‗xtatib qo‗yish to‗g‗risidagi ko‗rsatmasini buzganlik uchun
xo‗jalik faoliyati sub‘ektlari O‗zbekiston Respublikasi qonun hujjatlarida belgilangan
tartibda jarima to‗laydilar.
Jarima solish sud tomonidan, xo‗jalik faoliyati sub‘ekti sodir etilgan
huquqbuzarlikdagi aybiga iqror bo‗lgan va jarimani ixtiyoriy ravishda to‗lagan
taqdirda esa, O‗zbekiston Respublikasi
Bosh davlat inspektori, Qoraqalpog‗iston
Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar bosh davlat inspektorlari tomonidan amalga
oshiriladi.
Xo‗jalik faoliyati sub‘ektlari berilgan ko‗rsatmalar va qarorlarni bajarmagan
taqdirlarida davlat inspektorlari zarur materiallarni prokuratura organlariga yoki
sudga oshiradilar.
Davlat inspektorlari zimmalariga yuklangan majburiyatlarni bajarmagan yoki
lozim darajada bajarmagan, davlat yoki tijorat sirini oshkor qilgan taqdirlarida qonun
hujjatlarida belgilangan javobgarlikka tortiladilar.
172
10-modda. Standartlashtirish to‗g‗risidagi qonun hujjatlarini buzganlik uchun
javobgarlik
Ushbu Qonun qoidalari buzilishida aybdor bo‗lgan yuridik va jismoniy
shaxslar, shuningdek davlat boshqaruv organlarining mansabdor
shaxslari amaldagi
qonun hujjatlariga muvofiq javobgarlikka tortiladilar.